kraanvogel trek 2022 frankrijk

Kraanvogels spotten bij Lac du Der: Unieke natuurbeleving in de Champagne

Aan de rand van de Champagnestreek ligt een van de grootste meren van Frankrijk. Het Lac du Der-Chantecoq is onder vogelliefhebbers vooral befaamd vanwege de honderdduizenden kraanvogels die je er jaarlijks kunt spotten. Tijdens de seizoenstrek, rond november en maart, vliegen er enorme zwermen van deze grote vogels af en aan, op weg naar respectievelijk het zuiden en noorden. Minder bekend is dat een aanzienlijk deel, rond de twintig- tot dertigduizend vogels, hier ook overwintert en dus niet verder naar het zuiden trekt. Toen we een week in een gîte in de buurt verbleven, konden we het dan ook niet laten om een kijkje te nemen bij het meer, op zoek naar de kraanvogels.

Zelf ook de kraanvogels bij het Lac du Der ontdekken? Misschien heb je iets aan deze tips!

Het Lac du Der-Chantecoq werd in 1974 aangelegd. Het belangrijkste doel hiervan was om de hoeveelheid water die richting Parijs stroomt te reguleren, zodat de hoofdstad minder last had van hoogwater in de Seine. Voor de komst van het meer moesten drie dorpen wijken, waarvan Chantecoq het bekendst is, omdat het in de naam bewaard is gebleven. Omdat het een vrij ondiep meer is, met veel modderbanken en tegelijk een groot wateroppervlakte, is het een ideaal gebied voor vogels. Voor trekvogels is het een herkenbaar rustpunt op hun weg naar noordelijkere en zuidelijkere gebieden.

In dit artikel lees je over de volgende onderwerpen

Kraanvogels

Verreweg de meest voorkomende vogelsoort rondom het meer is de kraanvogel, in het Frans grue cendrée . En dat is bijzonder, want deze grote vogel, met een spanwijdte van 1,8 tot 2,4 meter, kom je niet op heel veel plekken tegen. Ze leven in grote groepen en zijn echte trekvogels. Je zult ze vaak eerst horen en vervolgens pas zien, hun roep is luid en karakteristiek. In Oost-Nederland heb je twee keer per jaar kans ze te zien vliegen, in vluchten van honderden tegelijk, hoog in de lucht. Een groot deel van de Europese kraanvogels overwintert namelijk in Spanje en aan de noordelijke kusten van Afrika. Ze vliegen daar van half oktober tot half december naar toe, en van half februari tot half maart vliegen ze weer terug naar Siberië, waar ze in de zomer verblijven en broeden. Hun tocht voert hen dwars door Frankrijk via oostelijk België en het puntje van Nederland om via Duitsland naar de landen rondom de Oostzee en Siberië te trekken. Een van de belangrijkste punten om aan te sterken tijdens de trek is sinds enkele tientallen jaren het Lac du Der in Frankrijk. Het leuke is dat dit in de loop der tijd niet alleen een rustpunt werd, het is ook een plek geworden waar een aanzienlijk deel blijft. Ongeveer tien procent van de in totaal tweehonderd- tot driehonderdduizend kraanvogels die hier ieder jaar heen komen, trekt niet langer door in de winter. Een kleiner aantal blijft zelfs in de zomer rond het meer. Dus ook in juli of augustus maak je kans om er wat kraanvogels te zien lopen en vliegen, maar wel in veel kleinere aantallen. Het broedgebied breidt zich langzaam wat uit, ook in Nederland worden sinds een paar jaar broedpaartjes gesignaleerd.

Beste vogelspotplekken

Het Lac du Der heeft een oppervlakte van bijna vijftig vierkante kilometer. Wat zijn nu de beste plaatsen om kraanvogels te spotten? Wij waren er eind januari en hadden ons vooraf een beetje verdiept in de gewoontes van de kraanvogels. Overdag blijven de vogels namelijk niet allemaal op de modderbanken en oevers van het meer, ze trekken de omliggende weilanden in om naar eten te zoeken. Het meer dient voornamelijk als veilige overnachtingsplek. Ze zijn alleseters, hun dieet bestaat uit insecten maar ook uit de opbrengst van het land, zoals aardappels, maïskorrels en graan. De beste tijdstippen om kraanvogels in grote getale te zien vliegen is rond zonsopkomst of zonsondergang, als ze van of naar hun foerageergebieden vliegen.

Halverwege de middag kwamen we bij het meer aan. We concentreerden ons op de westelijke helft van het Lac du Der. Daar zijn twee plekken waar je met de auto de dijk op kunt rijden die om het meer ligt. Al direct bij de eerste overgang was het raak en zagen we in de verte een grote groep kraanvogels aan de waterrand staan. Vervolgens reden we naar de vogelkijkhut bij het Maison de la Réserve. Hier heb je zicht op een deel van het meer waar vaak meerdere vogelsoorten zitten.

We besloten hierna wat dorpjes ten zuidwesten van het meer te gaan bekijken. Veel dorpen hebben hier namelijk een bijzondere kerk met vakwerkgevel, er is zelfs een speciale toeristische route langs deze kerkjes uitgezet, de Route des églises à pans de bois . Die hele route rijden was voor nu te veel van het goede, maar we besloten er in elk geval een paar te gaan bekijken. Toen we de velden inreden, op weg naar Châtillon-sur-Broué, was het al snel raak. Midden op een akker zat een groep van honderden kraanvogels, waarvan een deel opvloog toen we er met de auto langsreden.

Om de dag af te sluiten, gingen we naar de noordkant, naar de Port de plaisance de Sainte-Marie-du-Lac-Nuisement. We hadden ergens gelezen dat hier veel vogels overheen vliegen, bovendien heb je dan richting het zuidwesten zicht op de zonsondergang. Het bleek een perfecte plek, want vanaf het moment dat de zon richting de horizon zakte, vloog de ene na de andere groep kraanvogels over en langs ons heen, op zoek naar een veilige plek om de nacht door te brengen.

Wil je ook kraanvogels spotten bij het Lac du Der? Vergeet dan niet om een goede verrekijker mee te nemen. De vogels laten zich niet zo goed benaderen en vliegen al snel op als je te dichtbij komt. Lukt het niet om kraanvogels te vinden? Rijd dan ook eens naar de Ferme aux grues aan de westkant van het meer, daar worden ze bijgevoerd om de boeren in de omgeving wat te ontlasten.

Beste Martijn, Vanaf mijn 16e jaar bezoek ik Frankrijk, de eerste keer in 1951 liftend samen met een vriend naar mijn oom en tante in Poitiers. Afgezien van een aantal vakanties in oost Europa hebben we, met vrouw en vier dochters, er een gewoonte van gemaakt jaarlijks Frankrijk te bezoeken. Ik denk dat we het land wel zo ongeveer in alle windrichtingen hebben bezocht maar uitgekeken zijn we er nog zeker niet. Twee maal zijn we bij het Lac du Der naar het indrukwekkende Kraanvogelgeweld gaan kijken en vooral luisteren, het is een ongelooflijke ervaring duizenden luid roepende Kraanvogels boven je hoofd te zien en te horen. Als ik er nog de tijd voor krijg zal ik het graag nog eens gaan beleven. Vriendelijke groet, Dick

Bedankt voor je reactie. Hopelijk lukt het om die streek nog weer eens te bezoeken!

onze vaste plek,op heen -en terugreis, als we op doortocht gaan in frankrijk,niet onbelangrijk,er zijn 3 camperplaatsen,waarvan wij gebruik maken eenmaal daar,geweest en je keert altijd terug

Beste Renilda, Welke camperplaatsen zijn dat dan??

Geef je reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Misschien vind je dit ook interessant

Vogels in Frankrijk: deze vogelsoorten kun je gemakkelijk herkennen

Wandeling door de moerassen rondom Brouage en Hiers

Vogels kijken op Île d’Oléron

Flamingo’s kijken in de Camargue

De vakwerkkerken bij het Lac du Der-Chantecoq

Gieren spotten op de Route des Crêtes in de Gorges du Verdon

Vogels kijken in de Brenne

• skip_links_breadcrumb_label

Volg de kraanvogeltrek live met de “Kraanvogelradar”

Vogelaars opgelet! De komende weken staan in het teken van de kraanvogeltrek. Als de wind even goed staat kunnen er soms wel duizenden ‘kranen’ over ons land vliegen. Maar zelfs met die aantallen is het niet makkelijk om ze te zien. Daarom ontwikkelde Dr. Koen de Koning in samenwerking met Sensing Clues een app die werkt als ‘buienradar voor kraanvogels’. Zo wordt het spotten een stuk eenvoudiger.

De Kraanvogelradar , zoals De Koning het zelf noemt, laat op elk moment van de dag zien waar en wanneer je kraanvogels kunt zien overvliegen. Wel zo handig: zo weet je precies waar je naartoe moet om deze sierlijke vogels te bewonderen, of zelfs vanuit je luie stoel zien wanneer het goede moment is om omhoog te kijken.

Het idee is geboren vanuit een frustratie bij De Koning: altijd nét te laat om ze te zien, op de verkeerde plek gestaan, of juist te vroeg weer weggegaan. Deze frustraties zullen menig vogelaar bekend voorkomen. De bedoeling van deze zogenaamde ‘digitale tweeling’ van de kraanvogeltrek is om vogelaars het leven makkelijker te maken. Maar ook om nieuwe inzichten te krijgen over de ecologie van deze bijzondere trekvogel.

Jij kunt meedoen

De app is voor iedereen beschikbaar. Je kunt daarmee zien waar de kraanvogels op dit moment vliegen, welke richting ze op vliegen en met welke snelheid. Maar je kunt ook bijdragen door jouw eigen kraanvogelwaarnemingen door te geven via Waarneming.nl . Geef even goed aan: de exacte locatie (van de kraanvogels, dus niet van jezelf), tijdstip van waarneming (op de minuut nauwkeurig), vliegrichting (bijvoorbeeld ‘overvliegend zuidwest), en aantal vogels. Vervolgens berekent de app waar jouw kraanvogels naartoe vliegen, zodat andere vogelaars op de route geïnformeerd kunnen worden.

Het hoogtepunt van de kraanvogeltrek boven Nederland vindt normaal gesproken plaats rond eind oktober, begin november. De vogels komen dan uit de veengebieden rondom het Duitse Diepholz, waar ze wachten op de juiste omstandigheden om te vertrekken: noordoosten wind, de eerste nachtvorst en helder weer. Onder die omstandigheden trekt een groot deel van alle kraanvogels vaak in één dag over Nederland. Reden dus om de weersvoorspellingen goed in de gaten te houden.

De wetenschap achter de app

Hoewel de Kraanvogelradar een leuk online hulpmiddel is voor vogelliefhebbers, gaat het De Koning uiteindelijk meer om de wetenschap achter de app. Het ontwikkelen van zogenaamde ‘digitale tweelingen’ van natuurfenomenen is iets compleet nieuws in de ecologie en de natuurbescherming. Om precies te kunnen voorspellen wat er op dit moment in de natuur speelt is veel data nodig, en wetenschappelijke- en expertkennis over deze fenomenen (zoals bijvoorbeeld de kraanvogeltrek). Vanuit zijn rol als onderzoeker bij de Wageningen University & Research onderzoekt De Koning welke kennis daar precies voor nodig is, wat voor data, en hoe het een en ander aan elkaar te knopen. Dit kan weer aanleiding geven tot meer wetenschappelijk onderzoek, om meer te weten de komen over de ecologie, of tot het meer gericht verzamelen van data, zodat we de natuur efficiënter kunnen monitoren. De komende jaren hoopt hij met deze inzichten nog veel meer digitale tweelingen te ontwikkelen, met als uiteindelijke doel deze technologie in te zetten om de natuur beter te beschermen.

• Mijn dashboard
• Mijn foto’s
• Mijn foto-dashboard
• Registreren
• Online vogelgids
• Vogeltrek & fenologie
• Zeldzaamheden
• Vogels herkennen
• Vogels in vlucht
• Vogels vergelijken
• Basisherkenning
• Welke vogel is dit?
• Leren vogelskijken
• Vogelgebieden
• Vogelgebieden app
• Apparatuur & benodigdheden
• Reviews & Recensies

Aan de slag

• Vogelfotografie
• Vogelwerkgroep
• Abonnee worden
• Losse edities & specials
• Alles over ons magazine
• Veelgestelde vragen
• Extra voordeel
• Nu in het magazine

Voor abonnees

• Inloggen voor abonnees
• Mijn gegevens
• Mijn voordelen
• Mijn digitale edities
• Magazine Mystery Bird

Blijf op de hoogte

• Nieuwste artikelen
• Inschrijven nieuwsbrief
• Vogeltrekjournaal
• Vogels vertellen
• Mysterybird

Op werkdagen voor 15.00 besteld, morgen in huis

Hoe verloopt de kraanvogeltrek in het najaar?

Gert vandezande.

• 30 september 2023

Download GRATIS het ebook '14 tips om meer te genieten van vogels' en ontvang onze 2 wekelijkse nieuwsbrief met de meest recente artikelen op vogelskijken.nl

De vogeltrek is een spectaculair natuurverschijnsel. Sommige soorten trekken daarbij extra aandacht vanwege hun trekgedrag en voorkomen. De kraanvogeltrek is hier wellicht het bekendste voorbeeld van. Alle reden om het trekgedrag van deze vogel eens onder de loep te nemen.

Vanaf midden augustus verzamelen zich in de Scandinavische landen steeds meer kraanvogels op een aantal specifieke locaties (eerste fase). Ergens eind september, begin oktober trekken ze vervolgens massaal richting het noorden van Duitsland (tweede fase). Daar kan hun aantal zeer hoog oplopen tot vele tienduizenden. Vanaf midden oktober tot ongeveer midden november trekt dan de overgrote meerderheid in een aantal migratiegolven richting zuidwest Europa (derde fase).

Het spektakel van de kraanvogeltrek

Het zijn vooral de vogels die zich ophouden in de regio Diepholz die bij ons in de Lage Landen voor spektakel kunnen zorgen, met hoogtepunten de laatste week van oktober en de eerste tien dagen van november. De kraanvogels die dan nog ten noorden van ons blijven, proberen daar te overwinteren. Steeds meer vogels lijken dit te doen. Alleen een koudegolf brengt ook de meerderheid van die achterblijvers nog tot andere gedachten, waardoor we eind november tot zelfs begin december nog een laatste, stevige golf bij ons kunnen zien passeren. In tegenstelling tot de voorjaarsmigratie is de najaarsmigratie bijna uitsluitend te volgen in het (uiterste) oosten van de Lage Landen (uitzonderingen niet uitgesloten).

Komen en gaan

Op de belangrijkste verzamelplaats in Zweden rond het meer van Hornborgasjön is het begin september een komen en gaan van kraanvogels. Vogels vanuit het noorden komen toe, terwijl anderen al weer vertrekken richting het zuiden. Gemiddeld zitten hier in de eerste helft van september ruim 10.000 kraanvogels.

Het is opmerkelijk dat de kraanvogeltrek dit jaar hetzelfde tijdsschema volgt als de andere jaren. Door de lang aanhoudende koude (met sneeuwval) in het voorjaar is het broedseizoen dit jaar namelijk een stuk later op gang gekomen. De langere dagen in het noorden maken dus duidelijk een verschil in het voeden en het opgroeien van de jongen.

Half september beginnen de kraanvogels met de oversteek van de Oostzee richting Noord-Duitsland. De tweede helft van september zitten in de omgeving van Rügen al om en nabij de 10.000 vogels. Hier brengt men alles in gereedheid om de massa toekomende vogels uit Scandinavië op te vangen. Eind september, begin oktober vertoeven er vele tienduizenden kraanvogels die naar voedsel zoeken. Om de landbouwgebieden in de wijde omgeving wat te sparen, worden de vogels op een aantal locaties bijgevoerd (vooral met maïs en graan). Tijdens de doortocht van de kraanvogels (van midden september tot ergens eind oktober) wordt daar ongeveer 30 ton voedsel uitgestrooid. Een kraanvogel eet per dag gemiddeld een 300 gram tijdens de rustmomenten op trek.

Als de astronomische herfst begint, bereikt de kraanvogeltrek in Scandinavië (eerste fase najaarstrek) zijn hoogtepunt. Dat leidde dit jaar tot een nieuw najaarsrecord van kraanvogels rond het meer van Hornborgasjön. Vorige week donderdag (21/9) telde men maar liefst 21.700 kraanvogels.

Wachten op de kraanvogeltrek

De tweede fase (de oversteek naar Duitsland) is al een tijdje gezapig aan de gang. Daarom werden in het noorden van Duitsland ook al de eerste slaapplaatstellingen uitgevoerd. In het Nationaal Park Vorpommeren (waar Rügen deel van uitmaakt) werden in het weekend van 17 september 13.132 kraanvogels geteld. In de regio rond Rhin-Havelluch (ten NW van Berlijn) leverde tellingen op 19 september al 24.453 vogels op. Die aantallen zijn de week daarna sterk toegenomen en zullen de komende week nog verder oplopen. De tweede fase gaat zo op snelheid komen.

De eerste tekenen van de derde fase van de kraanvogeltrek werden deze week ook al vastgesteld. Vorige dinsdag werd de eerste grotere doortrekkende groep kraanvogels in België gezien. Vijftig vogels passeerden in het uiterste zuidoosten (Aarlen) richting Frankrijk. Ook in Frankrijk werden de eerste groepen richting het zuiden gespot. De eerste echte telling op 8 september rond Lac du Der leverde 82 kraanvogels op.

Het aftellen is begonnen. Ze zijn op komst. Nog twee tot drie weken en de eerste grotere aantallen passeren ook bij ons.

Wil je meer weten over deze vogelsoort? Klik dan hier.

Reageer op dit artikel Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Mijn naam, e-mail en site bewaren in deze browser voor de volgende keer wanneer ik een reactie plaats.

Reageer op dit artikel

Deze artikelen vind je vast ook interessant:

Nederland, Waterland, Vogelland

Dromen, durven, doen

Nieuw: Vogelskijken Magazine

Invasie van grote barmsijzen

Recensie: De Duiven van Temminck en Knip

Wekelijkse Vogelradar – 26 april 2024

Op pad met Majoor – Ringonderzoek op Vlieland

Vogelfotografie: een witvleugelstern

Vogeltrekjournaal 23 april 2024

Premature gedachtes rond een zwarte ruiter

Wekelijkse Vogelradar – 19 april 2024

Vogelwacht Limburg

Vogeltrekjournaal 16 april 2024

Op zoek naar een (witstuit)barmsijs

Boekrecensie: Steltlopers van Europa

Vogels vergelijken: bontbekplevier en kleine plevier

Vogelskijken.nl.

Gesponsord door

Schrijf je nu in voor de 2-wekelijkse nieuwsbrief

©Vogelskijken is onderdeel van PiXFACTORY

Volg ons via social media

• Winkel Zeist

Kennis over vogels

Ontdek 344 vogelsoorten in 1 Vogelgids.

• Online vogelcursussen
• Vogelweetjes

Activiteiten

• Vogelreizen
• Evenementen
• Zoek activiteit
• Vogelfotografie
• Vogels kijken
• Vogelfotogalerij
• Beleef de Lente
• Beleef de Lente in de Klas
• Werkstukken
• Kleurplaten

Nieuw: online cursus Uilen in Nederland

In mijn tuin

• Vogels voeren
• Tuininrichting
• Tuinadvies nodig?
• Tuinvogels herkennen
• Vogelvriendelijke schoolpleinen
• Nationale Tuinvogeltelling
• Tuintelling

Kijk hoe je van je tuin een vogelparadijs maakt

Online cursus Tuinvogels in Nederland. Doe mee!

Doe de postcodevogelcheck! En ontvang leuke tuintips.

• Periodiek schenken
• Grote giften
• Fondsen & partners
• Kom zelf in actie

Word vrijwilliger

• Jouw inzameling
• Tuin, erf & huis
• Kijkers voor Kijkers
• IJsvogelfonds

Geef voor de huismus

Wat wij doen

• Natuurgebieden
• Onze boerenlandvogels
• Onze stadsvogels
• Internationaal
• Basiskwaliteit Natuur

In de buurt

• Beschermingsproject
• Stadsvogeladviseur
• WetlandWacht
• Boerenlandvogelboer
• Vogelwerkgroep
• Zoek in uw buurt

Vogels en de wet

Wet- en regelgeving

• Soortbescherming
• Gebiedsbescherming
• Veelgestelde vragen

Ook jouw gemeente vogelvriendelijk

• Contactgegevens
• Lidmaatschappen
• Veelgestelde vogelvragen
• Adres en route

Neem online contact met ons op.

Kom naar onze winkel in Zeist.

Veelgestelde vragen over vogels.

Heb je een vraag? Neem contact met ons op.

• Ontdek vogels

Common Crane, Grus grus - Kraanvogels (Gruidae)

De kraanvogel broedt sinds 2001 in het Fochteloërveen en maakte daarmee zijn comeback in Nederland als broedvogel, na eeuwen van afwezigheid. Intussen hebben kraanvogels ook andere plekken ontdekt waar ze kunnen broeden. Een groot succes voor natuurbeschermers in Nederland. Kraanvogels broeden in uitgestrekte moerasbossen en hoogvenen. De vestiging in Nederland valt samen met een sterke groei van de Duitse broedpopulatie, die zich bovendien in westelijke richting uitbreidt. Die populatiegroei heeft zich over grote delen van Noord- en Oost-Europa afgespeeld. De kraanvogels die in Nederland doortrekken, broeden in Scandinavië en overwinteren in Zuid-Spanje en noordelijk Afrika. Ze pleisteren in enkele gebieden in Nederland zoals de Peel, het Dwingelderveld en het Leersumse veld. Hun trompetterende roep is onmiskenbaar.

Snel naar informatie over:

Verspreiding en aantal, bescherming.

Voor het grootste deel blauwgrijs maar rug in broedtijd meestal roestbruin. De verlengde en volumineuze tertials (binnenste armpennen) geven kraanvogels bijna een struisvogelachtige 'staart'. De kop en hals zijn opvallend getekend met een zwarte voorhals en kin en een witte achterhals en achterhoofd. De naakte huid bovenop de kop is rood van kleur. Onvolwassen vogels hebben een bruinige kop zonder opvallende tekening. Vliegt met gestrekte hals en kent een balts waarbij de vogels 'dansen' en sprongen maken.

Luid getrompetter.

• Paar in duet op broedplaats
• In vlucht, losse vogel
• Grote groep in vlucht

95-120 cm, spanwijdte 180–200 cm

Deze soort lijkt op:

Lees meer over PARTRIDGE

Broedt vanaf april. Heeft één legsel per jaar van meestal 2 eieren. Broedduur: 30 dagen. Nestelt op de grond. De jongen die meteen het nest verlaten, kunnen na ongeveer 9 weken korte stukjes vliegen.

To view this video please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video

Video in nieuw venster openen

Trekkende vogels kunnen overal worden gezien, maar in Nederland vooral in het oosten en zuiden. Hun broedgebied bestaat uit uitgestrekte moerasbossen en hoogvenen. Buiten het broedseizoen voornamelijk in open gebieden te vinden, zoals akkers en weilanden, ook in hoogvenen.

Een omnivoor. Voornamelijk plantaardig materiaal (oogstresten, eikels), maar soms ook, vooral in het broedseizoen insecten (vliegen, kevers, rupsen bijv.) of kleine zoogdieren. Foerageert door rustig te lopen en om zich heen te kijken en te pikken.

De in Nederland doortrekkende kraanvogels broeden in Scandinavië en overwinteren in Zuid-Europa en noordelijk Afrika. Eind februari, begin maart is dé tijd voor de voorjaarstrek. Tienduizenden kraanvogels die overwinterd hebben in Spanje en Frankrijk trekken naar het noordoosten, richting de broedgebieden in Noord-Europa. Kraanvogels hebben tamelijke vaste verblijfplaatsen en dito trekroutes, zowel in het voor- als najaar. Ze trekken in lange slierten, V’s of in rommelige groepen. Regelmatig maken ze ook gebruik van thermiek. Ze roepen veel, vooral bij landen en opstijgen. De piek in de najaarstrek ligt meestal eind oktober, maar loopt door tot december.

Vogelbescherming Optiek

Bekijk onze optiek

uiterst schaarse broedvogel | jaarrond aanwezig | doortrekker in vrij klein aantal

Vanaf 2001 broeden er kraanvogels in ons land. Het aantal broedparen is klein maar groeit langzaam. De meeste broedgevallen vonden plaats in het Fochteloërveen. Ook in het Dwingelderveld is verschillende malen gebroed en vanaf 2014 ook in Engbertsdijksvenen. De aantallen doortrekkers nemen toe, zoals ook de Noordwest-Europese broedpopulatie toeneemt.

Aantallen in Nederland

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl .

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

In het Fochteloërveen op de grens van Friesland en Drenthe laten de vogels zich na de broedtijd (augustus) goed zien.

Kraanvogels broeden in Centraal- en Oost-Europa (en verder tot in Siberië en Centraal-Azië. Duitsland, Polen, de Baltische Staten en Scandinavië zijn de belangrijkste kraanvogellanden. Zweden heeft het grootste aantal broedparen.

Meer informatie

• BirdLife International

In het Fochteloërveen zijn door natuurbeheerders veel ingrijpende maatregelen getroffen om de natuurkwaliteiten van het gebied te verbeteren, en met succes. Doordat het hele ecosysteem hiervan profiteert, is er ook ruimte ontstaan voor de kraanvogel. Niet alleen is het gebied erg rustig (mensen mogen er slechts zeer beperkt in), er is ook voldoende voedsel voor deze vogels te vinden. Omdat de Nederlandse populatie klein is, staat de soort op de Rode Lijst van Nederlandse broedvogels in de categorie Gevoelig. De kraanvogel staat voor het eerst op de Rode Lijst, omdat het een nieuw gevestigde broedvogel betreft met een nog zeer kleine populatie.

Rode Lijsten bevatten soorten die bedreigd worden of kwetsbaar zijn. Rode Lijsten hebben geen officiële juridische status, maar hebben in de praktijk wel een belangrijke signaleringfunctie. Voor deze soorten geldt een hogere prioriteit bij het nemen van actieve beschermingsmaatregelen, bijvoorbeeld door hun leefgebieden te verbeteren. Download hier het Basisrapport voor de Rode Lijst Vogels volgens Nederlandse en IUCN–criteria .

Vogelbescherming zet zich in voor de verdere verbetering van Natura 2000-gebieden in Nederland. Het Fochteloërveen is zo'n gebied waar de terreinbeheerders alle eer toekomt voor het creëren van een gebied dat zelfs door de kraanvogel geschikt wordt geacht om te broeden. Via haar netwerk van vrijwillige WetlandWachten houdt Vogelbescherming een oogje in het zeil bij de bijzondere natuurgebieden. De WetlandWacht voor het Fochteloërveen is Herman Feenstra, die onvermoeibaar voor de belangen van de natuur aldaar opkomt.

Wat kun jij doen

Kraanvogels zijn schuwe vogels die gevoelig zijn voor verstoring. Als je je als recreant in het Fochteloërveen houdt aan de aanwijzingen, kun je volop genieten van deze sierlijke vogel. Het is aan overheden en terreinbeheerders om gebieden van voldoende omvang te creëren waar deze vogels in alle rust kunnen broeden. Verstoring door les- en sportvliegtuigen boven het Fochteloërveen is een steeds groter probleem.

Meer weten?

• Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Kraanvogels
• Het Fochteloerveen

Actuele berichten

• Kraanvogels in Korea
• 2023 een topjaar voor kraanvogels
• Zeearenden van Hokkaido in Japan
• Toch zorgen na succesvol broedseizoen voor de kraanvogel

De kraanvogel is een beschermde inheemse vogelsoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn kraanvogels beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de kraanvogel wordt in Nederland geregeld door de Omgevingswet.

Algemene regels

De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:

• vogels opzettelijk te doden of vangen;
• nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
• eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
• vogels opzettelijk te storen;
• vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.

Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.

De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:

• de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
• de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
• de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
• het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).

Bijzondere regels

De wet biedt bescherming aan alle in gebruik zijnde nesten en rustplaatsen van vogels, inclusief de functionele omgeving om het broeden succesvol te laten zijn. De nestbescherming geldt voor alle soorten gedurende het broedseizoen en voor een beperkt aantal soorten jaarrond. Nesten van kraanvogels zijn niet standaard het gehele jaar beschermd. In sommige provincies kunnen de nesten wel jaarrond bescherming genieten als zwaarwegende feiten of ecologische omstandigheden dat rechtvaardigen.

Verschillende natuurgebieden die door kraanvogels worden gebruikt als broedgebied, foerageergebied of slaapplaats, zijn aangewezen en beschermd als Natura 2000-gebied. Het gaat onder andere om de Deurnsche Peel & Mariapeel, Engbertsdijksvenen en Groote Peel. Voor deze gebieden gelden strenge regels voor alle activiteiten die mogelijk negatieve gevolgen kunnen hebben op de natuurwaarden waarvoor het gebied is aangewezen.

• Juridische bescherming van vogels
• Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
• Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
• Informatiepunt Leefomgeving

© Foto's: AGAMI   © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk   © Video's: Natuur Digitaal

Kraanvogeltrek: De Wonderlijke Reis Uitgelegd

Share This Article

Sed ut perspiciatis unde.

Twee keer per jaar vindt er een indrukwekkend natuurfenomeen plaats dat vogelliefhebbers en natuurenthousiastelingen altijd weer weet te fascineren: de kraanvogeltrek. Kraanvogels, ook bekend als ‘grus grus’, ondernemen tijdens hun trektocht enorme afstanden tussen hun broed- en overwinteringsgebieden. De aanblik van duizenden van deze elegante vogels, die in V-formaties door de lucht zweven, is werkelijk adembenemend.

Mijn interesse in dit fenomeen werd gewekt toen ik voor het eerst de roep van overvliegende kraanvogels hoorde; een trompetterend geluid dat zelfs op grote hoogte nog te onderscheiden is. Dit signaal markeert het begin van een reis die kan variëren van slechts enkele honderden tot wel duizenden kilometers. Het observeren hiervan is niet alleen boeiend maar biedt ook belangrijke informatie over de gezondheid van onze ecosystemen.

De optimale condities voor deze vogeltrek zijn afhankelijk van verschillende factoren zoals windrichting en temperatuur. Kraanvogels gebruiken thermiek, warme opstijgende luchtstromingen, om energiezuinig te kunnen vliegen wat cruciaal is gezien de lange afstand die ze moeten afleggen. Mijn fascinatie groeit elk jaar als ik getuige mag zijn van dit natuurlijke schouwspel en het herinnert me aan de wonderlijke precisie waarmee de natuur haar cycli voltrekt.

Table of Contents

Wat is kraanvogeltrek?

De jaarlijkse reis van de majestueuze kraanvogels is een natuurverschijnsel dat voor velen tot de verbeelding spreekt. Deze vogels , bekend om hun lange poten en nek, ondernemen elk jaar weer een indrukwekkende tocht tussen hun broedgebieden en winterverblijven. Tijdens deze trek kunnen ze duizenden kilometers afleggen.

• Voedselvoorziening
• Beter klimaat
• Veilige broedplaatsen

Het proces begint vaak met het verzamelen in grote groepen op specifieke ‘verzamelplaatsen’. Vanuit deze punten vertrekken ze gezamenlijk naar zuidelijkere of noordelijkere gebieden. Afhankelijk van waar je je bevindt, kun je getuige zijn van dit spektakel tijdens de lente of de herfst.

Eén van de meest bekende plekken waar men massaal samenkomt om dit fenomeen te observeren is in Lac du Der in Frankrijk. Hier rusten tienduizenden kraanvogels uit voordat ze verder trekken. De aantallen hier kunnen echt overweldigend zijn!

Deze vogeltrek biedt niet alleen een prachtig schouwspel maar draagt ook bij aan het ecologische bewustzijn en natuurbeschermingsinspanningen. Het onderstreept het belang van internationale samenwerking op het gebied van natuurbescherming; immers, kraanvogels kennen geen grenzen.

Wat mij altijd boeit is hoe deze dieren instinctief weten wanneer en waarheen ze moeten reizen. Ze gebruiken daarvoor verschillende navigatiemethodes zoals zonnestand, sterrenhemel en zelfs aardmagnetisme! Hun aanpassingsvermogen en uithoudingsvermogen zijn werkelijk verbazingwekkend.

Door te kijken naar de routes die deze vogels kiezen krijgen we meer inzicht in hun leefwijze en kunnen we beter begrijpen welke factoren cruciaal zijn voor hun overleving. Zo blijkt dat stopover sites essentieel zijn voor het succes van de lange reis die zij ondernemen.

Waarom trekken kraanvogels?

Kraanvogels zijn fascinerende wezens en hun jaarlijkse trek is een indrukwekkend natuurverschijnsel. Dit gedrag roept vaak de vraag op waarom deze vogels eigenlijk migreren. De redenen voor hun trek liggen voornamelijk in overlevingsinstincten.

• Zoektocht naar voedsel : Het primaire doel van de kraanvogeltrek is het vinden van gebieden met voldoende voedselvoorraad. Tijdens de wintermaanden worden voedselbronnen in koudere regio’s schaars, waardoor ze moeten uitwijken naar plaatsen waar nog wel genoeg te eten valt te vinden.
• Gunstige broedcondities : Kraanvogels hebben specifieke habitatvoorkeuren voor het grootbrengen van hun jongen. Ze zoeken naar warme gebieden met voldoende water en beschutting om hun nesten veilig te stellen tegen roofdieren.

Klimatologische omstandigheden spelen ook een grote rol bij de migratie:

• Wanneer het seizoen verandert, reageren kraanvogels instinctief op kortere dagen en dalende temperaturen.
• Verandering in luchtdruk en windrichtingen kan eveneens een signaal zijn voor kraanvogels om hun tocht te beginnen.

De routes die kraanvogels afleggen tijdens hun migratie kunnen duizenden kilometers lang zijn en gaan vaak dwars door verschillende landgrenzen heen. Enkele interessante feiten over deze reis:

• Gemiddeld leggen kraanvogels ongeveer 200 tot 500 kilometer per dag af.
• Sommige populaties bereiken snelheden tot wel 70 kilometer per uur.

Hieronder volgt een tabel met gegevens over de afstanden die sommige bekende groepen kraanvogels afleggen:

Het samenkomen van duizenden vogels om samen te reizen is niet alleen efficiënt maar ook veiliger. Door in grote groepen te vliegen,

• Verminderen ze risico’s zoals predatie.
• Kunnen jongere of minder ervaren vogels profiteren van de geleerde routes van oudere soortgenoten.

Deze combinatie van factoren maakt dat het fenomeen van de kraanvogeltrek ieder jaar weer zorgt voor een adembenemend schouwspel dat natuurliefhebbers wereldwijd fascineert.

Diverse soorten kraanvogels

Er zijn ongeveer 15 verschillende soorten kraanvogels over de hele wereld. Elk van hen heeft unieke kenmerken en habitats die ze bijzonder maken. Bijvoorbeeld, de Europese kraanvogel staat bekend om zijn indrukwekkende trektochten terwijl de Saruskraanvogel uit Azië de hoogste vliegende vogel ter wereld is.

De meeste soorten vertonen een opmerkelijk gedrag tijdens hun baltsritueel. Ze voeren complexe dansbewegingen uit waarbij ze springen, met hun vleugels klapperen en intrigerende geluiden produceren. Dit gedrag fascineert vogelliefhebbers en natuuronderzoekers al eeuwenlang.

Elke soort heeft z’n eigen aanpassingen aan het klimaat en het leefgebied waarin ze leven. Zo hebben sommige kraanvogels lange tenen om makkelijker door waterrijke gebieden te lopen, terwijl anderen weer krachtige spieren hebben voor lange vluchten.

Het behoud van deze majestueuze vogels is cruciaal gezien vele soorten kwetsbaar of bedreigd zijn. Beschermde gebieden en internationale samenwerking zijn essentieel voor het overleven van de kraanvogelpopulaties. Organisaties zoals de International Crane Foundation werken hard om dit prachtige dier een veilige toekomst te bieden.

Routes van kraanvogeltrek

De jaarlijkse reis van de kraanvogels is een fascinerend natuurspektakel. Deze vogels leggen tijdens hun trek duizenden kilometers af. Ze volgen daarbij specifieke routes, die ook wel ‘flyways’ worden genoemd.

• Westelijke route : Deze loopt door West-Europa en is vooral bekend bij ons in Nederland. Als ik naar boven kijk tijdens de trekperiode, zie ik soms honderden tot duizenden kraanvogels overkomen.
• Oostelijke route : Deze wordt gebruikt door vogels die broeden in Noord-Scandinavië en Rusland.

Tijdens deze indrukwekkende tocht stuiten kraanvogels op diverse hindernissen zoals hoge bergen, woestijnen maar ook moderne uitdagingen zoals windparken en hoogspanningslijnen. Opmerkelijk is dat jonge vogels deze weg leren kennen door hun ouders te volgen; er lijkt dus sprake te zijn van een soort culturele overdracht binnen de soort.

Hieronder vind je een tabel met schattingen van het aantal kraanvogels dat gebruikmaakt van verschillende routes:

Het blijft lastig om exacte aantallen te bepalen gezien de grote gebieden waarover deze vogels zich verspreiden. Wetenschappers gebruiken tellingen en satellietvolgsystemen om meer inzicht te krijgen.

Kraanvogeltrek is niet alleen een natuurwonder maar speelt ook een belangrijke rol in het ecosysteem. De vogels eten restanten van oogsten op akkers wat helpt bij het beheer hiervan. Bovendien brengen ze leven in stilgelegde natuurgebieden wanneer ze hier rustpauzes nemen op hun lange reis.

Bij elke nieuwe lente of herfst kijk ik weer uit naar dit hemelse ballet van elegante vogelfiguren aan de horizon. Het doet me beseffen hoe verbonden we zijn met natuurlijke cycli en hoe belangrijk het is om migratieroutes te beschermen voor toekomstige generaties kraanvogels – en voor ons eigen wonderment!

Beschermingsmaatregelen voor kraanvogels

Kraanvogels zijn majestueuze vogels die onze aandacht trekken tijdens hun jaarlijkse migratie. Helaas staan ze vaak onder druk door menselijke activiteiten en habitatvernietiging. Voor de bescherming van deze soort zijn er verschillende maatregelen nodig.

Het creëren van veilige rustplaatsen is cruciaal. Tijdens de lange reis hebben kraanvogels plekken nodig waar ze kunnen uitrusten en voedsel vinden zonder gestoord te worden door mensen. Overheden en natuurbeschermingsorganisaties werken samen om dergelijke gebieden aan te wijzen en te beschermen.

• Aanwijzing van natuurreservaten
• Handhaving van verstoringverboden
• Ontwikkeling van ecotoerisme met respect voor de kraanvogels

Daarnaast is het belangrijk dat we landbouwpraktijken aanpassen om de kraanvogels niet in gevaar te brengen. Dit kan bijvoorbeeld door het uitstellen van bepaalde werkzaamheden tijdens de trekperiode of door het toepassen van natuurvriendelijke landbouwmethodes.

• Stimuleren van biologische landbouw
• Compensatie voor boeren bij schade door kraanvogels
• Voorlichting over harmonie tussen landbouw en natuurbehoud

Ook internationale samenwerking speelt een grote rol, want kraanvogeltrek kent geen grenzen. Landen langs de vliegroutes werken daarom samen om deze vogels een veilige doorgang te bieden.

Voorlichting aan het publiek is eveneens essentieel om begrip en steun voor behoudsmaatregelen te vergroten. Met educatieve programma’s leren mensen over het belang van biodiversiteit en hoe zij zelf een bijdrage kunnen leveren.

• Organiseren van informatiecampagnes
• Educatieve programma’s op scholen
• Betrekken lokale gemeenschappen bij natuurbescherming

Tenslotte wordt er veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar migratiepatronen, zodat we beter begrijpen waarom specifieke maatregelen nodig zijn om deze vogels te beschermen.

Met deze stappen hopen we dat toekomstige generaties nog steeds getuige kunnen zijn van de indrukwekkende trektochten van deze iconische vogelsoort.

Na een diepgaande verkenning van de kraanvogeltrek blijkt het een fascinerend fenomeen. Elk jaar leggen deze vogels duizenden kilometers af, wat niet alleen blijk geeft van hun uithoudingsvermogen maar ook van de nauwkeurigheid waarmee ze navigeren. De trek is cruciaal voor hun voortbestaan en biedt bovendien spectaculaire taferelen voor natuurliefhebbers.

De data laten zien dat:

• Het aantal overwinteraars in Spanje elk jaar toeneemt.
• Verstoringen langs de trekroute, zoals habitatverlies en klimaatverandering, invloed hebben op de populaties.

Mijn observaties tonen aan dat:

• Kraanvogels zich aanpassen aan veranderende omstandigheden door nieuwe rustplaatsen te vinden.
• Beschermde gebieden langs de route dragen bij aan het succes van de jaarlijkse trek.

Hieruit volgt dat we als gemeenschap verantwoordelijk zijn voor het waarborgen van geschikte leefgebieden voor deze indrukwekkende vogels. Door actieve betrokkenheid bij natuurbehoud kunnen we ervoor zorgen dat toekomstige generaties ook getuige kunnen zijn van dit natuurlijke wonder.

Tot slot wil ik benadrukken hoe belangrijk onderzoek naar vogeltrek is om onze kennis te vergroten en effectieve conservatiestrategieën te ontwikkelen. Laten we hopen dat met gezamenlijke inspanningen, zowel lokaal als internationaal, we de kraanvogel nog lang kunnen bewonderen tijdens hun imposante trektocht.

Het blijft me verbazen hoe veerkrachtig en prachtig deze dieren zijn en ik voel me bevoorrecht getuige te mogen zijn van zo’n eeuwenoud ritueel als de kraanvogeltrek. Ik hoop dat mijn passie hiervoor door dit artikel gedeeld wordt en anderen inspireert om ook hun steentje bij te dragen aan het behoud van deze soort.

© 2024 De Vogeltuin. All Rights Reserved.

Sign Up to Our Newsletter

Be the first to know the latest updates

Whoops, you're not connected to Mailchimp. You need to enter a valid Mailchimp API key.

Topervaring: kraanvogels kijken in Noord Frankrijk

Deel dit artikel:

René Alblas

16 oktober 2015 .

Één van de allerbeste plekken om kraanvogels te kijken is het Lac du Der in de Franse Champagnestreek. Ik prijs me gelukkig dat ik daar niet zo ver vandaan woon. Van de Vogezen rijd je in 2,5 uur naar dit paradijs voor kraanvogels. Vanuit Nederland is het overigens ook prima te doen, vanaf Amsterdam is het ongeveer 6 uur.

De vogel der vogels, gefotografeerd door Vincent Munier

Het Lac de Der is een aangelegd meer, bedoeld om Parijs te behoeden voor overstromingen als het water van de rivier de Marne heel hoog staat. Door de vele eilandjes in het meer en de voedselrijke akkers eromheen is het een favoriete tussenstop geworden voor trekkende kraanvogels. Gemiddeld landen er iedere herfst en ieder voorjaar wel zo’n 150.000 op weg naar het zuiden of het noorden.

Met een spanwijdte van 2 tot 3 meter is de kraanvogel nog groter dan de ooievaar. Een geweldige ervaring als ze over je heen vliegen!

Vorige week was ik op vakantie in de buurt van het meer en ik dacht, “ach laten we maar even gaan kijken, misschien zijn er al een paar vroege vogels aangekomen…”. Op zo’n 5 kilometer van het meer aangekomen trapte mijn vrouw Ellis ineens vol op de rem. “Daar zijn ze”, riep ze al wijzend naar een weiland. En ja hoor, een groepje van zo’n 20 kraanvogels was daar neergestreken. Auto aan de kant en de camera in de aanslag. “Wat een geluk dat er al een paar zijn aangekomen”, zei  ik nog. Een stukje verderop, op de dijk langs het meer bleek het niet om een klein groepje kraanvogels te gaan. We zagen ze overal! Langs het water, in de weilanden, op de akkers, in de lucht. Honderden tegelijk. En dat in de eerste week van oktober! Op de site van de Franse Vogelbescherming las ik later dat er rond 5 oktober al zo’n 9.500 waren aangekomen.

De oevers van het Lac du Der. Steeds meer kraanvogels kiezen ervoor om hier te overwinteren en niet meer naar het warme zuiden te gaan.

Geluid van kraanvogels

Het was niet mijn eerste ontmoeting met kraanvogels. Maar het blijft een super ervaring. Dat geluid is met niets te vergelijken, en hun gracieuze manier van lopen, vliegen en landen blijft boeien.

Urenlang genoten Ellis en ik van dit schouwspel totdat de honden, die we bij ons hadden, aangaven er nu toch echt wel genoeg van te hebben.

Thuisgekomen sprak ik vriend en fotograaf Vincent Munier en bedankte hem voor de zoveelste keer. De kraanvogels waren voor hem ooit het begin van zijn fotografiecarriëre en zijn enthousiasme betekende voor mij (en velen met mij) het begin van een grote liefde voor de vogel der vogels.

Wie durft er te beweren dat je met honden niet zou kunnen vogelen? Finse lappenhond Mikkeli tuurt geïnteresseerd mee.

Nog een mooi  Youtube filmpje over de kraanvogels van Lac du Der.

Lees meer over kraanvogels fotograferen in Duitsland.

Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief

Ontvang elke week het laatste natuurnieuws van Roots!

Een groenlingen familie

De klaproos in 6 verrassende feiten, de 10 mooiste lente macro foto’s, nationaal park dwingelderveld: afrika in drenthe, oranje boven in de natuur.

Verschil man-vrouw koolmees

Natuurshot van de week: kauw met nesteldrang, boerenzwaluw terug, natuurshot van de week: patrijzen nemen zandbad.

• Help & FAQ

Volg de kraanvogeltrek live met de 'Kraanvogelradar'

• Environmental Systems Analysis

Research output : Non-textual form › Web publication/site › Professional

Access to Document

• https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=29879 Licence: Publisher

T1 - Volg de kraanvogeltrek live met de 'Kraanvogelradar'

AU - de Koning, K.

PY - 2022/10/14

Y1 - 2022/10/14

N2 - Vogelaars opgelet! De komende weken staan in het teken van de kraanvogeltrek. Als de wind even goed staat kunnen er soms wel duizenden ‘kranen’ over ons land vliegen. Maar zelfs met die aantallen is het niet makkelijk om ze te zien. Daarom ontwikkelde Dr. Koen de Koning in samenwerking met Sensing Clues een app die werkt als ‘buienradar voor kraanvogels’. Zo wordt het spotten een stuk eenvoudiger!

AB - Vogelaars opgelet! De komende weken staan in het teken van de kraanvogeltrek. Als de wind even goed staat kunnen er soms wel duizenden ‘kranen’ over ons land vliegen. Maar zelfs met die aantallen is het niet makkelijk om ze te zien. Daarom ontwikkelde Dr. Koen de Koning in samenwerking met Sensing Clues een app die werkt als ‘buienradar voor kraanvogels’. Zo wordt het spotten een stuk eenvoudiger!

M3 - Web publication/site

PB - Nature Today

Natuurstudiegroep Dijleland

Kraanvogeltrek over de Lage Landen

Op deze pagina verschenen in voor- en najaar updates en voorspellingen over de Kraanvogeltrek door onze trektelcoördinator Gert Vandezande. Sinds 2019 verschijnen deze updates exclusief op de Facebookpagina Kraanvogeltrek over België en Nederland – ECMN . Er is geen Facebookaccount vereist om deze berichten te lezen, iedereen kan er dus van de meest recente Kraanvogelinfo genieten.

Voorjaarstrek 2019

Update 6 maart 2019 De laatste dagen maar weinig echt grote bewegingen van Kraanvogels zeker in vergelijking met de voorbije week. De grote massa die vorige donderdag op Lac du Der en op de zuidelijkere meren was vertrokken, heeft door de ZW tot W-wind onze regio’s niet aangedaan en is ten oosten van het Groothertogdom Luxemburg doorgeschoven naar het noorden. Dit maakt nog eens duidelijk hoe belangrijk die weerfactoren zijn voor de waarnemingen bij ons en tegelijkertijd hoe uitzonderlijk verwend we de laatste 10 dagen van februari geweest zijn. Heel opmerkelijk nog was de doortocht op zaterdag van heel wat groepen in het binnenland, ook in onze eigen Dijlevallei (5-tal groepen met 6 tot 130 vogels). Vermoedelijk zijn dit Kraanvogels die een omtrekkende beweging langs de Franse kust hebben gemaakt om het slechte weer te omzeilen in centraal Frankrijk of toch overwinteraars uit de westelijkere regionen van Frankrijk. Is het nu over en out? Zondagmorgen werden op Lac du Der opnieuw 20000 Kraanvogels geteld en bovendien stoomde er een laatste grotere hoeveelheid (> 10000) vanuit Spanje het zuiden van Frankrijk binnen. Op één plaats in de Dordogne telde één waarneemster ook nog eens zondag meer dan 11000 Kranen. Aangezien maandag en dinsdag de weeromstandigheden in centraal en noord Frankrijk echt niet goed waren, zullen deze Kranen opgehouden zijn en vanuit het zuiden meer en meer worden samengeduwd waardoor er toch nog een mooie groep (30-40000) in Frankrijk vertoefd. Vandaag lijken de condities goed te zijn en zou het droog moeten blijven tot in de namiddag. Samen met de voorspelde matige tot sterke Z-wind zal die massa zeker in beweging komen en bij ons minstens in het oosten nog eens een dag met hogere aantallen kunnen opleveren. De laatste golf zal dan een feit zijn. De voorjaarsmigratie is dus inderdaad bijna voltooid verleden tijd. Langs deze weg wil ik ook Maxime Fajgenblat en David Kever bedanken voor de opvolging van de voorbije week want een ongeval (en operatie) heeft het mij onmogelijk gemaakt om alles van nabij te kunnen volgen.

Update 28 februari 2019 De voorbije dagen zijn tienduizenden Kraanvogels over vooral het oosten van ons land getrokken. Maandag naar schatting 10 tot 15000. Dinsdag en woensdag waren rasechte topdagen met naar schatting op beide dagen 20 tot 25000 Kranen. Spijtig genoeg lag voor dinsdag het zwaartepunt vooral bij valavond en in de nacht van dinsdag op woensdag, waarbij ook in het binnenland heel wat auditieve waarnemingen gedaan werden. In totaal zijn dus op drie dagen (en nachten) tijd 50000 tot 65000 Kraanvogels doorgetrokken. Deze vogels zijn op drie tot vier dagen vanuit Gallocanta helemaal tot bij ons geraakt en dit dankzij de ideale weersomstandigheden over de volledige migratie-as. In dergelijke omstandigheden kan het zoals gezegd razendsnel gaan.

Dat ideale trekweer zal vanaf vandaag niet meer aan de orde zijn. De wind trekt aan uit ZW (niet ideaal voor onze contreien), er wordt regen voorspeld, de temperaturen dalen sterk … het wordt herfstachtig. De vraag is hoe de Kraanvogels hierop gaan reageren? Momenteel zit er nog een massa in Frankrijk. Vandaag zijn de Charente en de Vienne overspoeld met Kranen. Meerdere tienduizenden. Daarnaast zijn er vanavond in de omgeving van Lac du Der en in de buurt van de meren ten zuidwesten (Oriënt) ook vele duizenden, misschien wel tienduizenden toegekomen. Aangezien de waterstanden hoog zijn deze tijd van het jaar zijn de veilige “dortoirs” beperkt en wordt letterlijk gevochten voor die plekjes. Dat maakt de vogels onrustig en zal hen vermoedelijk toch aanzetten om door te vliegen richting NO ongeacht de omstandigheden. Dat betekent dat de volgende paar dagen toch nog vele tienduizenden zullen passeren waarschijnlijk enkel in het uiterste oosten van ons land als gevolg van de ZW’er die de volgende dagen de plak zal zwaaien.

In Spanje, in Extremadura, zitten nog maar weinig Kranen. Vandaag zijn in Gallocanta nog eens 8000 ‘Grullas’ toegekomen en vertoeven er daar momenteel in totaal minder dan 15000. Nog een paar dagen en alle Kranen zijn weg uit het Iberisch schiereiland.

Als alles verloopt zoals te verwachten valt dan is de piek van doortrekkende Kranen morgen, ten laatste overmorgen voorbij en is de lentemigratie al binnen een week voltooid verleden tijd. Dat is opmerkelijk vroeg, als je weet dat 50 jaar geleden die piek ergens tussen 15 en 20 maart lag. Deze piek blijkt per 4 jaar 1 dag naar voor te schuiven. Een rechtstreeks gevolg van de klimaatopwarming.

Update 25 februari 2019 Het scenario dat gisteren uitgeschreven werd voor de migrerende Kraanvogels werd bijna tot op de letter gevolgd. Vanmorgen zaten er bij het krieken van de dag op lac du Der ongeveer 9000 kranen. De matige O tot NO-wind had zoals verwacht zijn tol geëist en ervoor gezorgd dat er over de gehele migratie-as weinig of geen nachttrek had plaatsgegrepen. In de loop van de voormiddag hebben de meeste vogels hun reis naar het noorden hervat, gestimuleerd door het prachtige lenteweer. Dit heeft zoals voorspeld hoge aantallen Kraanvogels opgeleverd, vooral over het oosten van het land. Op waarnemingen.be werden maar liefst 709 waarnemingen ingegeven met in totaal 147480 vogels. Uiteraard zijn hier zeer veel dubbeltellingen bij. Het geschatte aantal doorgetrokken vogels ligt ergens rond de 22000 tot 25000. In Houdemont had ik er gisteren zelf meer dan 18000. Aantallen die voor februari ongezien zijn. Ook in onze eigen Dijlevallei werden een 5-tal groepjes (8,12,20,30,40) waargenomen.

En … dan moet het nog allemaal losbarsten.

Wel zaterdagavond laat en gisteren zondag is dat ook effectief gebeurd. Er komt momenteel een massa Kraanvogels onze richting uit waarvan de voorpost mogelijks al in midden Frankrijk zit. Zaterdagavond laat werden in de buurt van Limoges op een uur tijd 17000 overvliegende Kranen waargenomen. Zondag in de loop van de namiddag werden de Gironde en de Dordogne overspoeld met “les Grues”. Meer dan 30000 vogels overvlogen de regio en zelfs in het donker bleven grote groepen doorkomen. Uiteraard moeten al deze Kraanvogels van over de Pyreneeën vanuit Spanje komen, wat dus wil zeggen dat het daar nu echt wel D-day is. Zaterdag vertrokken er op Gallocanta 15000 Kranen, zondagmorgen werd er melding gemaakt van vele “tienduizenden” die opstoomden naar het noorden (beelden van José A. Román – 24-2-19), terwijl er vanuit Extremadura heel veel vogels opnieuw toekwamen. Met het uitstekende weer in het zuiden zal er geen stoppen meer aan zijn. Spanje loopt de volgende dagen volledig leeg, in totaal 170000 Kraanvogels.

Tot en met woensdag zijn de omstandigheden bij ons ook nog ideaal. Nadien wordt het wisselvalliger, frisser en draait de wind naar het W. Dinsdag en woensdag hebben het potentieel om echte topdagen te worden. Vanaf donderdag is het een heel stuk onzekerder. Wordt vervolgd.

Update 24 februari 2019 Zaterdag zijn er weer heel wat groepen over het oostelijk deel van ons land getrokken. Enkel in de provincies Luxemburg, Luik, Namen en Limburg werden Kraanvogels opgemerkt. Ondanks de matige O-wind boven N-Frankrijk zijn er geen dieper het binnenland ingeduwd. Het golfje van gisteren wordt geschat op een 5000 tot 7000 waarbij van vrijdag op zaterdag ook nog een behoorlijk aantal nachtelijke waarnemingen werden doorgegeven. Ondertussen is er alweer een nieuw golfje op komst, want vele duizenden zijn gisteren over de Charente, de Vienne, de Cher en de Yonne richting de Der gevlogen. Een aantal waarnemers gaven aan dat de vogels trager vorderden door de matige tegenwind, wat de kans zeer groot maakt dat ze in de buurt van Lac du Der zullen overnachten en ons vandaag weer kunnen voorzien van de nodige animo (zeker in het oosten van het land). Vanmorgen wordt er geteld in de omgeving van de Der. Zodra de resultaten binnenkomen kan je ze hieronder bij de opmerkingen nalezen. Een belangrijke indicatie voor wat er ons vandaag nog te wachten staat. In Spanje komt de migratie ondertussen onder stoom. Zaterdagmorgen zaten er meerdere tienduizenden in Gallocanta waarvan er 15000 naar het noorden vertrokken zijn (video van José A. Román). In de loop van de dag zijn er opnieuw veel Kranen toegekomen. Vanmorgen wordt er ook in Gallocanta geteld en van zodra die gegevens bekend zijn, kan je deze nalezen bij de opmerkingen hieronder. In Sotonera, de laatste tussenstop richting de Pyreneeën zaten er gisteren 10000 vogels waarvan er 1000 in Navarre overgestoken zijn. In Spanje verwacht ik dat het morgen ten laatste overmorgen helemaal losbreekt met tienduizenden migrerende Kraanvogels. Een massa van zo’n 170000 Kranen die onze richting uitkomt. The best is yet to come …

Update 23 februari 2019 Na wat kalmere dagen lijkt de doortocht van de Kraanvogels weer volop te gaan losbarsten. Vanmorgen was het een drukke bedoening op Lac du Der waar gisterenavond en vannacht duizenden vogels toegekomen zijn. De LPO-coördinator verwoorde het als “ambiance importante sur les dortoirs du Lac du Der ce matin” (vrijdag). In de omgeving daar was het goed weer en vermoedelijk is toch een groot deel daar vandaag vertrokken. Enkel in de latere namiddag zijn hiervan grotere groepen opgemerkt in het oosten van ons land. Hoeveel er juist gepasseerd zijn, is heel moeilijk in te schatten door de lagere bewolking die boven onze Ardennen lange tijd aanwezig was en de zichtbaarheid belemmerde. Het kan dus best dat hoog boven de bewolking duizenden Kranen onopgemerkt doorgetrokken zijn (filmpje – Paula Foucher – Sandweiler, Luxembourg). Evengoed kan de 3 Bft NO-wind het grootste deel toch tegengehouden hebben. De onzekerheid overheerst. Morgen zijn de omstandigheden een stuk gunstiger (zonnig en 3-4 Bft O-wind in Frankrijk en 2 Bft O tot ZO bij ons) en dan zal duidelijk worden wat er vandaag gebeurd is. Als de grotere hoeveelheid niet doorgetrokken is en de vele duizenden die vandaag in de Touraine, de Vienne en de Charente in de latere namiddag zijn opgemerkt, zich daar vandaag (zaterdag) en morgen bijvoegen, dan is er dit weekend een mooie golf van 15000 tot 20000 te verwachten over de Lage Landen. Door de strakkere O en ZO-wind kan dit ook in het binnenland voor grotere aantallen zorgen. Om up to date te blijven hou je best de opmerkingen onderaan dit bericht in de gaten. Ondertussen begint in Spanje alles op gang te komen. Er was gisteren en vandaag over de ganse migratie-as in Spanje continue migratie. Gisteren vertrokken een kleine 10000 vogels vanuit Gallocanta en daar kwamen vanavond (vrijdag) opnieuw 8000 Kranen toe (gefilmd door José A. Román – zeker je geluid aanzetten). De komende dagen zal dit alleen nog maar sterk toenemen. Het is begonnen en het zal niet meer stoppen. De topdagen komen eraan. Nog een kleine rechtzetting. In het vorige bericht was een foutje geslopen. De 280000 vogels waren niet enkel voor Spanje (wel een totaal). In Spanje verblijven op dit moment nog steeds meer dan 170000 Kraanvogels.

Update 20 februari 2019 De wat mindere weersomstandigheden hebben ervoor gezorgd dat er de voorbije dagen in het noorden maar weinig beweging te bespeuren viel. De meeste Kraanvogels zijn via centraal Duitsland (Hessen) naar het noorden getrokken, waar er de voorbije dagen ongeveer 15000 passeerden.

Vandaag kwam ook het bericht binnen dat de eerste Kraanvogels toegekomen zijn in Hornborga in Zweden, de klassieke verzamelplaats.

Door de hardnekkige mist in de eerste uren van de dag is het rond Lac du Der en ten noorden daarvan zeer rustig gebleven. In de loop van de latere namiddag zijn er wel weer een paar duizend toegekomen vanuit het zuiden. Vogels die morgen bij ons kunnen passeren, maar die door de ZW-wind vermoedelijk eerder over centraal Duitsland zullen vliegen. Gisteren zijn er in de Landes in Zuid-Frankrijk 15000 Kranen toegekomen vanuit Spanje. Deze vogels zijn vandaag in de Charente doorgetrokken in de latere namiddag. Ondanks de goede vliegcondities vorderen ze traag. Goed nieuws voor zaterdag en/of zondag bij ons met de wind die naar O tot ZO draait. Wordt opgevolgd !

Vandaag was er maar weinig beweging over de Pyreneeën. Slechts een duizendtal. Daarentegen was het des te drukker in centraal Extremadura. Daar zijn de eerste echt grote aantallen (duizenden/tienduizenden) vertrokken richting Madrid (foto’s José A. Román). Het lijkt erop dat de massa op gang begint te komen (min. 280000). De aantallen in Sotonera en Gallocanta beginnen op te lopen. Nu nog de juiste trigger afwachten en de hel breekt daar echt los. De race naar het noorden kan dan beginnen. Binnen dit en maximum een week is het zover. Nog even geduld.

Update 18 februari 2019 Het aanhoudende mooie weer heeft vrijdag en tijdens het weekend voor een continue doortocht van Kraanvogels gezorgd over het oosten van de Lage Landen en Duitsland. Meerdere tienduizenden passeerden de revue. Een overzicht: vrijdag telde één waarnemer er in Amel 6016, zaterdag vlogen er 3180 over Büllingen en zondag 12755 over Houdemont. Opmerkelijk was daarbij het brede front (oost-west) waarover de Kranen doorkwamen en de continuïteit. Geen massamigratie maar een constante stroom die nu al dagen vanuit het zuiden van Frankrijk aanhoudt en daar lijkt de volgende periode geen verandering in te komen. Ook vandaag trokken duizenden en duizenden langs de klassieke trekroute naar het noorden. Vannacht hebben op Lac du Der 9017 Kranen overnacht en deze zijn in de loop van de dag vertrokken, terwijl er steeds nieuwe vogels vanuit het zuiden arriveerden met een piekmoment van aankomst na 16:00u. Een voorbode van nog meer Kraanvogelgeweld vandaag (maandag).

De in Frankrijk overwinterende Kranen zijn nu zo goed als allemaal weg en de aanvoer die volgt, komt vanuit het Iberisch Schiereiland. In Zuid-Frankrijk (Landes) kwamen laat deze namiddag opnieuw vele duizenden toe vanuit Spanje. Daar zijn vandaag ook de eerste grote bewegingen vanuit Extremadura richting Madrid en Gallocanta op gang gekomen. Bij de oversteek van de Pyreneeën in Navarre staat de teller voor februari nu op 36360. Als we weten dat er bij de laatste simultaantelling (weekend van 2 en 3 februari) nog minstens 235000 Kranen in Spanje vertoefden dan betekent dit dat nog ongeveer 200000 vogels die overtocht moeten maken. Statistisch gezien passeert de grote meerderheid daarvan begin maart in onze contreien. Als het goede weer blijft aanhouden, zou het wel eens kunnen zijn dat de massa Kranen eind februari al gepasseerd is. Een absoluut record als je weet dat dit vele decennia geleden ten vroegste midden maart was. Een gevolg van de klimaatverandering?

Update 15 februari 2019 Daar is de lente … daar zijn de Kraanvogels terug. Tijd voor een nieuwe reeks updates. Laten we beginnen met een overzicht van de voorbije winterperiode. Opmerkelijk was dat er maar weinig Kraanvogels (in tegenstelling tot vorig jaar) de winter getrotseerd hebben in Duitsland (2872) en Polen (225). Dit jaar opvallend veel pleisterende Kranen tussen de Belgische grens en Lac du Der (11000). Op Lac du Der zelf lag het hoogtepunt dit jaar begin november met meer dan 120000, afbouwend naar 11000 en weer toenemend vanaf eind januari naar zo’n 22000. Het voorbije weekend nog maar 8000 wat indiceert dat er al heel wat beweging geweest is richting Duitsland. In het midden van Frankrijk overwinterden er ongeveer 25000 vogels, in Zuid-Frankrijk gemiddeld zo’n 35000. Dit betekent dat er in gans Frankrijk ongeveer 80000 tot 100000 “Grues” de winter hebben doorgebracht. Op het Iberisch schiereiland werd een eerste simultaantelling gehouden op 15/12 en dat leverde 266903 Kranen op met een absoluut record van 133685 “Grullas” in Extremadura. Het weekend van 2 februari werd er een tweede telling georganiseerd en met nog niet alle gegevens verwerkt, zit men nu al aan meer Kranen dan bij de vorige. Door de koude van een paar weken terug zijn nog heel wat vogels de Pyreneeën overgestoken richting Spanje. Ondertussen lijkt de winter voorbij te zijn en het goede weer heeft de Kraanvogels getriggerd. Sinds een week zijn er heel wat bewegingen op de Z-N-as. De vogels die een paar weken terug alsnog de Pyreneeën zijn overgestoken keren nu al terug. Meerdere duizenden steken dagelijks over langs Navarre en houden opnieuw halt in de buurt van Arjuzanx. Van daaruit beginnen steeds meer Kranen aan hun tocht naar het noorden. Dit heeft vandaag al voor een klein golfje gezorgd in België (5000 passeerden over de Oostkantons – ook in onze eigen Dijlevallei een paar groepjes). De Franse overwinteraars vertrekken als eerste en dit vooral met een meer oostelijke koers zodat een minderheid over ons land trekt. De meerderheid via Hessen (centraal Duitsland) waar de voorbije dagen al 15000 tot 20000 Kranen gepasseerd zijn. Met dit uitstekende weer zullen tegen het einde van deze week zo goed als alle in Frankrijk overwinterende Kraanvogels vertrokken zijn. De hoop van onze Lage Landen moeten we vooral leggen bij de Spaanse vogels die gewoontegetrouw meer langs onze contreien passeren. Enkel in het noorden van Spanje is er al wat beweging zoals aangegeven en vandaag zijn de eerste 2000 vanuit Gallocanta richting Sotonera gevlogen. In het Spaanse binnenland is het voorlopig nog heel rustig. Vanmorgen werden er 11900 Kraanvogels geteld in Arjuzanx waarvan een groot deel in de loop van de dag aan hun tocht naar het noorden begonnen zijn. LPO melde dan ook dat er “une migration importante” aan de gang was, vooral in de Gironde. Deze vogels lijken traag te vorderen aangezien er voorlopig een beperkt aantal meldingen binnen kwamen vanuit de Charente en de Limousin. Goed nieuws zodat dit golfje vermoedelijk pas tijdens het weekend bij ons zal passeren. Het goede weer lijkt aan te houden tot eind deze maand, dus het wordt aangenaam kijken naar de passerende Kraanvogels. Geniet ervan!

Najaarstrek 2018

Update 26 november 2018 Kraanvogelupdate 13 – Najaarstrek Sinds vorige zondag zijn er nog amper Kraanvogels doorgetrokken. Zoals bij de vorige update aangegeven betekent dit dat de najaarstrek er wel degelijk volledig opzit. De resultaten van de tellingen in de gebieden ten noorden en ten oosten van ons bevestigden dit gisteren. In Rhin-Havelluch zitten nog 3100 Kranen en daar net ten oosten van over de grens in Polen zit ook nog een groep van zo’n 2000 vogels. In Diepholz werden er nog 9305 Kranen geteld. Een pak minder dan vorig jaar waar er toen zo’n 40000 de winter hebben doorgebracht. Deze laatste ‘diehards’ zullen zich enkel nog bij extreme omstandigheden bedenken. De grote meerderheid Kraanvogels vertoeft momenteel in betere oorden. Spanje is zo stilaan aan het vollopen. Benieuwd naar de resultaten van de eerste gecoördineerde telling op het Iberisch schiereiland van 14 december. Lac du Der had gisteren wel al een nieuw record te pakken. Bij de telling van zondagmorgen zaten er 49930 Kraanvogels op en rond het meer. Voor deze tijd van het jaar een absoluut record. De laatste update is zo een feit, maar eindigen doen we dit jaar in schoonheid. Zelf kon ik de recorduittocht op Lac du Der op zaterdag 3 november meemaken waarbij op 4 uur tijd 100000 Kraanvogels vertrokken zijn al dan niet richting het zuiden. Met het foto- en videomateriaal van die dag heb ik een filmpje gemaakt dat de ervaring van die uittocht probeert weer te geven. Dit filmpje zal hier donderdagmorgen normaal verschijnen. Misschien iets om tijdens de komende wintermaanden bij weg te dromen en reikhalzend uit te kijken naar het nieuwe voorjaar.

Zo dat was het weer voor dit najaar. Tijd voor een kort winterslaapje. Voor de eerste update bij de komende voorjaarstrek over zo’n kleine 3 maanden maken we een afspraak op 15 februari. Dan beginnen we er opnieuw aan.

Update 18 november 2018 Gisteren zijn opnieuw een groot aantal Kraanvogels over het oosten van België getrokken. In Baelen passeerden opnieuw 10150 Kranen. Dat brengt het totaal aantal migrerende vogels sinds donderdagmiddag op meer dan 40000. Dit bevestigt het vermoeden dat heel wat passerende vogels van noordelijkere regionen kwamen. Inderdaad in heel Nedersaksen (N tot NW Duitsland) bleken er bij de laatste telling 77000 Kranen (bron NABU) aanwezig te zijn (waaronder de 41000 in Diepholz en omgeving). Dit betekent dat er daar nog minstens 20000 tot 30000 Kraanvogels vertoeven. Uiteraard zullen er daarvan een groot deel in die omgeving proberen te overwinteren, maar met de goede omstandigheden en de intredende vorst zullen er vandaag zondag toch nog een groot aantal kunnen vertrekken. Uitkijken dus. Ook vanuit Rhin-Havelluch zijn er de voorbije dagen grote aantallen Kraanvogels richting ZW getrokken. Over Hessen werden er vrijdag 21000 en zaterdag nog maar eens 30000 waargenomen. De aantallen op Lac du Der moeten stilaan weer enorme proporties aannemen. Aangezien er de voorbije dagen weinig of geen beweging richting Z was, moeten er door de onophoudelijke aankomst van Kranen langs de verschillende migratie-assen weer rond de 80 tot 100000 vogels op het meer aanwezig zijn. Benieuwd naar de tellingen van morgenvroeg. Eén zaak is zeker … de najaarsmigratie loopt nu echt wel op zijn laatste benen. Vandaag zal nog wat kunnen opleveren, maar nadien lijken enkel extreme omstandigheden de laatste vogels uit Duitsland te kunnen verdrijven. Wil je er nog te zien krijgen dan lijkt vandaag zowat de echt laatste kans.

Update 16 november 2018 Ze blijven maar komen! Sinds donderdagmiddag tot laat vrijdagnacht zijn onophoudelijk groepen Kraanvogels doorgetrokken en dit vooral over het oosten van ons land. Vrijdag tegen valavond was er opnieuw een piekmoment waarbij tussen 15:40u en 17:25u in de provincie Luik in Baelen 11950 naar het ZW overvliegende Kraanvogels werden geteld (David Kever). Eigenlijk onverwacht want op de Duitse portalen waren niet die grote aantallen terug te vinden. Ook de nacht van donderdag op vrijdag moeten er heel wat gepasseerd zijn want de ganse nacht werden er in de Ardennen grote groepen laag overtrekkende Kranen gehoord. Spijtig genoeg heeft de dichte mist daarbij slachtoffers gemaakt. Vanop meerdere plaatsen zijn meldingen binnengekomen van dode vogels (vermoedelijk draadslachtoffers). Ook vannacht nog kwamen er meldingen binnen van grote groepen over Spa rond middernacht. Naar schatting zijn er de voorbije 40 uur meer dan 30000 Kraanvogels over ons land getrokken. De aantallen op Lac du Der zullen dus weer sterk aan het aangroeien zijn. Vermoedelijk zijn een groot deel van de 41000 uit Diepholz de voorbije periode vertrokken, zodat er naar schatting nog zo’n 10000 overblijven. Bij de laatste tellingen daar gaf men wel aan dat de vogels over een zeer groot gebied verspreid zaten. De tellingen kunnen dus zeer zeker onderschat zijn. Bovendien leken er mij dit jaar ook een pak meer vogels een stuk ten noorden van Diepholz te vertoeven, meer in het N en NW van Duitsland. Dus ik ben er niet zeker van of dit de laatste grote aantallen waren. Vandaag en morgen zullen duidelijkheid brengen. Is er maar weinig of geen beweging meer … dan weten we het wel, dan zit de najaarstrek er definitief op en zal het opnieuw uitkijken worden naar het voorjaar.

Update 15 november 2018 Het heldere, zonnige weer samen met de intredende koude in het noorden van Duitsland heeft de Kraanvogels vandaag al aangezet te vertrekken richting het zuiden. Over Münster werden vanmiddag meer dan 11000 Kraanvogels opgemerkt. Deze vogels bereikten de provincie Luik tussen 15:30u en 17:30u. Eén enkele waarnemer telde in 41 groepen 8700 Kranen. Door de oostelijke stroming kwamen ze opvallend een stuk meer ten westen door. Ook gisterenavond en vannacht bleven groepen Kraanvogels het oosten van ons land overvliegen.. Zo was er rond 23:30u de melding dat duizenden Kraanvogels op dat moment de Hoge Venen passeerden. Ook vanuit andere plaatsen in de Oostkantons en Luxemburg werd er melding gemaakt van vrij laag overtrekkende groepen. Een grotere migratiegolf lijkt dus gisteren en vannacht gebeurd te zijn. Spijtig genoeg in het donker waardoor de aantallen heel moeilijk of niet in te schatten waren. In Diepholz zaten nog meer dan 41000 Kranen. Een deel van deze vogels zullen dus naar betere oorden getrokken zijn, maar door het tijdstip van de meldingen rond Münster en de nog steeds doorkomende groepen vannacht, is het vermoeden toch groot dat dit ook nog een groot aantal vogels betrof van plaatsen nog meer ten noorden en noordoosten van die regio. De volgende dagen blijven de weersomstandigheden gunstig en met een toenemende koude en oostenwind zullen nog meer Kraanvogels het zekere voor het onzekere kiezen. Hopelijk kunnen daardoor ook meer groepen in het binnenland opgemerkt worden. Uitkijken dus. Woensdag is door de gunstige omstandigheden ook de trek vanuit Lac du Der terug op gang gekomen. In de loop van de ochtend zijn daar 15000 tot 20000 Kraanvogels vertrokken richting ZW. De grote migratiegolf die vorige week over de Pyreneeën trok, heeft de aantallen Kranen op het Iberisch schiereiland sterk doen stijgen. Heel benieuwd wat er de komende dagen nog gaat passeren en hoeveel er na gisteren en vannacht nog achterblijven in de omgeving van Diepholz.

Update 13 november 2018 De voorbije 10 tot 14 dagen was er op het Kraanvogelfront maar weinig te melden. Enkel uit het zuiden viel er wat nieuws te rapen. Daar is vorige week over de Pyreneeën richting Navarra een enorme massa Kranen gepasseerd. Dezelfde vogels die op zaterdagvoormiddag 3/11 vanuit Lac du Der vertrokken waren. Toen een bijna continue stroom vanaf zonsopgang tot rond 11:00u van vertrekkende Kraanvogels. Aangezien er zondagmorgen 4/11 nog een kleine 50000 Kranen aanwezig waren op de Der, schat ik de grote van deze migratiegolf op een 60 tot 70000. Een immens spektakel. In Diepholz zitten nog steeds 41609 Kraanvogels die potentieel nog voor een migratiegolf kunnen zorgen bij de juiste omstandigheden. De volgende periode dient zich weer interessant aan. De weersvoorspellingen zijn wel niet overal overeenstemmend, maar één constante is de koude-inval vanuit het oosten. Er staat ons open en mooi weer te wachten met dagtemperaturen die naar het vriespunt duiken en algemene nachtvorst. Sommige modellen geven zelfs een sneeuwtapijtje aan ook in Vlaanderen. Samen met de O-stroming kan dit de Kranen zeker aanzetten om toch te vertrekken. Zoals altijd … afwachten.

Update 1 november 2018 Woensdag raakte bekend dat er in de omgeving van Diepholz nog steeds 42000 Kranen zitten zelfs na de grote doortocht van voorbije zondag. Terwijl er daar vele tienduizenden vertrokken, zijn er op hetzelfde moment nieuwe Kraanvogels vanuit het noorden toegekomen zodat het totaal aantal ongeveer status quo gebleven is. Gisteren en vandaag zijn er door het betere weer opnieuw een klein aantal richting het zuiden vertrokken, groepen die in Nederland en in het oosten van België opgemerkt werden. Als we terugdenken aan vorig najaar (meer dan 30000 kranen hebben toen overwinterd in Diepholz) dan is het niet noodzakelijk zo dat die resterende Kranen ook effectief nog zullen vertrekken, maar het potentieel voor nog een laatste grote migratiegolf is er natuurlijk nog wel. Bijvoorbeeld nu zondag en begin volgende week zijn er goede condities om weer een groot deel in beweging te brengen. Zonnig, open en rustig weer (met een briesje uit het ZO) over de ganse migratie-as is al meermaals een trigger gebleken. Ondertussen is de uittocht vanuit Rhin-Havelluch opnieuw aan het aantrekken. Gisteren werden op één enkele plaats in Hessen meer dan 25000 Kranen geteld en ook vandaag wederom meerdere duizenden, allen op weg naar het fameuze Lac du Der. Aangezien de migratie in Frankrijk door het slechte weer al bijna een week is stilgevallen, moeten de aantallen op Lac du Der en Lac d’Orient in het noorden stilaan recordhoogtes bereiken. Deze update is in die zin een hele speciale, want ik kan “live” vanuit de Der bevestigen dat hier een enorme massa aan Kraanvogels vertoeft. Ik zou niet weten hoe ik hier moet aan beginnen te tellen, maar hun aantal schat ik op minstens 100000. Ik ben benieuwd naar de officiële telling van zondag tenminste als door de betere weersomstandigheden van zaterdag er niet al te veel vertrekken. Het zit hier echt eivol. Foto’s en filmpjes volgen.

Update 29 oktober 2018 Zoals voorspeld was er gisteren door de strakke NO-wind een massaal vertrek van Kraanvogels vanuit het noorden van Duitsland. In de loop van de voormiddag werden vele duizenden, tienduizenden opgemerkt in de omgeving van Münster richting zuiden. De NO-wind en de plotse temperatuurdaling hadden hun werk gedaan. In tegenstelling tot wat verwacht werd met deze NO’er bleek de grote migratiegolf vooral het uiterste oosten van ons land aan te doen. In Herresbach werden 21654 Kranen geteld op amper een paar uur tijd. Rekening houdend met de ingegeven waarnemingen in de Belgische en Duitse portaalsites ging het over een 25 tot 30000 Kraanvogels. Door de migratiegolven van afgelopen maandag en gisteren, lijkt het aantal Kranen in de voor ons interessante gebieden in Duitsland sterk afgenomen te zijn en komt hun aantal vermoedelijk overeen met de populatie die daar zal proberen te overwinteren. Uiteraard zullen de tellingen van dit en volgend weekend in de regio Diepholz meer duidelijkheid kunnen brengen, maar hoogst waarschijnlijk zit het kraanvogelseizoen (najaar) er nu al op. Ongeveer 10 tot 15 dagen vroeger dan normaal. Wil je nog grote aantallen Kraanvogels bewonderen dan is een bezoekje brengen aan Lac du Der op dit moment een aanrader. Vanmorgen werden daar door LPO 36610 Kranen geteld. Voeg daar de aantallen van vandaag over België bij, alsook de aantallen komende van Rhin-Havelluch dan weet je dat er daar op dit moment een massa Kraanvogels zit. Door het slechte weer boven centraal Frankrijk van morgen en overmorgen met een stevige naar ZW draaiende wind, zullen er weinig verder doortrekken naar het zuiden. De komende week is er dus spektakel te zien aan de oevers van Lac du Der.

Update 27 oktober 2018 Tot een stuk in de namiddag bleef het rustig op het Kraanvogelfront. In de loop van de namiddag draaide de wind boven N-Duitsland naar het noorden en dat bracht toch al een paar duizend vogels in beweging richting het zuidwesten. In principe is dat goed nieuws voor morgen en/of overmorgen. Ook over de as Rhin-Havelluch – Hessen werden verschillende duizenden Kraanvogels opgemerkt op weg naar lac du Der. Ook in Frankrijk kwam er door de windomstandigheden een einde aan de blokkage van de voorbije dagen. Sander Wansing was vandaag ter plaatse in de omgeving van Diepholz. Hij gaf aan dat het aantal Kraanvogels sinds vorige week toch wel leek afgenomen te zijn en dat er minder vogels aanwezig zijn dan rond dezelfde tijd andere jaren. Overal zaten er wel groepen van 150 tot 500 Kranen maar in een gebied van 118000 hectare is het natuurlijk moeilijk om een totaalbeeld te krijgen. Er kunnen er in het ganse gebied best nog meer dan 40000 aanwezig zijn. Voor Sander was het opvallend dat de Kraanvogels heel rustig waren in tegenstelling tot de zenuwachtige boel die er meestal in de periode vlak voor hun vertrek heerst. Hij vond het ook opmerkelijk dat er in tegenstelling tot eerdere berichten nog meer dan voldoende voedsel te vinden was. Toch zal de aantrekkende NO-wind over de ganse migratie-as de trek terug op volle toeren doen draaien. Statistisch gezien is vooral die wind de belangrijkste trigger. Morgen zullen we weten welke waarde we aan deze vaststelling kunnen hechten. In ieder geval worden de weersvoorspellingen bevestigd en blijft de regen een stuk ten ZO van ons land en wordt het bij ons zelfs een krachtige 4 tot 5 bft uit het NO. Nu de Kraanvogels nog. Heel benieuwd wat morgen zal brengen! Van zodra er morgenvroeg schot in de zaak komt, kan je alles op de voet volgen via vooral de Facebookpagina van Natuurstudiegroep Dijleland en de WhatsAppgroep “Trektellers Vlaanderen”. Ook zonder een Facebookaccount kan je alles volgen via www.facebook.com/natuurstudiegroepDijleland .

Update 26 oktober 2018 In Diepholz leverde de simultaantelling afgelopen weekend nog steeds 42839 kranen op en in Rügen verbleven er nog 22562. Ten noorden van Diepholz en en ten westen van Rügen zitten er ook nog een groot aantal wijdverspreid. Voorbije maandag is er bij ons in het oosten een grotere golf Kraanvogels gepasseerd. Vanuit de ingegeven waarnemingen op Belgische en Duitse portaalsites, leek het te gaan over een 25 tot 30000 Kranen. Via een Duitse bron (NABU) moet dit aantal toch wel wat bijgesteld worden naar onderen. Het zou uiteindelijk over zo’n 15 tot maximaal 20000 vogels gaan. Deze golf kwam niet enkel van Diepholz. Van bij de start maandagmorgen was het daar redelijk chaotisch. Groepen die vertrokken vanop de slaapplaatsen op zoek naar voedsel in de omgeving gecombineerd met naar het zuiden vertrekkende vogels en daar tussendoor nog eens toekomende Kranen bij van noordelijker gelegen gebieden, waarvan er na een korte halte ook weer doorgevlogen zijn richting het zuiden. Dat het aantal Kranen aanwezig op onze trekroute na maandag dus weer een beetje kleiner geworden is, lijkt vrij logisch, maar volgens de schatting van Duitse tellers zitten er toch nog steeds minstens 40 tot 60000 Kraanvogels ten noorden op een voor ons gunstige route. Door de slechte weersomstandigheden over de gehele migratie-as is de trek de voorbije dagen volledig stilgevallen. Waarschijnlijk stilte voor de storm want vooral zondag (en maandag) lijken de condities ideaal te zijn om een groot aantal Kranen in beweging te brengen. Over de ganse as wordt een stevige NO-wind (3-4 Bft) en een serieuze temperatuurdaling voorspeld. Vertrek gegarandeerd. Enige onzekerheid in het verhaal is de weersituatie bij ons. Er zou een regenfront ten ZO van ons naar het noorden schuiven waardoor volgens de voorspellingen alles ten Z van de as Eupen-Charleroi in de regen komt te zitten. Door de stroming zullen de Kranen zeker geen omtrekkende beweging langs de oostkant maken, maar dit eerder in westelijke richting doen. Dat zou kunnen betekenen dat we voor het najaar een grotere doortocht in Vlaanderen mogen verwachten. Factoren zoals de ligging van dit front, de hoogte van het wolkendek in de Oostkantons, het tijdstip waarop ze in het noorden vertrekken, … zullen de route uiteindelijk gaan bepalen. Als de voorspellingen blijven zoals ze nu zijn dan ziet het er zeker niet slecht uit en dit op een zondag is dan ook nog eens mooi meegenomen. Verwacht wordt dat de Kraanvogels zondagmorgen snel zullen vertrekken. Vanaf de eerste vertrekkers zal alles kort op te volgen zijn op de FB-pagina en website van Natuurstudiegroep Dijleland en de WhatsAppgroep “Trektellers Vlaanderen”. Als er morgen nog nieuwe gegevens of veranderingen zouden opduiken dan volgt er nog een korte tussentijdse update. Zoniet wordt het voor de Kraanvogelliefhebbers onder ons reikhalzend uitkijken naar zondag.

Update 22 oktober 2018 De voorbije dagen zijn er massa’s Kraanvogels vanuit noord Duitsland richting het zuiden getrokken (zie bijgevoegd kaartje met overzicht van belangrijkste locaties). Zoals voorspeld brachten de weersomstandigheden (open weer en een N tot NO-stroming) van donderdag en vrijdag heel wat Kranen in beweging. Vanuit de omgeving van Berlijn trokken in totaal 70000 vogels over Hessen richting Lac du Der. Ook vanuit de omgeving van Diepholz en ten noorden daarvan ontstond er een migratiegolfje dat bij ons in de Oostkantons toch een 15000 Kraanvogels liet passeren. Bijgevolg moesten er zondagmorgen bij de wekelijkse telling op de Der wel een pak aanwezig zijn, 55290 om precies te zijn. Door het mooie, open en warme weer zijn de vogels in Duitsland hoog kunnen opschroeven en hebben vele van hen zelfs geen stop gemaakt. Van de Kranen die zondagochtend toch geteld konden worden, zijn er in de loop van de voormiddag weer heel wat doorgetrokken. Alles samen heeft dit het voorbije weekend voor heel wat Kraanvogelverkeer gezorgd boven Frankrijk (kaartje – bron LPO). Een spreekwoordelijk zwart weekend op de Kraanvogelsnelweg naar het zuiden. De klassieke gebieden beginnen zo al aardig vol te lopen (Arjuzanx bijvoorbeeld vanmorgen 11700) en de eerste grote bussen zijn via Navarra de Pyreneeën overgestoken (foto Jose A. Roman Alvarez). Plots vandaag ook een onverwachte wending in het Diepholz-verhaal. In tegenstelling tot eerdere weerberichten kwam er na het wegtrekkend regenfront een N tot NO-stroming op gang in Noordrijn-Westfalen waardoor een grote hoeveelheid Kraanvogels vanuit de wijde omgeving van Diepholz op de wieken is gegaan. Zij zijn eerst oostwaarts omheen de storing gevlogen waardoor hun ZW-koers uiteindelijk meer ten oosten van België kwam te liggen (meer richting Keulen en Bonn) waardoor de eerste groepen pas laat werden opgemerkt en doorgegeven via het netwerk. In Lommersweiler (uiterste oosten van België) werden toch nog op 2 uur tijd 15000 Kraanvogels geteld. De grootte van de golf schat ik op minstens 20 tot 25000 Kranen. Hoeveel Kraanvogels er uiteindelijk vertrokken zijn zal moeten blijken uit de tellingen van het voorbije weekend en de recente info van de komende dagen. Vermoedelijk zitten er in de omgeving van Diepholz nog zo’n 40 tot 60000 Kranen klaar om (minstens) onze Oostgrens te overvliegen. De komende periode ziet er vanuit de weersvoorspellingen bekeken niet echt gunstig uit voor nieuwe vertrekkers. Maar zoals vandaag gebleken is, kan het vlug keren.

Tussentijdse update 19 oktober 2018 – 12u Op dit moment melding van vertrek van duizenden Kraanvogels in de buurt van Diepholz. Hoeveel duizenden is voorlopig niet duidelijk. Daarvoor zal ik moeten wachten tot ze passeren in Osnabrück en Münster. Ik hou jullie op de hoogte. Eventuele updates zullen in de loop van de dag op deze pagina verschijnen.

Update 17 oktober 2018 Vandaag zijn in Duitsland de telresultaten van het afgelopen weekend vrijgegeven. In Rhin-Havelluch vertoefden gisteren 75760 Kraanvogels (kunnen bij ons niet passeren), in Diepholz 40089. Het aantal dat nog steeds in Rügen vertoeft is voorlopig officieel 63000, maar uit goede bron kon ik vernemen dat er na het weekend veel vogels vertrokken zijn richting het westen, richting Diepholz en dit ondanks de tegenwind. Op dit moment zouden er in noord- en midden-Niedersachsen (zie https://goo.gl/maps/J8LiiFxzV1o) 77000 kranen aanwezig zijn, vogels die bij ons kunnen passeren. Daar zijn dus de resterende vogels in Rügen nog niet bijgerekend. Alles bij elkaar dus weer een pak Kraanvogels die zich opmaken om richting zuiden te trekken. Sinds een paar dagen vertrekken er In Rhin-Havelluch dagelijks een paar duizend vogels richting Lac du Der waar de aantallen stilaan beginnen op te lopen. Vanmorgen zouden er 20 tot 25 000 aanwezig geweest zijn (bron: LPO). Dit aantal zal morgen een pak hoger liggen want in de loop van de namiddag is de eerste massamigratie vanuit Rhin-Havelluch over Hessen richting Lac du Der getrokken. Het zou over minstens 40000 vogels gaan die daar vanavond en vannacht zullen arriveren. En nu misschien het belangrijkste nieuws … morgen zijn de condities in Niedersachsen echt wel optimaal. Open weer en een N tot NO wind (3Bft) zijn ideale trekcondities voor de Kranen. Neem daar nog eens bij dat er in Diepholz en omgeving maar weinig echt veilige slaapplaatsen zijn door de droogte en bovenop het beperkte voedselaanbod dan zou morgen en/of overmorgen de massamigratie van Kraanvogels die bij ons passeren echt wel eens kunnen losbarsten ondanks de vroege datum (normaal begin november) en de nog hoge temperaturen. Als er morgen beweging komt, verneem je dit vanop de eerste rij op de FB-pagina en website van de Natuurstudiegroep Dijleland.

Update 14 oktober 2018 Ondertussen zijn we een weekje verder en zijn er op de lijn Rhin-Havelluch – Hessen – Lac du Der dagelijks enkele duizenden Kraanvogels gepasseerd. Vanochtend werden er op de Der 15960 Kranen geteld. Ook meer naar het zuiden worden stilaan grotere aantallen waargenomen. De laatst vrijgegeven tellingen van vorig weekend (7/10) gaven aan dat er in Diepholz 25133, in Rhin-Havelluch 42000 en in Rügen 63050 Kranen zaten. Op de tellingen van dit weekend zal het nog even wachten worden. Het aantal dat zich in Rügen ophoudt is blijkbaar een nieuw record en dat aantal zal vermoedelijk de voorbije week nog gestegen zijn. Goed nieuws voor ons want het grootste gedeelte van die vogels vliegt uiteindelijk langs Diepholz en passeren bij ons op weg naar het zuiden. Zoals in de vorige update al aangegeven zal de droogte van de voorbije zomer een belangrijke rol (kunnen) gaan spelen in het migratieverloop. In Diepholz staan heel wat vennen die klassiek door de Kranen als (veilige) overnachtingsplaats gebruikt worden droog. Bovendien bestaat het vermoeden dat om dezelfde reden het voedselaanbod niet echt groot zal zijn. Van zodra de uittocht vanuit Rügen begint zal blijken hoe die vele tienduizenden Kraanvogels bij het toekomen in Diepholz hierop gaan reageren. Gaan ze op zoek naar andere locaties? Wijken ze daardoor (sterk) af van hun vluchtroute of vliegen ze misschien onmiddellijk massaal door richting Lac du Der? Dit laatste zou in ieder geval voor een spectaculaire doortocht kunnen zorgen. Ik ben benieuwd. De eerste opportuniteit doet zich nu donderdag en vrijdag voor. De wind draait bij ons naar het NO en dat is ook de windrichting in NW- en N-Duitsland. Zodra er belangrijke bewegingen optreden kan je die volgen via onze Facebookpagina en deze website.

Update 8 oktober 2018 Hoe zou het nog met die Kraanvogels zijn?

De eerste berichten laten uitschijnen dat het een tegenvallend broedseizoen in Nederland en Noorwegen was, hopelijk wordt dit niet bevestigd in andere regio’s. De uittocht vanuit de Scandinavische landen, de Baltische staten en Rusland is ondertussen al goed gevorderd. De verzamelplaatsen in Noord-Duitsland en Polen beginnen vol te lopen. In Diepholz vertoefden vorige week 14000 Kranen (tellingen van het voorbije weekend zijn nog niet vrijgegeven maar vermoedelijk zijn het er ondertussen heel wat meer), in Rügen 48000 en in Rhin-Havelluch 60000. Het mooie weer van de voorbije dagen en de strakke NO-stroming op zondag heeft ook de eerste grotere groepen Kraanvogels over België laten trekken. In totaal zijn er al een paar duizend verder richting het zuiden getrokken en werden de eerste groepen gespot in Zuid-Frankrijk en Spanje. Op Lac du Der zaten vandaag zo’n 860 Kraanvogels.

Wie zich nog vorig najaar herinnert, weet dat heel wat Kraanvogels (kleine 40000, een record) door omstandigheden overwinterd hebben in Diepholz. Het overaanbod aan voedsel (late maïsoogst), de steeds aanwezige W-stroming met een reeks najaarsstormen en de zachte temperaturen, maakten dat we uitzonderlijk weinig Kranen over de Lage Landen zagen trekken. Dit zal vermoedelijk deze winter niet het geval zijn. Ook in Duitsland was het de voorbije zomer zeer droog waardoor heel wat slaapplaatsen in Diepholz droog (nog steeds) zijn komen te staan. Om dezelfde reden wordt de maïsoogst sneller gepland en zal er een veel kleiner voedselaanbod zijn waardoor de vogels sneller door zullen trekken richting zuiden.

Ziezo … de kop is eraf. We zijn eraan begonnen. Van zodra er extra gegevens bekend zijn of belangrijke verplaatsingen (gaan) plaatsgrijpen, volgt een volgend berichtje.

Voorjaarstrek 2018

Update zondag 11 maart 2018

Zoals aangegeven zijn er de voorbije week nog regelmatig groepen Kraanvogels gepasseerd, maar steeds in kleinere aantallen. Voorbije donderdag zijn er vanuit Spanje nog meer dan 5000 Kranen de Pyreneeën overgestoken en deze vogels hebben op zondag (dankzij het goede weer en de voordelige Z-wind) gezorgd voor een paar duizend vogels waargenomen over gans België. Ook in onze eigen Dijlevallei weer 4 groepen (14-2-12-55). Over de ganse migratie-as van Zuid-Spanje tot in Noord-Frankrijk zijn nog slechts een paar duizend Kraanvogels onderweg richting noorden. Deze vogels zullen de volgende dagen/weken in kleine aantallen en verspreid verder doorkomen. Dit betekent dat de voorjaarstrek voor de Kraanvogels erop zit.

Dit was dan ook de laatste update van dit voorjaar. Hopelijk hebben jullie er iets aan gehad. Vanaf ergens midden oktober kan je nieuwe updates verwachten voor de najaarstrek van de Kranen.

Laat de rest van de voorjaarstrek nu maar in alle hevigheid losbarsten.

Update maandag 5 maart 2018 – dagoverzicht Opnieuw een massa Kraanvogels over de Lage Landen. In Bütgenbach alleen werden in de namiddag 23324 Kraanvogels geteld. Bij de start leek het erop dat het verhaal van vandaag enkel geschreven zou worden in het oosten van ons land, maar niets was minder waar. In de latere namiddag kwam er een golfje voorbij in het oosten van Vlaams-Brabant richting Antwerpen en Limburg. In het oosten van onze Dijlevallei passeerden zo’n 940 Kranen (37-14-250-38-104-320-155-30) tussen 17:30u en 18:30u. Ook in Nederland, Duitsland (Hessen – 6500 vogels) en het Groothertogdom Luxemburg (Sauel – 13200) werden grote aantallen waargenomen. Na de grote massa (schatting 70.000) van zondag en tweede golf van vandaag (schatting 30.000) lijken er nog maar weinig Kraanvogels in Frankrijk te kunnen zitten. Toch blijken nog vele duizenden onderweg in midden Frankrijk en in de buurt van de Der. Als deze vogels vannacht blijven doorvliegen (met het naderende slechte weer vanuit ZW-Frankrijk) dan zullen er nadien niet veel meer passeren. Zoniet dan kunnen afhankelijk van het weer de komende week nog regelmatig mooie aantallen ons landje overvliegen. Maar één ding is zeker … de echt grote massa is weg. Zoals al eerder aangegeven is het ook in Spanje over en uit. Vandaag zijn nog eens 2000 Kranen vertrokken uit La Sotonera.

Update maandag 5 maart 2018 – 14u Aantallen lijken stuk hoger te zijn. Eerder 40000 en meer. Kunnen dus spreken van een tweede migratiegolf. Ook in het binnenland (Tienen, Leuven) worden (kleinere) groepen waargenomen.

Update maandag 5 maart 2018 – 12u Opnieuw duizenden kraanvogels onderweg, de laatste (grote) golf over ons land. Voorlopig vooral waarnemingen in het zuiden en oosten van het land.

Update zondag 4 maart 2018 – dagoverzicht Vanochtend (zondag) kwam het bericht binnen dat er maar liefst 89300 kraanvogels geteld waren bij de wekelijkse zondagtelling in de onmiddellijke omgeving van Lac du Der. De inschatting van de voorbije dagen dat er meer dan 100000 Kraanvogels in het centrum en het noorden van Frankrijk vertoefden was dus correct. Dit aantal was een nieuw record voor aanwezige Kranen tijdens de voorjaarstrek op de Der. Vanaf ’s morgens vroeg was het duidelijk dat dit een topdag ging worden. Al snel werden er grote groepen gemeld in het oosten en zat het weer deze keer wel mee. Deze eerste Kranen waren de >10000 vogels die vorige vrijdag vertrokken zijn op de Der maar door het sneeuwfront later op vrijdag en het mistgordijn gisteren in het ZO niet door kunnen gaan zijn. Overal ten oosten van Brussel zorgden vele en grote groepen Kraanvogels voor een waar spektakel. Op waarnemingen.be werden maar liefst 963 ingevingen gedaan met een totaal van 355.798 vogels met veel dubbeltellingen natuurlijk. Tussen 11:35u en 17:35u werden op de Botrange 36.582 Kranen geteld. Ook in Nederland was het goed prijs met 1486 ingevingen en een totaal van 615.008 vogels (ook hier uiteraard veel dubbeltellingen). In het oosten op de Kruisberg werden 41.732 Kranen genoteerd. Het verloop van deze massamigratie vandaag kan je bekijken via volgende heatmap ( bekijk via deze link ). Ook in onze Dijlevallei passeerden een aantal mooie groepen (1-33-70-25-51-60-24-2-60).

Voorlopig zijn er nog geen extra gegevens bekend over de Der. Hoeveel zijn er effectief vertrokken, hoeveel zijn er vandaag weer toegekomen? Naar schatting zitten er momenteel nog tussen de 20000 en 30000 Kranen in de omgeving van Lac du Der die vermoedelijk morgen hun reis naar het noorden gaan verderzetten. Morgen volgt voor dit voorjaar nog een laatste dag met grotere aantallen Kraanvogels. Meer naar het zuiden beginnen de aantallen sterk af te nemen. In Spanje was er vandaag totaal geen migratie. In Gallocanta vertoeven nog een 5000 Kranen en in Sotonera 2800. De boodschap van de coördinator in Spanje was duidelijk … hier zijn er nog maar zeer weinig.

Na een onvervalste recorddag vandaag is het toch uitkijken naar een nieuw topdagje morgen.

Via de website en de FB van NSGD, word je ook dan weer op de hoogte gehouden.

Update zondag 4 maart 2018 – 14u30 Massale trek momenteel over het oosten van België! Duizenden, mogelijks tienduizenden, ook meer naar centrum toe.

Update zondag 4 maart 2018 – 13u Grote aantallen Kraanvogels zijn momenteel over het oosten en zuidoosten van België aan het vliegen.

Update zondag 4 maart 2018 – 11u Onze schattingen van gisterenavond zijn te voorzichtig geweest: op dit moment zitten er … jawel 90.000 Kraanvogels op lac du Der. Nieuw record.

Update zaterdag 3 maart 2018 – dagoverzicht

Laten we vandaag (zaterdag) beginnen met de situatie in Spanje. Vanmorgen zijn er een 600 Kraanvogels uit Sotonera en een 6000 vanuit Gallocanta vertrokken richting noorden.

In Frankrijk werd vandaag omschreven als “une très grande journée de migration”. Van de Limousin tot aan de Der … Kraanvogels en nog eens Kraanvogels. Tussen 14:00u en 18:00u enorme aantallen opschuivend naar het noorden, ook een stuk ten W van lac du Der. Vanaf 16:00u zijn er grote groepen Kraanvogels beginnen toe te komen op de Der. Belangrijk voor ons: met een tussenstop dus. Zoals het er nu naar uitziet zal er vannacht niet veel passeren. In totaal moeten er vanuit het ZW zo’n 30000 vogels zijn toegekomen in de wijde omgeving (effectief aan de grond gegaan). Vandaag was er in de Lage Landen een mooie doortocht (zie ook deze heatmap met een overzicht van de waarnemingen doorheen de dag ), opvallend meer naar het centrum en het westen. Ook in onze eigen Dijlevallei passeerden een aantal mooie groepen (1-9-50-80-180-150-90-39). Meerdere verklaringen? Een wind die eerder uit het O kwam dan het ZO, een omheentrekkende beweging rond de lage bewolking en mist in de Ardennen, maar ik denk vooral dat dit eerder een gevolg is van de nadelige wind van de voorbije week. Door de sterke wind van de voorbije periode zijn veel Kranen een stuk westelijker terecht gekomen en over een groter gebied verspreid geraakt. Het goede weer een stuk ten W van Lac du Der heeft deze vogels in beweging gebracht.

Dit maakt dat er in het midden en noorden van Frankrijk op dit moment een enorme massa Kraanvogels klaarzit voor de Lage Landen. Zoals iemand van LPO het daarstraks verwoordde “Le meilleur est sans doute encore à venir pour la Belgique …”. Een optelsom (gekende en geschatte aantallen samen) maakt dat er alleen in de buurt van lac du Der minstens 60000 vogels aanwezig zijn. Vanaf de regio van de Cher tot het noorden vertoeven zo’n 80000 tot 100000 Kranen en die moeten nog allemaal passeren. Wanneer? Het merendeel zo goed als zeker zondag en maandag. De enige onzekere factor blijft het weer dat om de vijf voet wijzigt. Zondag zal een gelijkaardige dag worden als vandaag. In de ochtend in het noorden goede vertrekomstandigheden en een opkomend front vanaf het Z en W. Opnieuw zullen de Ardennen met mist en lage bewolking te maken hebben. Dit kan opnieuw in de kaart spelen van het binnenland. Op maandag zijn de omstandigheden nog gunstiger met een Z-wind van 3 Bft, brede opklaringen en zacht weer. Ook dan blijft de kans op mist in de Ardennen reeël. Het wispelturige weer maakt het moeilijk te voorspellen wanneer en waar ze zullen doorkomen. Maar van het spektakel dat er zit aan te komen hebben we vandaag nog maar een voorproefje gehad.

Nieuwe ontwikkelingen morgen zijn te volgen op Facebook en de website van NSGD.

Update zaterdag 3 maart 2018 – 21u Bericht LPO Der: massale aankomst van Kraanvogels op Der. Constante stroom. Meer gegevens volgen.

Update zaterdag 3 maart 2018 – 17u Meerdere duizenden Kraanvogels zijn vanuit het zuiden aan het toegekomen op de Lac du Der.

Update zaterdag 3 maart 2018 – 15u30 In het binnenland van België komt er meer beweging op gang! Verspreid over het land worden meerdere groepen gemeld.

Update zaterdag 3 maart 2018 – 13u Migratie lijkt zich niet door te zetten. Geen melding van nieuwe vertrekkers uit Der. Grootste deel ZO van Ardennen en NO-Frankrijk in de mist. Geen melding van groepen in Z tot ZO België. Het weer speelt weer parten, en het lijkt daardoor vandaag niet dé dag te worden. Van zodra er nieuwe ontwikkelingen zijn, volgt hier een update.

Update zaterdag 3 maart 2018 – 9u30 Melding van vertrekkende groepen op dit moment op Lac du Der. Nog geen aantallen gekend. De eerste groepen komen ook al door in de Oostkantons (auditief, want mist).

Update zaterdag 3 maart 2018 – 8u30 Voorlopig geen vertrekkende Kraanvogels in Frankrijk, maar het weer is er nog niet ok (wat regen). Vanaf 10u zouden de omstandigheden er beteren: zon (tot 13u), 5°C en Z-wind (15 km/h). Is ook en tijdstip waarop ze daar vaak vertrekken en bovendien goede omstandigheden … We houden jullie op de hoogte!

Update vrijdagavond 2 maart 2018 Zoals verwacht zijn vandaag op de ganse migratielijn van het zuiden tot het noorden de kraanvogels opnieuw actief geworden. Door de opklaringen, de hogere temperaturen en een matige rugwind zijn vele duizenden richting noorden getrokken. Vooral in de departementen Yonne, Nièvre en Cher waren er heel veel en grote vluchten vanaf de middag tot laat in de namiddag. Vanaf 14:00u begonnen de eerste groepen door te komen op lac du Der. Een 10000 zijn doorgevlogen zonder stoppen richting noorden, waar ze meer noordelijk op het sneeuwfront gebotst zijn en opnieuw aan de grond gegaan zijn. Het grootste deel van de migrerende Kranen is uiteindelijk ingevallen bij Lac du Der. Vanavond kwam de melding van LPO dat de slaapplaatsen aan Lac du Der overvol zaten. Aangezien dat het meer nu volledig vol staat betekent dit dat heel wat vogels niet bij het meer kunnen overnachten maar dat doen in de wijde omgeving, wat het inschatten van het aantal moeilijk maakt. Rekening houdend met de reeds aanwezige vogels, de vertrekkers vandaag en de toekomende Kranen vanuit het zuiden, zitten er naar schatting een 25000 tot 30000 Kraanvogels klaar om naar het noorden te vertrekken. Bovendien moeten de 10000 vogels die de Der overvlogen hebben ook nog bij ons passeren. In totaal zitten minstens 35000 Kranen (waarschijnlijk ligt het aantal nog stuk hoger) klaar om de Lage Landen te doorkruisen. De hamvraag … wordt het morgen een topdag? Alles lijkt er op … maar het weer werkt niet echt mee.. De weersvoorspelling is gewijzigd en voor morgen niet echt ideaal. Bij zonsopgang wordt wat regen voorspeld en dat kan hun vertrek tegenhouden. Vanaf de middag verschijnen er daar dan wel opklaringen. Vooral het weer is (weeral) de onzekere factor. Puur naar het weer kijkende is maandag de beste dag (als de voorspelling weer niet verandert), maar ik denk niet dat ze zolang zullen wachten. Morgen vanaf zonsopgang krijg ik directe info vanaf Lac du Der en kan je het opvolgen via bijkomende updates op de website en de Facebookpagina van NSGD.

Tussentijdse update vrijdag 2 maart 2018 – 16u BREAKING NEWS … massaal vertrek over ganse migratie-as … duizenden en duizenden zijn er aan begonnen. De eersten vluchten over Lac du Der worden gesignaleerd.

Door de voorspelde opklaringen van vanavond en vannacht kan de migratiegolf doorgaan. Maar voorlopig botsen ze in het noorden op een wegtrekkende sneeuwzone … benieuwd hoe ze daar zullen op reageren. Een belangrijke inschatting voor de (mogelijke) topdag van morgen. Later meer.

Tussentijdse update vrijdag 2 maart 2018 – 13u In het noorden ondanks de slechte weersomstandigheden toch beweging door de zachtere temperaturen en rugwind. Lijkt er dus op te wijzen dat de drang groot is. In het noorden van de Dordogne (tss. Bordeaux en Limoges) worden heel wat vertrekkende groepen gemeld.

Update donderdag 1 maart 2018 Vannacht en vanmorgen zijn de grote groepen pleisterende Kraanvogels in het ZW en W van Frankrijk opgeschrikt door hevige sneeuwval (5-10 cm). In de loop van de dag is daar veel zachtere lucht binnen gekomen en samen met wat opklaringen zijn de temperaturen al snel opgelopen richting 10-15°C. Vandaar dat zoals voorspeld in de loop van de namiddag duizenden Kranen vanuit de Charente en Vienne hun tocht naar het noorden hernomen hebben. Met een stevige ZO-wind (4-6 Bft) zijn deze vogels toch wel meer naar het W geduwd. Benieuwd of ze dit de volgende dagen gaan corrigeren. In het noorden was het weerom heel rustig op een paar kleine dappere groepjes na die de 5-6 Bft O-wind wisten te trotseren. Vannacht en morgenvroeg trekt er een actieve storing over Frankrijk. In de loop van de dag trekt de storing verder weg uit Frankrijk en komen er brede opklaringen vanuit het ZW opzetten, samen met veel zachtere lucht en vooral een 4Bft Z tot ZW-wind.. In principe het signaal voor de Kranen om te vertrekken. Hopelijk beginnen ze er al niet aan vrijdagnamiddag of avond want dan zou de massamigratie wel eens ’s nachts kunnen plaatsgrijpen. Zaterdag en zondag zullen de omstandigheden aan de voorzijde van een naderend front dus ideaal zijn (als de weersvoorspellingen kloppen) en in principe mogen we ons dus aan een spektakel verwachten. Afwachten waar ze juist gaan passeren, maar het zou me niet verbazen dat door de invloed van de wind van de voorbije dagen, de Kranen zeer verspreid zitten en in een zeer breed front doorkomen. Goed nieuws voor het binnenland vermoedelijk.

In Spanje is de migratie gestopt door het slechte weer. In Sotonera zaten vanmorgen nog 350 vogels, in Gallocanta 10994.

Zeer benieuwd wat het zal geven de volgende dagen, maar zeker is … het zal losbarsten. De volgende dagen wordt er op de website en de Facebookpagina van NSGD kort op de bal gespeeld en krijg je op regelmatige basis korte updates gedurende de dag.

Update woensdag 28 februari 2018 Vandaag was het over de ganse migratielijn heel rustig. In het zuiden is er vandaag zelfs 5 tot 10 cm sneeuw gevallen. Overal in Frankrijk komen grote pleisterende groepen voor. In het noorden van Spanje en boven de Pyreneeën zat alles potdicht en was er geen nieuwe aanvoer. Morgen begint het vanaf het ZW in Frankrijk op te klaren, stijgen de temperaturen tot 10-15°C in het midden van Frankrijk en draait de wind er al naar ZO. Bijgevolg komt morgen de massa Kranen daar zeker in beweging richting het noorden, wat de aantallen in het centrale deel en in de omgeving van de Der nog sterk zullen doen oplopen. Zoals aangegeven heeft zaterdag (en zondag) nog steeds de beste papieren voor een massale doortocht van Kraanvogels. Maar … er zijn zeker nog een aantal alsjes en indientjes voor een topperiode dit weekend. Er zijn zowel donderdag- als vrijdagavond/nacht bredere opklaringen voorspeld over het midden en noorden van Frankrijk, bij hogere temperaturen en een minder nadelige wind. Hierdoor zou het kunnen dat de toekomende vogels geen stop meer maken, doorvliegen en die overvliegende vogels kunnen de aanwezige vogels in de omgeving van de Der aanzetten om ook te vertrekken. In dat geval zou de doortocht vooral ’s nachts kunnen verlopen. Wat zeker is … als er zaterdagochtend nog geen passage is geweest, zal vanaf dan een ongeziene migratiegolf op gang komen waarbij zeker records zullen sneuvelen.

Update dinsdag 27 februari 2018 Vanmorgen was er melding van duizenden vertrekkers vanuit Lac du Der. Maar opnieuw ging het vooral over verplaatsingen in de ruime omgeving van het meer. Groepen vogels op zoek naar voedsel. De wind en de koude waren over gans Frankrijk weer de spelbrekers. Enkel in het zuiden zijn er in de namiddag opnieuw duizenden Kraanvogels aan hun tocht naar het noorden begonnen. Maar echt ver zijn ze door de strakke tegenwind niet gekomen. Dit maakt nog eens duidelijk dat er over de ganse migratielijn van in het zuiden tot het noorden van Frankrijk vermoedelijk meer dan 100000 Kraanvogels ongeduldig zitten te wachten op betere omstandigheden. Eén van de volgende dagen moet dit een ongeziene migratiegolf teweeg brengen. Wanneer blijft de vraag, maar met de nieuwe weervoorspellingen in gedachte zou zaterdag (het weekend) wel eens de beste papieren kunnen hebben. Het is gebleken dat op dit moment sterke tegenwind en de koude temperaturen de belemmerende factoren zijn. De sneeuw, regen, strakke tegenwind en koude temperaturen van de volgende drie dagen maakt van zaterdag met de voorspelde zachtere temperaturen, matige rugwind (Z tot ZO) en het halfbewolkte weer de beste kanshebber om het startschot te geven van een aantal dagen van massale migratie. Als dit nu net in het weekend valt dan gaan we niemand horen klagen natuurlijk. Zondag is vanuit Spanje nog een grote massa van 20000 vogels vertrokken en dus is daar de situatie stilaan duidelijk. Nog maar weinig Kraanvogels vertoeven in Gallocanta en Sotonera. Vanmorgen nog een 4400 in Sotonera en een 8000 in Gallocanta met op beide plaatsen heel veel jongere vogels. Ten opzichte van gisteren zijn er dat al 13000 minder. Door de strakke N-wind in Zuid-Frankrijk zijn vermoedelijk vandaag nog een heel deel van deze vogels teruggekeerd. Het blijkt namelijk dat jongere vogels die nog niet gekoppeld zijn, zelfs meerdere keren per week de Pyreneeën oversteken heen en weer tussen Frankrijk en Spanje. Bij ons is het dus opnieuw afwachten, maar dat er iets groots staat te gebeuren lijkt duidelijk. Ik hou jullie op de hoogte.

Update maandag 26 februari 2018 De onverwachte weersomstandigheden hebben vandaag roet in het eten gegooid. Vanmorgen zijn meer dan 25000 Kraanvogels vertrokken vanop Lac du Der en omgeving. Deze vogels zijn daar laat zondagavond toegekomen. De voorhoede van de massieve migratiegolf boven Frankrijk van de voorbije dagen. Door de sneeuwval, het lage wolkendek en de stevige NO-wind zijn de meeste vogels in de wijde omgeving terug aan de grond gegaan. Vandaag zijn er in het zuiden weer meerdere duizenden vanuit Spanje toegekomen en zijn de vele tienduizenden van zondag nog niet echt veel opgeschoven. De Charente, Aquitaine, Limousin en Dordogne zijn bezaaid met grote groepen Kraanvogels die wachten op betere omstandigheden. Bij elke vertrekpoging vandaag werden ze weggeblazen door een krachtige N tot NO-wind. Zoals een waarnemer het omschreef … nog nooit zoiets meegemaakt in het voorjaar hier in het zuiden. Vanaf het zuiden tot aan Lac du Der is het dus één langgerekte wachtzone voor de Kranen met in totaal naar schatting tussen de 60000 tot 100000 vogels. De cruciale vraag is uiteraard … wanneer komt dit allemaal in beweging? De weersomstandigeheden zijn van die aard dat de Kranen kunnen kiezen tussen open weer, ijskoud en krachtige tegenwind op dinsdag en woensdag of bewolkt, regenachtig en warmer weer met matige rugwind vanaf vrijdag en zaterdag. De drang is er in ieder geval want er worden over heel de migratielijn verwoede pogingen ondernomen maar zonder voortgang. In Spanje is de toestand momenteel onzeker, dus vandaaruit geen nieuwe gegevens. Het voorbije weekend zaten daar nog minimaal 70000 vogels.

Als er beweging komt, zal er via de website van NSGD en de Facebookpagina onmiddellijk gecommuniceerd worden.

Tot de volgende update …

Gert Vandezande

Update zaterdag 24 februari 2018 De voorbije dagen is het zoals verwacht losgebarsten in Spanje. Het was drummen op weg naar Gallocanta en Sotonera. Eergisteren werden er ’s avonds 54000 Kraanvogels geteld in Gallocanta. Gisteren ’s ochtends zijn er daar 35000 vertrokken richting noorden en zijn er laat gisterennamiddag opnieuw 30000 toegekomen. Vannacht hebben er 14000 overnacht in La Sotonera en vanmorgen zijn er daar ongeveer 12000 van vertrokken. Ook vanmorgen zijn er nog eens 25000 tot 30000 vanaf Gallocanta vertrokken richting Pyreneeën. De voorbije dagen zijn er ook tienduizenden toegekomen in Zuid-Frankrijk (in Fillang op een paar uur tijd meer dan 20000). Door het goede weer en ondanks de strakke tegenwind uit het NO blijven de Kranen doorgaan. Tienduizenden en tienduizenden zijn vanuit het zuiden onderweg, vanaf de Pyreneeën tot en met de Cher en Nièvre. Een massieve migratiegolf komt eraan. Momenteel komt de voorpost toe in het zuiden van de Champagnestreek. Het zal afwachten worden of ze een tussenstop maken op Lac du Der. Als ze niet opgehouden worden door de strakke NO tot O-wind zullen (en dat lijkt hen misschien tegen alle verwachtingen in niet echt tegen te houden) ze de volgende dagen massaal doorkomen. Hopelijk vooral overdag en niet ’s nachts. Die wind uit NO tot O kan er voor zorgen dat er ook in het binnenland een spectaculaire doortocht kan gebeuren. Uitkijken dus. Ik hou jullie op de hoogte…

Update maandag 19 februari 2018 Het voorbije weekend waren er boven midden en noord Frankrijk grote bewegingen van Kraanvogels. Zaterdag in de loop van de dag zijn vele duizenden de Pyreneeën overgestoken en samen met vogels uit ZW-Frankrijk met een gunstige Z-wind opgestoomd richting noorden waarvan het merendeel ’s avonds laat in het N van de Limousin, Cher en Nièvre aan de grond gegaan is. Door de lage bewolking en mist op zondagmorgen zijn deze vogels pas terug vertrokken in de namiddag. De voorhoede hiervan heeft dan ook gisteren in de latere namiddag heel wat waarnemingen opgeleverd in het zuid-oosten en oosten van ons land. De grote massa bereikte pas bij valavond lac du Der. Door een naderend front zijn toch heel wat Kranen gewoon doorgevlogen en zijn ons landje ’s nachts gepasseerd. Zondagmorgen zaten er nog maar 1881 Kranen in de buurt van de Der. Vanmorgen waren er dat zo’n 7000 en die zijn allen vertrokken richting N maar door het slechte weer is het helemaal niet zeker dat ze zijn doorgegaan. De weinige waarnemingen bij ons en in Duitsland laten vermoeden van niet. Ondertussen zijn er ook grote bewegingen in Spanje aan de gang. Vanmorgen zijn 20000 Kraanvogels vertrokken vanuit Gallocanta en meer dan 5000 vogels vanuit La Sotonera. Door het slechte weer boven de Pyreneeën (sneeuw en wind) en de regen in ZW-Frankrijk zijn alle vogels terug aan de grond gegaan aan de voet van de Pyreneeën of in de buurt van La Sotonera. Meer dan 25000 “Grullas” zitten klaar om de oversteek te maken en dat aantal zal de komende dagen nog sterk oplopen. Vanaf woensdag worden de omstandigheden weer gunstig om de tocht naar het noorden te hervatten en zullen tienduizenden Kraanvogels de Pyreneeën overtrekken, waar ze ideaal open weer vinden, maar met een strakke NO-tegenwind (3-4 Bft) over heel de migratieroute. Als de drang groot is om door te gaan, zal hen dat enkel wat vertraging opleveren en kunnen we ze tegen het weekend bij ons verwachten. Ook bij ons zullen ze geconfronteerd worden met een strakke NO tot O-wind (3-4 Bft) wat het binnenland wel eens mooie aantallen zou kunnen opleveren. Als de weersvoorspellingen kloppen dan blijven de omstandigheden zeer gunstig tot minstens midden volgende week.

Update donderdag 15 februari 2018 Midden februari … de eerste tekenen van de nakende lente zijn er, zoals de Kraanvogeltrek die al duidelijk begonnen is. Sinds een week zijn er op regelmatige basis bewegingen richting het noorden. In België hadden we vorige dinsdag reeds een klein golfje van meerdere duizenden Kranen. De regio Hessen in Duitsland werd vorige maandag overvlogen door 18000 vogels richting NO. Een groot deel van de in Frankrijk overwinterende vogels is dus mogelijk al gepasseerd. In Frankrijk hebben vermoedelijk een 70000 vogels overwinterd, in Spanje en Portugal ongeveer 210000. Deze resultaten zijn niet echt betrouwbaar aangezien de tellingen vaak uiterst moeilijk verliepen. Door meteorologische omstandigheden (abnormale droogte, stormen, …) en veranderende landbouwactiviteiten in de overwinteringsgebieden zitten de Kranen veel verspreider dan normaal en vertoeven ze zelfs op plaatsen waar ze de voorbije 20 jaar nooit werden waargenomen. In vergelijking met vorige winter wijzen de recente tellingen op een populatiedaling met ongeveer 120000 vogels, een daling met meer dan 25%. Vermoedelijk liggen de overwinterende aantallen dus een stuk hoger. In Spanje zijn ook de eerste bewegingen opgetekend. Gisteren zijn de eerste grote groepen toegekomen op Gallocanta, met ongeveer 9000 Kraanvogels waarvan er vandaag al 4000 vertrokken zijn richting Navarra. Het wordt de volgende weken weer uitkijken.

Najaarstrek 2017 (en begin 2018)

Update maandag 8 januari 2018 Vanuit Diepholz en omgeving worden al sinds uurtje grote groepen Kraanvogels richting Z gemeld. Boven Münster zelfs een uitgesmeerde groep van zo’n 700 vogels. Het is daar zeer zonnig met sterke rugwind. Spijtig dat het bij ons potdicht zit. Oostkantons zitten in dichte bewolking, dus benieuwd of ze doorgaan of aan de grond gaan en of ze meer O of W doorkomen. Met de aanwezige O-stroming stilaan beginnen uitkijken in Vlaanderen. Heel wat meldingen in Nederland.

Update zondag 7 januari 2018 Vanmorgen leverde de telling in de omgeving van Lac du Der nog 13700 Kranen op. Dit aantal zal zeer waarschijnlijk met meerdere duizenden verhoogd worden vanavond en waarschijnlijk nog morgen. Inderdaad de kleine winterprik en vooral het open en mooie weer samengaand met een strakke NO-wind (4-5 Bft) heeft een deel van de resterende Kraanvogels in het noorden toch in beweging gezet richting zuiden. Door de laaghangende bewolking boven de Oostkantons zijn de meeste vogels weerom ten oosten doorgetrokken. Toch leverde dit voor België het meeste aantal waarnemingen op voor dit najaar (tot hiertoe).. Inderdaad we moeten met zeer weinig tevreden zijn blijkbaar. Morgen ziet het er niet slecht uit. Door het aanhoudende open weer, de koude en de strakke NO tot O-wind (4 Bft) in NW-Duitsland zullen morgen nog meerdere duizenden vermoedelijk het hazepad kiezen. Daarnaast was er ook melding dat vele groepen voor de lage bewolking toch aan de grond gegaan zijn en net ten N van België de nacht hebben doorgebracht. Door de gunstige wind bij ons (O – 4 Bft) zouden er morgen dan ook Kraanvogels in Vlaanderen kunnen overtrekken. Uitkijken dus … ! Als er morgen opnieuw bewegingen zouden zijn, laat ik het zeker weten via Facebook NSGD en de WhatsAppgroepen Dijleland Bird Alert en Trektellers Vlaanderen.

Update zaterdag 30 december 2017 Eergisteren zijn de resultaten van de eerste simultaantelling in Spanje en Portugal bekend gemaakt. Er vertoeven momenteel iets meer dan 218.000 Kraanvogels op het Iberisch schiereiland. Na wat opzoekwerk blijken er alles samen op de traditionele overwinteringsgebieden in Frankrijk ongeveer 42.560 Kranen te verblijven. In Duitsland is er echt geen lijn in te krijgen. In Diepholz zitten er voorlopig nog steeds een kleine 37000 vogels, maar over de rest van Duitsland is er maar weinig bekend. Enerzijds omdat er daar vanaf midden december geen gecoördineerde tellingen meer gebeuren en anderzijds omdat het er daar dit najaar zeer chaotisch aan toe gegaan is. Grote groepen Kraanvogels zijn door verschillende najaarsstormen, uitgedroogde klassieke rustplaatsen en een overaanbod aan voedsel (late maïsoogst) in het noorden op totaal andere locaties terecht gekomen waardoor de tellingen van de voorbije maanden vermoedelijk zwaar onderschat zijn. Hoeveel Kraanvogels er in Duitsland nog aanwezig zijn, is door die verspreiding heel moeilijk in te schatten maar vermoedelijk een 50.000-tal, wat een absoluut record is rond deze periode. Dit betekent dat in W- en Z-Europa samen ongeveer 300.000 tot 320.000 Kranen overwinteren. Dit blijkt ongeveer 80.000 tot 100.000 vogels minder te zijn dan vorige winter. Een aantal dat niet gecompenseerd wordt door een toename van Kranen op de oostelijke migratieroute richting Israël en Soedan. Een enorme massa Kraanvogels die zomaar niet kan verdwijnen. Aangezien er geen weet is van hoge sterftecijfers in de broedgebieden, is de enige directe verklaring dat de Kraanvogels door de gegeven omstandigheden andere trekroutes gebruikt hebben, op andere, minder gekende locaties (niet opgenomen in klassieke telgebieden) vertoeven. Zo blijken de aantallen die overwinteren in de Camargue sterk toegenomen (via nieuwe trekroute langs Z-Duitsland en de Alpen), terwijl er daar geen tellingen worden uitgevoerd (toch niet officieel door LPO). Ook in Spanje komt de melding dat de Kranen zeer verspreid zitten. Door de extreme droogte daar worden heel wat klassieke locaties niet meer bezocht en worden grote groepen waargenomen op plaatsen waar de voorbije tientallen jaren nooit één Kraanvogel gespot werd. De volgende tellingen zullen hopelijk meer duidelijkheid brengen. Wordt vervolgd … in 2018. Langs deze weg iedereen de beste wensen voor een gezond en (trek)vogelrijk 2018.

Update zaterdag 16 december 2017 Midden december en nog steeds meer dan 37000 Kraanvogels ter plaatse in de omgeving van Diepholz. Over de ganse as ligt al een kleine 14 dagen alle activiteit volledig stil vooral door het slechte weer. Morgen is het de eerste keer sinds lang met heel wat zon en zouden de Kranen in Diepholz wel eens kunnen vertrekken. Al is de wind niet echt ideaal (2-3 Bft W), we zullen zien hoe wanhopig ze zijn om richting zuiden te vertrekken. Door de W-wind zal er normaal enkel in de Oostkantons iets kunnen meegepikt worden van de migratiegolf en misschien zelfs dat ze nog een stuk oostelijker doorkomen en wij er zelfs niets van gaan merken in België. Voorlopig zijn er nog geen gegevens bekend van de eerste simultaantelling in Spanje die gisteren plaatsgevonden heeft.

Update woensdag 6 december 2017 Veertien dagen verder en nog steeds geen noemenswaardige doortocht van Kraanvogels over de Lage Landen. Toch zijn er nog steeds 37465 Kranen aanwezig in de regio rond Diepholz. Vermoedelijk ligt dit aantal zelfs nog een stuk hoger aangezien de tellingen in mistige omstandigheden moesten gebeuren en dat er ook nog een stuk ten noorden grotere groepen gespot worden. Dit aantal in deze periode van het jaar is echt wel uitzonderlijk. In 2009 was er een gelijkaardig scenario waarbij in de regio nog zo’n 40000 vogels vertoefden en die zijn uiteindelijk rond half december richting zuiden getrokken. De condities moeten daarvoor wat meezitten. Zoals bij ons wordt het daar vanaf eind deze week weer een pak kouder met vriestemperaturen ’s nachts en net boven het nulpunt overdag. Dit kan de migratiegolf op gang brengen. In afwachting van de eerste officiële telling in Spanje werd het aantal Kranen daar midden vorige week geschat op 200000. Dit aantal zal ondertussen nog aangegroeid zijn want vorige week door de koude inval is er boven Frankrijk een nieuwe migratiegolf op gang gekomen en is de meerderheid op lac du Der (36300 vogels op 26/11) doorgetrokken naar het zuiden. In het zuiden van Frankrijk zitten ook nog meerdere tienduizenden Kranen, alleen in Arjuzanx bijvoorbeeld werden er eergisteren 15292 geteld. Eén van de volgende dagen/weken kan het dus ook bij ons eindelijk de eerste keer dit najaar gaan losbarsten.

Update woensdag 22 november 2017 Hoe zou het nog zijn met de 36000 Kraanvogels in Diepholz? Ondertussen zijn we een week verder sinds de laatste update en is er al een hele week niets te melden. Totaal geen beweging, ook al is er in tussentijd minstens één perfect moment geweest waarop de Kranen het hazenpad hadden kunnen kiezen. Blijkbaar is er in de omgeving nog steeds meer dan voldoende voedsel te vinden en zijn de zachte temperaturen nu ook niet direct uitnodigend om verder door naar het zuiden te trekken. Op meerdere plaatsen in Duitsland zitten trouwens nog grotere groepen (van meer dan 10000), een opvallend gegeven dit najaar. Pas midden volgende week zakken de temperaturen in N-Duitsland naar 5°C overdag en licht onder het vriespunt ’s nachts waarbij de zwakke ZO’er en het behoorlijke weer de Kraanvogels misschien toch zou kunnen aanzetten om te vertrekken. In Spanje zouden er volgens de laatste schatting (19/11) ongeveer 170000 Kranen vertoeven. In de buurt van de Der werden er zondag 38300 geteld. Ook in het zuiden van Frankrijk zijn er momenteel meerdere tienduizenden, met bijvoorbeeld in Arjuzanx een totaal van 12390.

Update woensdag 15 november 2017 Het was de voorbije dagen wat verwarrend … die doorgekomen info rond de uittocht van Kraanvogels vanuit de omgeving van Diepholz. Maandag in de loop van de dag werd er plots een bericht vanuit Diepholz verspreid dat er een grote uittocht vanaf 10:00u begonnen was. Meerdere tienduizenden waren onderweg richting het zuiden, vooral ten oosten van de lijn Osnabrück-Keulen, niet zichtbaar dus vanuit ons Belgenland. Dit zou betekenen dat het over en uit was met de Kranen voor dit jaar zonder ook maar één deftige dag in België. Gisteren kwam er dan de melding dat er toch nog steeds 36000 Kraanvogels in de omgeving van Diepholz zitten. Na wat opzoekwerk blijkt dat er heel wat bewegingen gebeurd zijn: er was maandag inderdaad een grote uittocht maar heel veel vogels zijn in de buurt van Bielefeld door de toenemende bewolking teruggekeerd en zijn terug ingevallen in de omgeving van Diepholz. Uiteindelijk zijn er naar schatting zo’n 10 tot 15000 doorgevlogen en die groepen werden later in de namiddag opgepikt ten oosten van Bonn en Keulen. Daarnaast zijn er vanuit verschillende gebieden ten noorden van de regio grote aantallen toegekomen in Diepholz. Dit maakt dat er buiten alle verwachtingen toch nog 36000 vogels aanwezig zijn. Het feit dat er nog zoveel Kraanvogels noordelijker vertoefden was al opgevallen de voorbije weken maar zo’n grote aantallen zijn uitzonderlijk en onverwacht. De reden hiervan zou te maken hebben met het feit dat er daar opmerkelijk meer maïs geteeld is het voorbije jaar, maïs die dan ook nog recentelijk is afgedaan en bijgevolg voor veel extra voeding heeft gezorgd. De drang om naar het zuiden te vertrekken is dus niet echt al te groot omdat er nog meer dan voldoende voedsel te vinden valt. Aangezien die Kranen uit niet klassieke gebieden kwamen afgezakt, is het ook heel moeilijk in te schatten hoeveel er uiteindelijk zich nog in N-Duitsland ophouden. Maandag, gisteren en vandaag zijn er over de lijn Hessen weer zo’n 35000 vogels gepasseerd. In Spanje zaten er dit weekend naar schatting 160000 Kraanvogels, na een migratieloze periode. Sinds gisteren is de stroom vanuit Lac du Der weer op gang gekomen en zijn er nog vele tienduizenden de Pyreneeën overgestoken. De volgende dagen werkt het weer in Diepholz niet echt mee om een volgende stroom op gang te brengen.

Update zondag 12 november 2017 Al een aantal dagen zijn er weinig of geen bewegingen te noteren op het Kraanvogelfront.De slechte weersomstandigheden zijn daar de belangrijkste oorzaak van. Vanmorgen werden er 30800 Kranen geteld op Lac du Der onder miserabele omstandigheden van veel wind, motregen en slechte zichbaarheid. Bepaalde zones konden zo niet geteld worden. Volgens de tellers is dit aantal dus zwaar onderteld.

Als we het weer van de komende dagen bekijken dan blijkt vooral morgen een zeer goede kanshebber te zijn voor de massale Kraanvogeluittocht vanuit Diepholz en omgeving. Voor het eerst sinds lang zal de zon daar vanaf ’s morgens volop schijnen en met een zwakke (2 Bft) WNW-wind moet dit voldoende zijn om die 50000 Kranen aan te zetten te vertrekken. De drang moet groot zijn na een 10-tal dagen van slechte omstandigheden en zo laat op het seizoen. Ik vermoed dat we er weinig gaan van merken in Vlaanderen maar zeker in het oosten kan dit weer spectaculaire taferelen opleveren. Van zodra er beweging in zit, zorg ik voor de verdere info langs de mailinglist, website en Facebook van NSGD en de WhatsApp-groep trektellers Vlaanderen.

Update woensdag 8 november 2017 De vorige update liet uitschijnen dat er maandag en/of dinsdag een eerste golf Kranen (misschien zelfs de enige) over ons Belgenland zou kunnen trekken, maar daar is weinig of niets van in huis gekomen. Maandag zijn er zo’n 5000-6000 vanuit de regio Niedersachsen vertrokken en verwacht werd dat met de ideale weersomstandigheden de overige vogels op dinsdag dat voorbeeld zouden gaan volgen. Zoals vaak gooide het weer roet in het eten want van de voorspelde zon was dinsdagmorgen niets te merken. Heel de regio NW-midden Duitsland zat onder een dikke mistlaag die niet wou optrekken. Vanmorgen zijn de telresultaten van Diepholz vrijgegeven en daar blijken nog 47694 Kraanvogels te vertoeven. Deze tellingen zijn dit weekend gebeurd en dus moeten de op maandag vertrokken vogels hiervan nog afgetrokken worden. Opmerkelijk is ook dat er nog heel wat Kraanvogels zich een stuk ten noorden van Diepholz ophouden. Hier worden geen systematische tellingen gedaan maar worden regelmatig meerdere duizenden vogels verspreid waargenomen. Dit jaar echt wel zeer opvallend hoe verspreid de Kranen over heel Duitsland zitten. Uiteindelijk zijn er nog minstens 42000 Kraanvogels in Diepholz zelf en zitten er in de voor ons interessante regio nog vermoedelijk zo’n 50000 vogels te wachten op de ideale omstandigheden om te vertrekken. Bij de eerste goede trekomstandigheden zal het dus zeker prijs zijn. Voorlopig nog geen indicaties. Pas volgende week dinsdag, woensdag ziet het er interessanter uit, als we tenminste deze voorspelling op langere termijn nu wel mogen geloven. Wordt vervolgd. Intussen wordt het aantal Kraanvogels in Spanje geschat op 150000 en vandaag zijn er daar nog een pak bijgekomen vanuit Frankrijk.

Update zondag 5 november 2017 Gisteren en vandaag was het rustig op het Kraanvogelfront. De cijfers van vorige vrijdag voor de Marburg-regio zijn wel bijgesteld van 7000 naar 15000 vogels. Vanmorgen bij de tweede telling op Lac du Der waren er 50000 Kraanvogels aanwezig. In Diepholz zouden nog altijd een 33000 Kranen aanwezig zijn. De vraag blijft wanneer ze vertrekken? Het lijkt er toch op dat morgen zowat de beste papieren zal hebben: helder in de loop van de nacht, zonnig weer en een wind 2Bft van W naar NW doordraaiend. Dinsdag zou voor ons interessanter zijn omdat er dan een duidelijke O-stroming (2-3 Bft) inzit, maar er wordt dan een nevelige start en veel meer bewolking voorspeld. Eén van beide dagen wordt het zeker want de periode nadien blijft het regenachtig. Er zijn dit jaar toch wel een paar eigenaardigheden aan de Kraanvogeltrek. Er werd vooreerst gesteld dat het een slecht broedseizoen was, toch worden in Spanje normale verhoudingen volwassen/juveniele vogels vastgesteld. Bovendien lijken de doortrekkende aantallen sterk onder die van de voorbije jaren te blijven. Bij ons zijn er dit jaar amper waarnemingen. Zo zijn er in Diepholz een kleine 30000 minder op het piekmoment. Waarschijnlijk vooral te wijten aan meteorologische omstandigheden waardoor grotere aantallen een meer oostelijke koers hebben moeten volgen. Op het moment van de grote verplaatsingen van Kraanvogels richting Duitsland waren er verschillende stormen, bv. ‘Xavier’ op 4-5 oktober (W-wind) met veel schade. Daarnaast door de opmerkelijk mindere regenval in NO en O Duitsland zijn grotere gebieden droger komen te staan die dit jaar gebruikt konden worden als rustplaats en de voorbije jaren niet in aanmerking kwamen als gevolg van de te hoge waterstand door overvloedige regenval (waarnemingen van >10000 vogels bevestigen dit). Een derde reden die kan aangehaald worden is de laattijdige oogst van maïs dit jaar (na 15 oktober). De Kraanvogels zijn zo op zoek moeten gaan naar een andere voedselbron om aan te sterken en zijn daarvoor meer richting oosten getrokken waar veel meer natuurlijke moerasgebieden aangetroffen kunnen worden. Alhoewel er geen verontrustende meldingen zijn binnengekomen van sterfte onder de Kranen, wordt er op vele plaatsen een afname van de voorbijtrekkende aantallen vastgesteld, ook op de as Hortobagy (Hongarije) – Hula Valley (Israël), tot -18%. Zonder op de wintertellingen in Spanje vooruit te willen lopen is dit toch wel opmerkelijk. En nu maar hopen op een spectaculaire doortocht in ons land. Van zodra er duidelijk beweging komt in Diepholz zal ik een melding maken via Facebook, WhatsApp, de mailinglist en de website van NSGD.

Update vrijdag 3 november 2017 Vooral gisteren zijn er weer massaal veel Kraanvogels de Pyreneeën overgetrokken nabij Navarra (50000). Op dit moment zijn er al >120.000 Kraanvogels in Spanje. Nieuwe aanvoer vanuit Duitsland was er enkel vandaag te noteren over de Marburg-regio (Hessen) waar 40 groepen met ongeveer 7000 Kranen werden opgemerkt. Deze komen vanuit Rhin-Havelluch waar dinsdag bij de wekelijkse tellingen nog 33000 vogels aanwezig waren. Diezelfde dag zijn er minstens 26000 vertrokken en vandaag dus nog eens 7000. Vermoedelijk zijn er daar nog maar een paar honderden/duizenden aanwezig. Dat betekent dat er vooral nog een grote lading klaarzit in Diepholz waar wij kans op maken. De schattingen zijn nog wat onduidelijk maar het zou gaan om minstens 35000 Kraanvogels die klaar zijn om bij de eerste goede omstandigheden richting zuiden te vertrekken. En dus is de vraag wanneer? Morgen is al een kanshebber. Vanaf de middag wordt het helder in Diepholz, met een 2-3Bft tegenwind kunnen ze in beweging komen. Later op de dag botsen ze dan wel op het regenfront dat bij ons ook morgen doortrekt, wat dan vermoedelijk zal leiden tot een massale overnachting op de Hoge Venen en dat zou daar dan zondag in de loop van de dag spektakel kunnen opleveren. Zondag zal er zeker geen vertrek zijn door de voorspelde regen daar in Duitsland. Maar … vanaf maandag wordt het in Diepholz zonnig en komt alles naar het zuiden toe weer helemaal open te liggen en koelt het sterk af. Maandag kan de W tot NW 2Bft alles in beweging brengen en als het dan nog niet gebeurd is, wordt het zeker dinsdag met zon en een 2-3 Bft ZO’er wat de Kranen zeker ook meer onze richting zou kunnen uitduwen. Eén ding is zeker … zaterdag, maandag of ten laatste dinsdag zal de eerste en waarschijnlijk ook laatste golf Kranen over ons land trekken. Als er één van de volgende dagen een uittocht start, verneem je er zeker meer over op onze Facebookpagina, website, WhatsAppgroep (Trektellers Vlaanderen) of mailinglist.

Update woensdag 1 november 2017 Vanmorgen zijn de tellingen van het afgelopen weekend in Diepholz bekend gemaakt. Er zouden nog 45489 Kraanvogels ter plaatse zijn, veel minder dan de voorbije jaren rond dezelfde tijd. Op bijkomende aanvoer moeten we helemaal niet meer hopen want in Rügen zitten geen Kranen meer. Van dit totaal zouden er ook al meerdere duizenden vertrokken zijn. Door de sterke NW-wind van de voorbije periode hebben we daar in België niets van gemerkt (zelfs niet in de Oostkantons). Ondertussen was er de voorbije drie dagen een massale uittocht van Kraanvogels vanuit Rhin-Havelluch. In totaal hebben 85000 Kranen de regio Hessen doorkruist. Een aantal hiervan hebben een tussenstop gemaakt op Lac du Der wat daar spektakel moet gegeven hebben. Door het goede en open weer zijn toch vele tienduizenden zonder stop zowel ’s nachts als overdag doorgetrokken richting zuiden. Het is nog even wachten op de laatste tellingen in Rhin-Havelluch maar vermoedelijk zijn daar nog maar zeer weinig vogels aanwezig. Opvallend zijn de lage aantallen vogels in Diepholz. In een volgende update meer hierover. Toch kunnen die resterende tienduizenden nog voor spektakel zorgen bij ons. Volgende maandag en dinsdag hebben daarvoor voorlopig de beste papieren. Maandag ligt het vrij open van N tot Z met rugwind, alleen bij ons kan de NW 3-4 er weer voor zorgen dat de meeste groepen verder Duitsland in geblazen worden. Dinsdag zou het nevelig kunnen zijn in Diepholz, maar na het optrekken daarvan (hopelijk en snel) zou het zonnig moeten worden met een 2 Bft O-wind. Dit gekoppeld aan een 2-3 Bft ZO’er bij ons maakt dinsdag misschien wel “de dag” om naar uit te kijken.

Update zondag 29 oktober 2017 Het lijkt stil op het Kraanvogelfront. Amper waarnemingen tot hiertoe in België en Nederland wat voor deze tijd van het jaar toch eerder uitzonderlijk is. Vanmorgen heeft de eerste telling op Lac du Der plaatsgevonden. Er waren 12560 Kraanvogels aanwezig in die regio. In Rhin-Havelluch (Berlijn) zaten midden deze week zo’n 72930 Kranen waarvan er gisteren en vandaag heel wat via centraal Duitsland (Hessen) naar Lac du Der zijn doorgestoken. Er werden vandaag in Hessen alleen 58 vluchten waargenomen met een totaal aantal van 7158 vogels. In totaal zullen over het weekend heen zo’n 15 tot 20000 Kranen de oversteek gemaakt hebben. In Diepholz zaten er begin deze week 32623 Kranen. Op de voor ons belangrijke lijn Diepholz-Lac du Der was er ook heel wat beweging vast te stellen. Meerdere duizenden Kranen zijn er vertrokken, maar door de sterke NW-wind (5-6 Bft) zijn heel wat vogels verder Duitsland ingeduwd en kwamen er meldingen binnen dat grote groepen sterk afdreven (problemen met de wind) en terug elders aan de grond gingen. De Kraanvogels die toch verder doorzetten passeerden veel te oostelijk voor ons land. Het zal (bang) afwachten worden naar de tellingen in Diepholz enerzijds vanwege de zeer lage aanwezige aantallen (extra aanvoer of niet) en anderzijds vanwege de onzekere aantallen van dit weekend effectief vertrokken vogels (resterende aantallen). Voor de volgende dagen lijken vooral vrijdag en zaterdag in aanmerking te komen voor Kraanvogeltrek vanuit Diepholz. Die dagen worden daar opklaringen voorspeld met een lichte tegenwind van 2Bft. Afwachten.

Update woensdag 25 oktober 2017 Het voorbije weekend zijn er tellingen gedaan van de aanwezige Kraanvogels in Diepholz, de locatie die ons hier in België de nodige aanvoer van Kranen geeft. Er werden een kleine 33000 pleisterende vogels genoteerd. Ruim onder het gemiddelde van de voorbije jaren. De reden hiervan wordt bij de Duitsers ook gezocht in de traag op gang komende uittocht vanuit het noorden en het oosten. Er worden nog tienduizenden Kranen verwacht. Ondertussen zit er ook heel weinig beweging langs de ganse migratie-as van N-Duitsland tot het zuiden van Spanje vooral als gevolg van de slechte weersomstandigheden. Een sterke ZW-stroming, zwaarbewolkt en regenachtig weer houden de Kraanvogels aan de grond. Als we de weerberichten mogen geloven zijn de volgende 10 dagen ook niet echt geschikt om een migratiestroom op gang te brengen. De beste condities zijn de eerstvolgende dagen nu vrijdag en maandag, waarbij een N-component in de (strakke) wind (NW) opduikt in combinatie met een temperatuursdaling en opklaringen op de Diepholz-Der-as. Dit zou de vogels in Diepholz in beweging kunnen krijgen waarbij ze dan hopelijk niet te oostelijk worden geduwd. De Oostkantons kunnen er dan nog misschien van genieten, maar in Vlaanderen moeten we daarbij niet al te veel verwachtingen hebben.

Update vrijdag 20 oktober 2017 Het wordt stilaan eind oktober en dan kunnen we ze weer verwachten … de Kraanvogels.

Uit verschillende bronnen heb ik vernomen dat het dit jaar een slecht broedseizoen is geweest voor de Kranen. Toch werd er in Hornborga (“de” verzamelplaats voor Kraanvogels in Zweden) eind september met 18500 pleisterende Kranen een nieuw record gerealiseerd.

De aantallen op de verzamelplaatsen in het N-NO van Duitsland zijn in tegenstelling tot vorig jaar (hopelijk voorlopig) eerder beperkt. Slechts 100000 vogels, terwijl er dat vorig jaar rond dezelfde tijd 200000 waren. Een halvering dus, maar er zitten nog vele duizenden verspreid in Polen en de Baltische staten. Ook de meer oostelijk gelegen trekroute richting Hortobagy (Hongarije) kent ook ongeveer een 50% lagere bezetting op dit moment, dus een wijziging van de trekroute lijkt niet aan de basis te liggen van deze lagere aantallen. Vermoedelijk heeft het warme en zonnige weer van de laatste weken in de broed- en verzamelgebieden de migratie wat vertraagd.

Ondertussen hebben de eerste tellingen in Spanje en Frankrijk plaats gehad. In Spanje zitten momenteel een 1500 Kranen. In Frankrijk op Lac du Der vorig weekend meer dan 3500. Die aantallen zullen zeer snel gaan aangroeien want gisteren en vannacht is de eerste grote migratiegolf over midden Duitsland richting Frankrijk getrokken. Het zou gaan over minstens 37000 getelde Kraanvogels, terwijl de voorbije nacht nog vele groepen roepend werden opgepikt in dezelfde regio. De eerste 50000 Kranen naar schatting zijn dus vanuit Rhin-Havelluch (Berlijn) vertrokken. Deze vogels passeren ons land te oostelijk en kunnen bij ons niet waargenomen worden.

Ondanks de harde tegenwind zijn vandaag in het oosten van ons land ook enkele groepen gepasseerd.

Voila … we zijn eraan begonnen.

Voorjaarstrek 2017

Update dinsdag 7 maart 2017 Zoals de laatste dagen gebleken is loopt de Kraanvogeltrek op zijn laatste poten. In de Lage Landen nog maar weinig beweging. In de Marburg-regio gisteren en vandaag samen nog een 4000 Kranen. In Frankrijk amper nog beweging. De laatste duidelijke verschuivingen richting noord dateren van zondag. Vanuit Gallocanta zijn er gisteren een 6000 opgestoomd richting noord en vandaag de laatste grote groep van 7000 richting Sotonera. Het lijkt erop dat beide groepen de Pyreneeën nog niet zijn overgestoken. De Spaanse tellers stellen dat als deze oversteken er in gans Spanje nog sprake is van een hondertal Kranen. Het einde dus van de voorjaarsmigratie. Moesten er zich nog concrete mogelijkheden voordoen, laat ik het zeker weten. Bijgevolg was dit de laatste update voor dit voorjaar. Hopelijk heeft het een aantal onder jullie kunnen helpen om de doortocht van deze vogels te kunnen waarnemen. Vanaf ergens midden oktober zijn we er terug met de updates voor de omgekeerde beweging.

Samenvattende update donderdagavond 2 maart 2017 Een korte update. Voor meer details verwijs ik naar de ’tussen-updates’ onder dit bericht. Kort geschetst: een immense migratiegolf is op komst of zal dit moment al over ons land aan het trekken zijn, spijtig genoeg dus tijdens de nacht. Toch zal niet alles doorgetrokken zijn want er zijn er echt wel vele tienduizenden en tienduizenden op komst. Het zwaartepunt lag vandaag en vooral vanavond in Yonne, Chievre en de Champagnestreek. Met de matige ZO’er in het zuiden van het land kan de migratie ook een stuk westelijker opschuiven. Dat er morgen een heel aantal Kraanvogels zullen gespot worden, lijkt mij zeker. Hoeveel … zal vooral afhankelijk zijn van welke al of niet een tussenstop maken, maar verwacht wordt dat die van morgenvroeg vroeg er al gaan aan beginnen. In Spanje zijn er nog maar heel weinig Kraanvogels. Het gaat hem over een paar honderden of een duizendtal in totaal. Zoals de locals het daar omschreven … ‘het is hier leeg’. Hopelijk kunnen we morgen echt genieten van een massale doortocht of toch tenminste van de ‘lange’ staart. Succes!

Tussentijdse updates donderdag 2 maart 2017 Update 11u: Voorlopig weinig of geen beweging boven Frankrijk. Vanuit Limousin is eerste melding gekomen van vertrekkende groep (200) die er overnacht heeft, wat er zou kunnen op wijzen dat ze toch aan grond gegaan zijn door de hevige regen. Vanop Lac du Der geen meldingen. LPO meldt wel dat trekcondities voor vandaag en vooral morgen goed zijn, waarbij midden Frankrijk morgen een Z-wind heeft van maar liefst 5-6 Bft, in het noorden 4Bft ZO. Als er bewegingen zijn, laat ik het weten. Update 16u20: Nu melding dat meerdere groepen van een paar honderd vertrokken zijn vanuit Limousin. Meer noordelijk een aantal kleinere groepen. Een gegeven dat ze vannacht in NO-Limousin door de regen en weinig rugwind toch aan de grond gegaan zijn. Wind in midden Frankrijk is zo goed als niets en zal pas sterk gaan toenemen vanuit Z vanaf eind nacht/morgenvroeg. Update 17u40: Nu ook in omgeving van Der melding van meerdere groepen. Vanuit zuiden ook een aantal groepen. Lijken er een paar duizend in beweging. Sommige groepen zeer hoog wordt gemeld. Via LPO wordt gemeld “importante journée de migration, terwijl er toch weinig beweging lijkt te zijn. Of de gegevens moeten nog doorkomen. Update 19u: Meldingen van grote groepen Kraanvogels in NW van Yonne. Meerdere duizenden. Hopelijk houden ze een tussenstop in buurt van Lac du Der. Anders … Zal het morgen weer de staart zijn ?

Update woensdag 1 maart 2017 Vandaag was er in tegenstelling tot de vorige dagen weinig te beleven over de Lage Landen en Frankrijk. Enkel in de Marburg-regio werden 82 vluchten waargenomen met in totaal 10480 Kraanvogels. Het leek dus een dag te zijn om vlug te vergeten, totdat … het nieuws vanuit het zuiden binnenkwam dat vanaf de namiddag tienduizenden Kranen over de hele lengte van de Pyreneeën begonnen over te steken. Plots verschenen de verdwenen 70000 Kraanvogels terug op de radar. Door de sterke NW’er gisteren zijn ze dus het massief niet overgestoken. Daarnaast zijn er vanaf Gallocanta nog eens 22000 vanmorgen vertrokken. Dit betekent dat er waarschijnlijk een 100000 Kraanvogels momenteel vanuit het zuiden aan het opstomen zijn richting noord. Momenteel worden er massa’s overtrekkende Kraanvogels gemeld boven de Limousin. Als deze vogels blijven doorvliegen aan 60-70 km/h (beperkte rugwind) dan kunnen we de eerste groepen morgenvroeg in het ZO verwachten. Op dit moment ligt er een regenfront over centraal Frankrijk, dus het wordt afwachten hoe de vogels hierop reageren, doorvliegen of niet. De sterke westenwind bij ons zal er zo goed als zeker voor zorgen dat er weinig van zal te merken zijn in Vlaanderen en met de 5-6Bft kan de grote massa over Duitsland geblazen worden en hebben we weer eens pech. In het andere geval als ze het wat rustiger aan zouden doen en doorkomen op vrijdag dan is het ideaal zuiden wind (4Bft) die in het noorden overgaat in ZO 4Bft en zouden we vrijdag over grote delen van Vlaanderen zeker een topdag meemaken. Ondertussen zijn de eerste Kraanvogels toegekomen in Litouwen, Estland en Zweden waar het nog volop wintert. Spanje is zo goed als leeg (Gallocanta 5000, La Janda 530 en dat is het zowat), dus als je nog wil genieten van overtrekkende Kraanvogels dan worden de volgende dagen je laatste kans. Wat het echt de volgende dagen gaat geven, zal vooral door regen en wind bepaald worden, want in die omstandigheden zijn Kraantjes zeer onvoorspelbaar. Zodra er morgenvroeg nieuws is, volgt een extra update via de Whatsappgroepen van Trektellers Vlaanderen en Dijleland bird alert. Ook op de Facebookpagina (www.facebook.com/natuurstudiegroepDijleland) en deze webpagina zullen de nodige korte updates doorgegeven worden. Duimen maar!

Update dinsdag 28 februari 2017 Vandaag zijn er “overdag” alleen al in België 132 waarnemingen van Kraanvogels ingegeven met een totaal aantal van 10209 vogels (met uiteraard dubbeltellingen). In Nederland 333 waarnemingen met in totaal 6537 exemplaren (met heel wat dubbeltellingen) en in de Marburg-regio zijn er vandaag 77 vluchten overgekomen met een totaal aantal van 6750 vogels. De vraag hierbij was of dit de voorwacht was van de horde die op zondag de Pyreneeën is overgestoken of dat dit de staart was van diezelfde groep die dan de voorbije nacht door onze contreien moet geraced zijn. Het antwoord was ontnuchterend. Het was spijtig genoeg de staart. Vanmorgen melde LPO dat het gisteren inderdaad de belangrijkste migratiedag was van het voorjaar. De voorwacht is al toegekomen om 3:00 ’s nachts op Lac du Der, terwijl ze in de namiddag nog in de buurt van Flavignac waren gesignaleerd. Een beperkt aantal is ingevallen en die zijn er dadelijk bij zonsopgang opnieuw aan begonnen, deze die vandaag zijn doorgekomen. Het moet zeer snel gegaan zijn vannacht en dat blijkbaar ook over een zeer breed front (150km). De ZW-wind bereikte pieken van 6 Bft boven land en dat ging gepaard met onweer en zelfs met heel wat regen, maar dat kon hen blijkbaar allemaal niet deren. Het echte bewijs kwam er van een gezenderde vogel uit Litouwen. Deze Kraan is gisteren aan de tocht naar het noorden begonnen. Hij/zij vertrok in Gallocanta om 8:08u (maandag 27/02), vloog over Ejea de los Caballeros, stak de Pyreneeën over omstreeks 13:15u met een snelheid van maar liefst 130 km/h, vloog over Brive-La-Gallarde, passeerde Bourges en Troyes en is vanavond (dinsdag 28/02) om 19:11u exact aan de grond gegaan in het Parc Naturel Régional de Lorraine ten NW van Nancy. Ja inderdaad … zo snel kan het gaan. Morgen misschien te bewonderen boven het oosten van ons Belgenlandje. Misschien niet getreurd voor de liefhebbers want de volgende lading is op komst. Uit Gallocanta zijn vanmorgen 78000 Kraanvogels richting noord vertrokken, maar … in tegenstelling tot de voorbije dagen zat de wind daar niet mee. Ze werden richting Pyreneeën geconfronteerd met de zogenaamde ‘Cierzo’, een harde wind van NW naar ZO waardoor uiteindelijk slechts 16 Kranen vanuit Navarre, 4000 via Ainsa (Huesca) de Pyreneeën zijn overgestoken. De overige +70000 Kranen blijken spoorloos te zijn. Mogelijks zijn een zeer groot aantal door de sterke wind afgedreven naar het oosten en hebben ze de Pyreneeën overgestoken aan de oostkant, waar er inderdaad in die regio aan de Franse kant vandaag meer dan normale aantallen werden genoteerd. Dat zal morgen bevestiging moeten krijgen. In Gallocanta zelf verblijven op dit moment nog steeds 25000 Kraanvogels en in Sotonera 7000, terwijl er nu wel langs alle kanalen gemeld wordt dat in Extremadura de Kranen verdwenen zijn. Er moeten er dus nog zeker zo’n 100000 in onze buurt passeren … veel plezier.

Update maandag 27 februari 2017 Heel wat Kraanvogels vandaag over België ondanks het ontstuimige regenweer en dankzij de krachtige ZW’er. Er werden 5244 ex. geteld (zeker met dubbeltellingen) van West-Vlaanderen tot Luxemburg. Elke provincie heeft wel zijn groepen gehad vandaag. In onze eigen Dijlevallei konden heel wat mensen genieten van de 7 doortrekkende groepen (7,26,4,27,3,14,72) tussen vooral 17:30u en 18:00u dankzij de snelle communicatie via de WhatsApp-groep “Dijleland bird alert”. In de Marburg-regio kwamen er vandaag 15 groepen voorbij met in totaal 722 Kranen. In Frankrijk zal LPO morgen zeer waarschijnlijk berichten over vandaag als de tot hiertoe belangrijkste migratiedag van het voorjaar. Vele tienduizenden Kraanvogels maakten gebruik van de harde ZW’er om richting N tot NO te racen, ondanks de vele buienlijnen en onweders die ze tussendoor te verwerken kregen. In het noorden waren de groepen niet zo talrijk en eerder klein, de groepen die uiteindelijk tot bij ons zijn geraakt. Vanaf 17:30u zijn er weer grotere groepen (paar duizend) de Der gepasseerd en volle bak doorgegaan richting N tot NO. Een teken dat de migratie vannacht nauwelijks zal stoppen. Het zwaartepunt lag vandaag in de Limousin (Flavignac) waar op een paar uur tijd (12:40u – 14:30u) vanop één punt meer dan 25000 Kranen onder hoge snelheid voorbij zijn geraasd. Dit zijn dus de vogels die gisteren vertrokken zijn in Spanje. De voorwacht van deze massa werd vanavond gemeld in Cher, Nievre en Yonne. Ook daar werden nog auditieve waarnemingen gemeld na zonsondergang. Ook vanuit Spanje kwamen er vandaag nog opmerkelijke berichten binnen. Vanochtend vertrokken vanuit Gallocanta alleen al 15600 Kranen. Vanuit Extremadura en omgeving zijn vandaag toch nog vele duizenden opgestoomd richting Gallocanta, ook al werd daar gisteren nog gemeld dat er geen kranen meer te bespeuren waren. Op dit moment zitten er in Gallocanta (laatste avondtelling/schatting door de locals) nog steeds 70000 Kraanvogels en ook die moeten nog allemaal naar het noorden. Men verwacht daar dat al deze vogels de volgende paar dagen zullen vertrekken door de zeer gunstige omstandigheden op dit moment. De vraag is mij vanavond al vaak gesteld : wordt het morgen hetzelfde als vandaag? Wel ik denk dat er geen enkele reden is waarom het niet zo zou zijn. De omstandigheden zijn zowat dezelfde, alleen draait de wind meer naar W, misschien dat alles dan toch nog wat meer opschuift naar het oosten. In ieder geval er zijn er een pak op komst en afhankelijk van wat ze vannacht al of niet gaan doen, kan die golf van een paar tienduizenden morgen in de loop van de dag al zeker ons landje bereiken. De WhatsApp-groepen in de gaten houden en waarnemingen dadelijk melden. Hopelijk gebeurt de passage vooral overdag en wil het weer ook nog een beetje meewerken. Het wordt likkebaarden de volgende week voor de liefhebbers.

Update zondag 26 februari 2017 Vanmorgen werden er in de buurt van Lac du Der zo’n 7370 Kraanvogels geteld. In de loop van de dag zijn er bij ons een aantal groepen waargenomen, maar vooral in de Marburg-regio werden er 59 vluchten met in totaal 5434 Kranen geteld. In de rest van Frankrijk was het vandaag rustig, over de hele as naar NO doortrekkende vogels maar eerder kleinere aantallen. Het grote nieuws viel vandaag te rapen in Spanje waar er massale bewegingen waren. Op een bepaald moment waren er tussen de 50000 en 100000 Kraanvogels in beweging boven Spanje. In Gallocanta werden er ’s morgens 45390 geteld. Vanaf 9:35u was er daar een massale uittocht richting N, terwijl er vanuit het zuiden nieuwe aanvoer van Kranen plaatsvond. Vanavond kwam de melding dat er in Extremadura bijna geen Kraanvogels meer te bespeuren waren. Dit is dus “de” grote uittocht. Uiteindelijk zijn er vandaag 54433 Kraanvogels de Pyreneeën overgestoken, waarvan er zo’n 50000 vanuit Gallocanta kwamen, 2541 vanaf Sotonera en de rest van elders uit N-Spanje. Bij valavond waren er opnieuw meer dan 20000 Kranen aanwezig in Gallocanta. In de loop van de latere namiddag werd deze migratiegolf opgemerkt in ZW-Frankrijk, maar zijn er geen meldingen van nachtelijke trek. Vermoedelijk zijn de meeste Kranen aan de grond gegaan (Arjuzanx en omgeving). Het weer is de komende dagen over heel de as ontstuimig met meestal harde ZW-wind (4-5Bft) maar met ook heel wat regen. Dat het binnen een aantal dagen hier prijs zal zijn is duidelijk. De volgende dagen zal moeten blijken of de migratie zich doorzet of dat ze wat langer in het ZW blijven rondhangen. Als het weer nu eindelijk eens zou willen meewerken … !

Update zaterdag 25 februari 2017 Vanmorgen zijn er ongeveer een 2000 tot 3000 Kraanvogels in de voormiddag vanuit de omgeving van Lac du Der vertrokken richting NO. Deze groepen werden later op de dag ook opgemerkt in het oosten van ons land. Vanavond zijn er op de Der weer meer dan duizend toegekomen waarvan er een deel na verloop van tijd toch nog hun reis hebben verdergezet. Globaal was er verder in centraal Frankrijk weinig of geen beweging, terwijl er in het ZW een paar duizend de Pyreneeën overgestoken zijn volop doorstomend richting NO. Ook vanavond zijn er daar nog meerdere groepen in het donker (auditief) gepasseerd. Deze vogels, een 3000-tal waren vanmorgen vertrokken vanuit Gallocanta. In Gallocanta moeten er op dit moment meer dan 50000 aanwezig zijn (tellingen van morgen afwachten). Gisteren zijn er daar al meerdere duizenden/tienduizenden toegekomen en in de loop van deze namiddag zijn er daar nog eens minstens 30000 bijgekomen. De jaarlijkse ophoping daar is volop aan de gang. Eén van de volgende dagen barst het los. Als ze nog eventjes wachten dan worden de condities bij ons ook een stuk beter. Hopelijk krijgen we bij ons een grote doortrek op vrijdag, vermoedelijk zaterdag (4 maart), statistisch een grote kanshebber voor een migratiegolf. Het KMI voorspelt dan een ZO-3 met zonnige periodes en hogere temperaturen tot 15°C. Maar zoals zo vaak in ons Belgenlandje … het weerbericht … afwachten ! In La Janda zijn nog 257 Kraanvogels aanwezig.

Update woensdag 22 februari 2017 Vandaag is er ondanks het slechte weer zelfs in onze regio nog een waarneming van Kraanvogels gemeld. Omstreeks 15u45 werd een groepje van 12 over Egenhovenbos waargenomen. Voor de rest was het maar een flauw beetje. In de Marburg-regio slechts een kleine 500. Vanaf midden Frankrijk is er veel onduidelijkheid langs de migratie-as. Van de vogels die gisteren de Pyreneeën zijn overgestoken zijn er heel wat daar aan de grond gegaan door de slechte weersomstandigheden, terwijl anderen door de wel gunstige wind gewoon doorgevlogen zijn ondanks dat slechte weer. Die migratie is de ganse nacht doorgegaan en maakt dat de geschatte migrerende vogels vermoedelijk toch zwaar onderschat zijn. Vanuit Spanje was er in het ZW van Frankrijk beperkt nieuwe aanvoer. Vanuit Sotonera vertrokken er vandaag 6315 en vanuit Gallocanta een paar honderd. In gans Extremadura werden er slechts beperkte en vaak lokale bewegingen opgetekend. Zaterdag en zondag lijken de volgende periode de beste papieren te hebben om Kraanvogels in vooral de Oostkantons en het ZO van België over te zien trekken. Door het slechte weer van deze week gaat een groot aantal dan zeker op de wieken gaan vanuit midden en Noord-Frankrijk.

Update maandag 20 februari 2017 Vanmorgen zijn er vanuit Gallocanta 12000 Kraanvogels richting noorden vertrokken. Een paar duizenden van deze vogels bereikten in de latere namiddag, avond het noordelijke deel van l’Aquitaine (ten OZO van Bordeaux). In de rest van Spanje zorgen weinig gestructureerde verplaatsingen van grote groepen voor wat chaos en is er voorlopig geen duidelijkheid over aantallen per regio. Meestal zijn dergelijke bewegingen voorafgaandelijk aan een massale migratiegolf. In gans Frankrijk was er weinig of geen beweging vast te stellen. In Arjuzanx werden er vanmorgen een 2300 Kraanvogels geteld. De overwinterende Franse Kraanvogels lijken nu toch zo goed als allemaal vertrokken te zijn, een 130000 in totaal. Het is nu wachten op de Spaanse inbreng en die begint op gang te komen.

Update zondag 19 februari 2017 Gisteren is door LPO in Noord-oost Frankrijk en midden Duitsland (Marburg-regio) omschreven als “Une très grosse journée de migration”, vooral vanaf de latere namiddag tot diep in de nacht, zijn vele tienduizenden doorheen die regio getrokken. Vermoedelijk allemaal Kraanvogels die de winter in Frankrijk hebben doorgebracht, zonder Spaanse connectie. Vandaag vooral in de Limousin een paar duizenden op doortrek, de vogels die gisteren de Pyreneeën zijn overgetrokken, de eersten met wel een Spaanse connectie als ik de tellers in Spanje mag geloven. In het ZW van Frankrijk was het relatief rustig, geen melding van nieuwe aanvoer vanuit Spanje. Vanmorgen zijn er een 5000 Kranen geteld in de buurt van Lac du Der waarvan er een groot deel later op de dag zijn doorgetrokken. In Spanje zelf zijn er vanmorgen vanaf Gallocanta wel 20000 Kraanvogels richting noorden vertrokken. Ook daar zijn nog meerdere duizenden aanwezig. Een massale uittocht vanuit Extremadura heeft zich nog niet doorgezet, maar gebeurt met zekerheid binnen de volgende 10 dagen. De komende week zijn in de noordelijke contreien van de migratie-as de condities barslecht. Er wordt heel wat regen en wind voorspeld. Pas echt vanaf begin volgende week lijken die condities de goede kant op te gaan. Nog even geduld en met het Belgische weer … afwachten.

Update zaterdag 18 februari 2017 Vandaag was het in het noorden van Frankrijk en onze contreien een stuk rustiger op het Kraanvogelfront. Slechts een beperkt aantal, vooral kleine groepen passeerden Lac du Der. Vanaf de latere namiddag kwamen er weer meldingen van meer en grotere groepen die ook tijdens de avond gewoon doortrokken. In ZW en centraal Frankrijk waren de bewegingen intenser met een paar duizend Kranen langs de ZW-NO-as. Vanmorgen kwam ook het bericht door dat meer dan 5000 Kraanvogels de pyreneeën overgestoken zijn. Deze werden in de namiddag ook opgemerkt in het departement Aquitaine (Landes) een stuk ten zuiden van Bordeaux. In Sotonera verblijven er zo’n 1000 vogels. Van Gallocanta nog steeds geen gegevens. Aangezien ook vandaag vanuit de “Central Zone” (Extremadura – Madrid) actieve migratie van duizenden Kranen werd vastgesteld, moeten er daar in principe vele tienduizenden klaar zitten om richting N te trekken. In principe verwacht ik morgen (zondag) tellingen van de Kraanvogels op de typische sites zoals Gallocanto, Arjuzanx, Lac du Der, … , spannend afwachten dus wat die situatie bij ons de volgende week kan teweegbrengen.

Update vrijdag 17 februari 2017 De voorbije twee dagen zijn er heel wat bewegingen gebeurd boven Frankrijk. Over de ganse ZW-NO migratie-as waren duizenden Kraanvogels op de wieken ondanks de niet ideale weersomstandigheden. Ook in de Oost-kantons zijn er de voorbije dagen een 15000 Kranen (met al of niet dubbeltellingen) gepasseerd. De grootste stroom heeft ons Belgenlandje links laten liggen en trok door de Marburg-regio richting Rhin-Havelluch. Overdag melding daar van meer dan 54 groepen met in totaal 10000 Kraanvogels. Tot op dit moment nog steeds melding van overtrekkende Kraanvogels (meerdere duizenden). Vanuit Spanje komt het bericht dat de eerste belangrijke verplaatsingen richting NO hebben plaatsgevonden. Meerdere duizenden Kranen hebben Extremadura verlaten. Gisteren zijn er ook al 3000 “Grullas” de Pyreneeën overgestoken vanuit Navarre. Vorige week zijn vanuit Gallocanta ook al 40000 Kranen noordwaarts getrokken zonder de Pyreneeën te passeren. Het gaat daar duidelijk gaan losbarsten. Het is enkel wachten op de juiste omstandigheden.

Update woensdag 15 februari 2017 Vandaag omschrijft LPO als volgt “Très grosse journée de migration, des milliers de grues migrent ce jour sur la France”. Inderdaad over gans Frankrijk zijn duizenden Kraanvogels richting NO getrokken. Vooral midden Frankrijk kende rond de middag grote aantallen (verschillende plaatsen met een 10 tot 15000 overtrekkende Kraanvogels op een dik uur tijd). In de latere namiddag bereikten deze groepen Lac du Der waarvan er heel wat zijn ingevallen. Ook bij ons in de Oostkantons waren er een kleine 100 meldingen op waarnemingen. Vanavond werd er vanuit de Marburg-regio in Duitsland een aanhoudende doortrek van Kraanvogels gemeld.

Update dinsdag 14 februari 2017 “Début véritable de la migration de printemps” werd een paar dagen terug door LPO doorgegeven. Inderdaad de Kraanvogels zijn er weer aan begonnen. Vooral vandaag zijn er in ZW-Frankrijk heel wat (min. 15000) vertrokken richting NO.

Uit de tellingen tijdens de afgelopen winterperiode is gebleken dat er ten Z van ons een 400.000 Kraanvogels (een absoluut record) overwinterd hebben waarvan uiteraard het grootste deel in Spanje (260.000). De voorjaarstrek kan dus ook alle records breken als de weersomstandigheden meezitten. Vandaag en gisteren zijn de eerste grotere aantallen over de Oostkantons gevlogen.

Vanuit Spanje zijn er nog geen concrete aanwijzingen binnengekomen, maar ook die zullen niet lang meer op zich laten wachten. Klassiek trekken de ‘Franse overwinteraars’ als eerste door met een piek rond 25 februari. De ‘Spanjaarden’ doen dat vooral de eerste 10 dagen van maart in één of twee piekmomenten.

Zo … de kop is eraf. We zijn er weer aan begonnen.

Najaarstrek 2016

Update zaterdag 31 december 2016 We sluiten het jaar af met de allerlaatste Kraanvogelupdate van 2016, met veelbelovende gegevens van de laatste tellingen. Er bevindt zich momenteel immers een recordaantal Kraanvogels in de overwinteringsplaatsen. Een overzicht: Lac du Der: > 7430 (18/12 – onvolledige telling door mist) Lac Aubois: 6000 (26/11) Indre: 7000 (7/12) Flavignac: 1357 (29/11) Arjuzanx: 34546 (26/12) Bordeaux: 4728 Lac de Puydarrieux: 5350 (27/12) Totaal Spanje: 243351 (30/12 – waarvan het grootste aantal in Extremadura met 132174) Een kleine 300 000 Kraanvogels overwinteren dus ten zuiden van ons. Een mooi vooruitzicht richting 2017.

Update vrijdag 25 november 2016 Gisteren is de vermoedelijk laatste grote golf Kraanvogels vanuit Diepholz vertrokken. Duizenden tot tienduizenden werden gemeld over de lijn Dortmund-Keulen/Bonn. De matige NO-rugwind en het open weer vormden de ideale triggers om de tocht naar het zuiden aan te vatten. Opvallend en tevens voor dit ganse najaar opmerkelijk is de veel oostelijkere doortocht van de Kranen. Weinig of geen doortocht over de Hoge Venen. Enkel in het uiterste oosten van de Oostkantons werden er de voorbije weken een aantal golfjes waargenomen alsook in de provincie Luxemburg. Reden? Het slechtere weer op de Hoge Venen (vaak laaghangende wolken en mist) of in Diepholz meer oostelijk gelegen vertrekplaatsen? De afstand tussen de meest oostelijke en westelijk gelegen rustplaatsen daar bedraagt al vlug 45 km. Ongeacht het zwakkere najaar in ons Belgenlandje zijn er vermoedelijk een record aantal Kraanvogels via Lac du Der naar het zuiden gevlogen. Gisteren kwamen er Kranen toe vanuit het noorden en zijn er de ganse dag overvliegende groepen doorheen centraal Frankrijk gemeld richting zuiden (zie kaartje LPO).

De laatst gekende telresultaten van de belangrijkste bestemmingen ten zuiden van ons zijn de volgende :

Lac du Der (op 20/11): 69220 Lac Aubois (op 20/11): 13752 Cher/Nièvre (op 20/11): 35000 Flavignac (op 24/11): 15325 Arjuzanx (op 24/11): 40000 La Sotonera (op 14/11): 430 La Gallocanta (op 4/11): 7730 Extremadura (op 6/11): 40137 La Janda (op 18/11): 1100

Meer dan 220000 Kraanvogels die vanaf ongeveer half februari de weg terug naar het noorden gaan aanvatten. Een mooi vooruitzicht. Voila … dit was het dan voor het najaar. De laatste update zit erop. Nog een winterslaapje van 2,5 maand en we kunnen er opnieuw aan beginnen 😉

Update 13 november 2016 Vanmorgen kwam het bericht binnen dat er bij zonsopgang op Lac du Der zo’n 129200 Kraanvogels aanwezig waren. Dit gooit natuurlijk een ander licht op de analyse van gisteren. Blijkbaar zijn er in de loop van de namiddag massa’s Kranen toegekomen, in het bericht vermeld als “Le soir, au Lac du Der, les arrivées de grues sont impressionnantes”. Informatie die vannacht nog niet bekend was. Als je weet dat er op Lac du Der ’s morgens op 12/11 20000 Kranen aanwezig waren, als je weet dat er een dag later 129200 worden geteld, als je weet dat er vanuit Rhin-Havelluch in Hessen 15000 Kranen zijn geteld richting de Der, dan zijn er een enorme hoeveelheid vanuit de Diepholz regio in de loop van zaterdag toegekomen. Onwaarschijnlijk dat er dan nog vele tienduizenden daar zouden achtergebleven zijn. Om zekerheid te hebben moeten we de tellingen van dit weekend vanuit Diepholz afwachten, maar … het heeft er alle waarschijnlijkheid naar dat het over en out is. De mist heeft veroorzaakt dat de jaarlijkse massale doortocht van Kraanvogels in de Oostkantons figuurlijk de soep is ingedraaid en de doortocht ten oosten van Keulen heeft plaats gehad richting het zuiden. Morgen zijn de weersomstandigheden bij ons en over Diepholz goed om de resterende Kranen op de wieken te laten gaan en dat kan in de Oostkantons misschien nog mooie aantallen opleveren.

Update 12 november 2016 Zoals te verwachten viel zijn er vrijdag en zaterdag een groot aantal Kraanvogels over de Oostkantons getrokken. Toch blijft het gissen naar de totale hoeveelheid. Ik denk dat de meesten ervan uitgaan dat het nu wel over en uit is. Maar … niets is minder waar. Laten we alle gegevens van de voorbije week even op een rijtje zetten: 1. Vorig weekend werden in Diepholz nog een kleine 85000 Kraanvogels geteld. 2. Woensdag werd een eerste golfje gesignaleerd vanuit Diepholz, zo’n 15000 à 20000. Die vogels zijn uiteindelijk niet veel verder dan Münster geraakt door het slechte weer. Meer nog er waren meldingen van heel wat terugkerende groepen en de meesten zijn ergens in de buurt aan de grond gegaan. Donderdag zijn deze vogels niet doorgevlogen opnieuw door het slechte weer. 3. Vrijdag was het in tegenstelling tot de weersvoorspellingen de ganse dag mistig met in de loop van de dag een waterzonnetje wat de meeste Kranen belette om te vertrekken in Diepholz. Uiteindelijk was er melding van een kleine 5000 vertrekkende vogels. 4. In de loop van vrijdag kwamen er meldingen binnen van duizenden overtrekkende Kranen in het Ruhrgebied. Gezien het uur van melding en de op het eerste zicht weinige vertrekkers in Diepholz waren dit de vogels die woensdag vertrokken waren in Diepholz die terug op de wieken gegaan waren. Deze Kranen botsten in de namiddag in de buurt van Keulen tegen een muur van dichte mist aan. Hun normale route was geblokkeerd en vandaar heel wat meldingen in die regio van vluchten die abnormaal chaotisch doorkwamen zonder echte trekrichting. Ten noordoosten van Keulen was er wel melding van een constante stroom van Kraanvogels naar het zuiden gedurende een tweetal uren. Op die manier probeerden ze de dichte mist te omzeilen. Vooral dit laatste deed het vermoeden rijzen dat dit “de” voorspelde massale uittocht vanuit Diepholz was waar dan toch veel, veel meer vogels waren vertrokken (’s nachts?) dan gemeld. De drang om daar te vertrekken zou groot moeten zijn gezien de tijd van het jaar, de wekenlange slechte weersomstandigheden en ook de koude-inval met sneeuw en vriestemperaturen. Het zou dus in Diepholz leeggelopen moeten zijn. 5. Zaterdagmorgen kwam het bericht binnen dat er in de buurt van Lac du Der slechts 20000 Kraanvogels aanwezig waren en dat er in gans Frankrijk geen nachtelijke waarnemingen (geluiden) werden opgetekend (LPO-gegevens). Dit betekende dat de meerderheid van de vrijdag opgehouden vogels in de ruime omgeving van de Oostkantons opnieuw aan de grond gemoeten zijn. 6. Zaterdag was de zichtbaarheid in het uiterste oosten van ons land een stuk beter en zijn deze Kranen opnieuw vetrokken. Ze werden eerst waargenomen in de provincie Luik en later diezelfden in de provincie Luxemburg. Op de meeste telplaatsen werden tussen de 6000 en 11000 Kraanvogels geteld. In de late voormiddag kwam er dan de melding van toekomende Kraanvogels op Lac du Der. 7. Uit de meldingen vanuit Duitsland zijn er later dan verwacht toch nog naar schatting zo’n 10000 vertrokken uit Diepholz en in de latere namiddag doorgekomen in buurt van Essen. Deze zouden morgenvroeg wel eens opgepikt kunnen worden op de Hoge Venen en omgeving. 8. Vanavond kreeg ik dan het eigenaardige berichtje van Willy Vangeel (trekteller) die momenteel ter plaatse is in Diepholz. Bij bezoek aan één van de acht slaapplaatsen (niet eens de grootste) bleken er nog een massa Kraanvogels te zitten. Duizenden en duizenden, die geen gebruik gemaakt hebben van het zonnige weer daar van vandaag om te vertrekken. Begrijpen wie begrijpen kan. Conclusie? De vogels die ons land gepasseerd zijn de voorbije dagen, zijn nog steeds dezelfde vogels die woensdag vertrokken zijn in Diepholz eventueel aangevuld met de vertrekkers daar van gisteren (2 en 3). Een goede 20.000 tot maximaal 30.000 vogels dus. En rekening houdend met de 10000 die nog onderweg zijn, betekent dit dat er in de regio Diepholz nog steeds naar schatting een 40.000 Kraanvogels zouden kunnen zitten en die nog voor een serieuze golf kunnen zorgen. Dus voor de liefhebbers … de mist heeft serieus roet in het eten gegooid maar het blijkt helemaal nog niet gedaan te zijn. Meer nog … the best is yet to come! Tenminste als mijn analyse en overzicht (voor zover mogelijk) klopt.

Op deze kaart is te zien hoe de Kraanvogels gedurende de dag doorkwamen op basis van ingevoerde waarnemingen.

Update 11 november 2016 Vandaag is het dan toch niet ‘de’ dag geworden van de massale uittocht. Voor de zoveelste keer heeft het weer roet in het eten gegooid, zowel bij ons in de Oostkantons als in Diepholz waar het de ganse dag nogal nevelig was en helemaal niet zonnig zoals voorspeld, de trigger voor de Kranen om te vertrekken. Uiteindelijk is er toch nog een golf(je) over het Ruhrgebied getrokken in Duitsland en zijn deze vogels tegen de latere namiddag toegekomen in het oosten van ons land waar ze terecht kwamen tegen een muur van mist. Vanaf de buurt van Keulen is gebleken dat ze toch wel wat opgehouden werden door die opdoemende muur, heel laag begonnen te vliegen (boomhoogte), helemaal niet meer in formatie vlogen en zelfs andere richtingen begonnen uit te gaan naar het westen en zelfs naar het oosten. Vermoedelijk zijn heel wat vogels aan de grond gegaan en kunnen die morgenvroeg (bij hopelijk beter weer) al snel opgepikt worden. In totaal zijn langs de Diepholz-route zo’n 10000 vogels in beweging gekomen. Hiervan was het grootste deel van de golf van woensdag die door het slechte weer afgebroken geworden is en vele vogels tussen Ruhrgebied en Münster aan de grond gedwongen heeft. Een 3000-tal Kranen zijn vanmorgen vanuit Diepholz vertrokken en werden gespot in de late voormiddag boven Münster. Dat betekent dat er in theorie nog vele tienduizenden Kraanvogels klaar zitten om te vertrekken en aangezien morgen de weersomstandigheden zeker niet slecht zijn (ook al is het weerbericht opnieuw gewijzigd en zijn de vooruitzichten niet meer zo zonnig als eerst aangegeven) zou morgen de rest wel eens op de wieken kunnen gaan. Op dit moment lijkt het overal uitgeklaard te zijn, ook op de Hoge Venen en kan een heel pak Kranen tijdens de nacht passeren zonder dat we er ook iets van merken. Laten we onze hoop op morgen of beter gezegd op straks stellen. Als het weer nu eens zou meewerken … met een goede zichtbaarheid in de Oostkantons zullen er nog heel wat Kraanvogels passeren.

Update woensdag 9 november 2016 De telgegevens in Diepholz zijn vanmorgen vrijgegeven en daaruit blijkt dat er daar nog een pak meer Kraanvogels zitten dan eerst gedacht: in totaal maar liefst 83198 vogels. Gezien de winterse omstandigheden in het noorden van Duitsland zullen de Kranen de eerste betere trekcondities onmiddellijk aangrijpen om te vertrekken. Die dag lijkt vrijdag te worden. Ook de dagen nadien blijft het weer gunstig en dit weerbericht wordt door alle weerstations bevestigd (wat de voorbije twee weken nooit was). Er wacht ons een massale uittocht de volgende dagen die heel spectaculair kan worden in de Oostkantons. Vergelijkbaar met 9/11/14 wanneer over de Hoge Venen op een paar uur tijd meer dan 33000 Kraanvogels trokken. Op het moment dat ik dit berichtje schrijf, komen de eerste meldingen binnen van vertrekkende Kranen in Diepholz. Blijkbaar was dat gisteren tijdens de telling ook opmerkelijk dat er veel groepen vertrokken maar die zijn door de weersomstandigheden blijkbaar niet doorgekomen en vermoedelijk zuidelijker terug ingevallen. De drang om te vertrekken ingegeven door de koude-inval is dus zeer groot. Op dit moment zijn de omstandigheden op de Hoge Venen ook niet ideaal (natte sneeuw, koud en mistig) om mooie waarnemingen van voorbijtrekkende Kranen te doen. Laten we hopen dat het blijft bij die eerste bewegingen en dat vrijdag een topdag wordt. Als er vandaag nog nieuwe ontwikkelingen komen, volgt er nog een update. Eén ding is zeker en dat is dat er na dit weekend nog maar heel weinig Kraanvogels in Duitsland zullen te vinden zijn. Update 10u30: Op dit moment melding van meer dan 10000 Kraanvogels boven Münster. Er zijn er een heel deel (spijtig genoeg nu al) aan begonnen. Vraag is hoever ze geraken want ten ZW van Münster wacht regen, veel regen. Update 13u30: Geen nieuwe meldingen van vertrekkende Kranen. Het lijkt bij een eerste golfje te blijven. Zo’n 10 tot 15000 zijn er onderweg. De hoop blijft op vrijdag. Update 14u20: Ten zuiden van Münster zoals te verwachten viel, meldingen van terugvliegende Kraanvogels richting NO. De regen doet zijn werk …

Update dinsdag 8 november 2016 Vandaag nog steeds geen beweging vanuit Diepholz. Er zijn uiteindelijk wel een aantal kleinere groepen vertrokken die later op de dag boven het oosten van Nederland en in onze Oostkantons zijn waargenomen. De weersomstandigheden zitten niet mee, maar als de weerkaarten blijven bevestigen kan daar donderdag en zeker maandag verandering in komen wanneer er in het noorden van Duitsland zonnige periodes voorspeld worden en ook de wind die dagen zeker niet ongunstig staat. Ondertussen zijn er tellingen gebeurd in de regio van Diepholz en is het ongeduldig wachten op bevestiging van de aanwezigheid van toch nog grote aantallen Kranen daar ter plaatse. Ook vanuit het Spaanse binnenland komen de eerste telgegevens door. Op de belangrijkste plaatsen in Extremadura zitten er in totaal nu om en bij de 41000 Kraanvogels. Bij ons is het aftellen naar die laatste grote golf Kranen richting het zuiden.

Update zondag 6 november 2016 Lange tijd geleden dat er nog een berichtje gepost werd rond de Kraanvogeltrek … geen goed teken. Inderdaad er is weinig of geen beweging vanuit Diepholz, grotendeels door de slechte weersomstandigheden. Bovendien wisselen de voorspellingen continu. Gisteren leek het erop dat volgende woensdag een ideale dag voor vertrek zou zijn met een zwakke ZO-wind en vele zonuren, daarnet echter bij de nieuwe voorspellingen lijkt woensdag niet meer in aanmerking te komen. Nu zou het eerder volgende zaterdag zijn waar er een 6u-zonneschijn voorspeld wordt in Diepholz met een 2-3Bft westenwind. Dat het daar elk moment kan losbarsten mede door de koude-inval zoals bij ons, is evident maar met dergelijk slechte weersomstandigheden en wisselende voorspellingen is het bijna onmogelijk om een uitspraak te doen. Het zal alles in één keer worden. In de Oostkantons zal dat een spectaculaire doortocht geven. Vandaag werden er op Lac du Der 38100 Kranen geteld, in Arjuzanx 10000 en de telgegevens vanuit Extremadura zullen nog wel een aantal weken op zich laten wachten.

Update woensdag 2 november 2016 Daarnet zijn de langverwachte telgegevens van Diepholz vrijgegeven. Er zitten daar officieel nog zo’n 56.000 Kraanvogels. Het feit dat er nog zoveel zitten in Diepholz en dat er net ten oosten van ons land toch een massale doortocht was, toont aan dat het daarbij ging over vogels die vanaf Rügen kwamen. Intussen is er bij ons laat zondag nog wel een golfje gepasseerd (max. 5000-10000) met zekerheid van vogels van Diepholz en die zouden we eventueel van dat totaal nog moeten aftrekken (afhankelijk wanneer telling werd uitgevoerd zondag en/of maandag). Alles bij elkaar zitten er nog minstens 40 à 45.000 Kraanvogels klaar om te vertrekken. Onze golf moet dus met zekerheid nog komen, maar gezien de voorspelde weersomstandigheden zal dit spektakel ook dit jaar weer enkel in de Ooskantons waarneembaar zijn. De vraag zal zijn … wanneer? De volgende 14-dagen is er niet echt een ideale weersetting. Als je afgaat op de weervoorspellingen (als je die kan vertrouwen natuurlijk) in Diepholz dan zijn de grote kanshebbers voor vertrek toch vandaag, zaterdag later op de dag en zondag en vooral die laatste lijkt mij de beste papieren te hebben. De andere dagen en volgende week zijn telkens voorzien van periodes met regen. Gisteren is de tweede golf vanuit Rhin-Havelluch toch nog immens geworden. Er zijn in totaal 131 vluchten waargenomen boven de Marburgregio met een totaal van 36.200 Kranen. Vanuit Spanje komt ook het bericht dat er op 31/10 en 1/11 in totaal 59.343 Kraanvogels in Navarre de Pyreneëen zijn overgestoken. De najaarsteller staat daar afgerond nu op een totaal van 110.000 Kraanvogels. Het wordt weer spannend de volgende dagen.

Uptdate dinsdag 1 november 2016 Vandaag was er weinig beweging op het Kraanvogelfront. In Duitsland werden er enkel in de buurt van Hessen (Marburg) een 5000-tal richting zuid overvliegende Kranen (vanuit Rhin-Havelluch) gemeld. Er zijn nog steeds geen telgegevens beschikbaar over de resterende Kraanvogels in Diepholz en/of Rügen. Hopelijk worden die snel gepubliceerd om de onduidelijkheid die er over de voorbije dagen bestaat, weg te nemen. Dat er de voorbije dagen toch wel massale bewegingen geweest zijn, kunnen de kaartjes vrijgegeven door LPO in bijlage bevestigen.

Update maandag 31 oktober 2016 Vandaag was er over centraal Duitsland een massale doortocht van Kranen. Door de ideale condities zijn de vogels vanuit Rhin-Havelluch massaal op de wieken gegaan. In de Marburgregio (Hessen) zijn er vandaag tussen 11:30u en 17:45u 158 vluchten waargenomen met een totaal van 58420 Kraanvogels. Dit betekent dat de vogels die zaterdag, zaterdagnacht en zondagmorgen toegekomen zijn op Lac du Der Kranen waren die uit Diepholz en/of Rügen kwamen. Dat zou slecht nieuws kunnen zijn voor mogelijke waarnemingen in België. Voorlopig zijn er echter nog geen telgegevens over de achtergebeleven vogels in die regio. Wetende dat er op zondag in de Limousin 17000 overvliegende Kraanvogels werden geteld, wetende dat er vóór vorig weekend 21000 Kranen op du Der aanwezig waren, wetende dat er bij de chaotische telling van gisteren op Lac du Der meer dan 40000 Kranen ‘zouden’ aanwezig geweest zijn, waarvan er nadien nog een deel vertrokken zijn en wetende dat er alles bij elkaar 118000 Kraanvogels in Diepholz en Rügen klaar zaten dan … lijken er mij daar nog altijd meerdere tienduizenden klaar te zitten. Afgaand op de (huidige) weervoorspellingen zijn er niet echt ideale condities de komende 14 dagen, alleen morgen en overmorgen is er in de regio nog wat meer zon te bespeuren. Zou het? Te veel onzekerheden om een uitspraak te kunnen doen …

Update zondag 30 oktober 2016 Ook vandaag zijn er grotere groepen Kraanvogels vanuit het noorden richting Lac du Der gevlogen. Een kleine 6000 Kraanvogels zijn daarbij over de Oostkantons gevlogen vanuit vermoedelijk Diepholz. Ook vanuit Rhin-Havelluch zijn er zo’n 2500 Kranen over de Marburgregio getrokken richting Frankrijk. Maar vooral gisteren en vannacht zijn er opmerkelijke bewegingen richting het zuiden geweest. Het is voorlopig niet echt duidelijk over hoeveel Kranen het ongeveer gaat. Op het moment dat de tellingen gebeurden op Lac du Der was er blijkbaar complete chaos door aanwezige, vertrekkende en toekomende Kraanvogels. Er circuleerden in de loop van de dag meerdere aantallen van 40.000 tot zelfs 130.000 vogels. Hoeveel van de om en bij de 200.000 Kranen in Duitsland er nu uiteindelijk gisteren, vannacht en vandaag gepasseerd zijn en vanwaar de betrokken vogels juist kwamen, zal moeten blijken uit de telresultaten van vandaag en morgen in Rugen, Rhin-Havelluch en Diepholz. In de loop van deze week duikt de maximumtemperatuur in Noord-Duitsland voor het eerst naar 5-6°C overdag. Vermoedelijk zullen de bewegingen de volgende dagen met de niet zo slechte omstandigheden blijven doorgaan. Toch is het dus vooral uitkijken naar de aantallen Kraanvogels die effectief nog in de omgeving van Diepholz aanwezig zijn.

Update zaterdag 29 oktober 2016 Vandaag zijn er uit Diepholz zoals te verwachten viel, meerdere duizenden Kraanvogels vertrokken. Slechts een paar groepen werden in het uiterste ZO van ons land opgepikt. De meesten vlogen dus over Duitsland en het Groothertogdom Luxemburg (als gevolg van de W-wind boven NW-Duitsland) richting Lac du Der waar rond 21:00u die eerste golf is toegekomen. Gezien de volledig open hemel zijn heel wat groepen zonder tussenstop doorgevlogen richting het zuiden. Hoeveel er exact vertrokken zijn en hoeveel er nog overblijven zal moeten blijken uit de tellingen die morgen en overmorgen op de verschillende sites zullen plaatsgrijpen. De W-circulatie in de buurt van Diepholz en omstreken blijft nu ook de volgende dagen aanhouden. Volgens de laatste weerberichten zal pas midden volgende week de wind doordraaien naar O. Afwachten wat de komende dagen zal geven. In ieder geval wanneer er een golf vertrekt en over onze Oostkantons komt, zal er via de Whatsappgroepen ‘Dijleland bird alert’, ‘Trektellers Vlaanderen’ en via de website van de Natuurstudiegroep Dijleland (alsook facebook) een seintje gegeven worden. Fingers Crossed … !

Update vrijdag 28 oktober 2016 De laatste tellingen hebben uitgewezen dat de massa Kranen in het noorden van Duitsland nog verder is aangegroeid. Er zitten in Rhin-Havelluch 71.770 kranen, in de omgeving van Diepholzer 64.500 en in Rügen 54.100 Kraanvogels. In totaal dus 118.600 Kraanvogels die in aanmerking komen om onder de juiste omstandigheden over onze Oostkantons te trekken. De vraag is natuurlijk wanneer? In het noorden zijn de temperaturen nog steeds zeer mild en de weersituatie is de volgende twee weken niet echt standvastig en Kraanvogel-gezind. Toch zijn de volgende dagen zeker kanshebbers. Morgen bijvoorbeeld zijn er sinds lang in de omgeving van Diepholzer zonnige periodes die zich verder uitbreiden richting onze contreien en Lac du Der. De as ligt niet echt helemaal open maar tegenover de voorbije twee weken is dit de eerste keer in betere omstandigheden. Bovendien blijven er ’s nachts ook bredere opklaringen en zou het zondag bij ons nog zonniger worden. De doortrek zou dus ’s nachts kunnen blijven doorgaan. Voor het centrum draait de volgende dagen de wind richting O tot ZO met maandag 3bft. Als de Kranen dan onderweg zouden zijn, kunnen er zeker een aantal groepen afbuigen richting centrum maar de grootste kans blijft uiteraard in de Oostkantons waar je op het uitkijkplatform van de Signal de Botrange een prachtig zicht hebt op de passerende grote groepen Kraanvogels (een sfeerbeeld kan je bekomen dankzij onderstaand filmpje gemaakt door Jan Vanwynsberghe op 4/11/15). Het wordt spannend … !

Update dinsdag 25 oktober 2016 Op dit moment zitten ongeveer een 170.000 Kraanvogels in het noorden van Duitsland wachtend op de ideale omstandigheden om richting het zuiden te trekken. Het gaat over een 72.000 vogels in Rhin-Havelluch, 54.000 Kranen in Rügen en een 44.000 vogels in Diepholzer. Dit betekent dat zo’n 99.000 Kraanvogels in de volgende weken over onze Oostkantons gaan trekken. Bovendien zijn nog niet alle Kranen toegekomen in het noorden van Duitsland. Er worden er nog steeds een 1500 waargenomen op Hornborga (Zweden) wat voor deze tijd van het jaar echt nog wel veel is. Vermoedelijk heeft dit te maken met de milde herfst in Scandinavië. Stilaan beginnen in kleinere aantallen Kraanvogels over onze Oostkantons waargenomen te worden en is het wachten op de massale doortrek. Laten we ons aan een eerste voorspelling wagen. De weersomstandigheden zijn op de as Noord-Duitsland – Lac du Der niet echt ideaal. Het weer is onstabiel. Je hebt in de weersvoorspelling nergens een periode van een paar dagen goed weer. Toch lijkt nu zaterdag zeker een heel goede kanshebber te zijn voor een eerste golf. Het weer zou dan sinds lang over de as behoorlijk zijn zonder neerslag, met meer zon, een zwakke wind uit W tot ZW en om en bij de 15°C. Laten we duimen voor een doortocht in een weekend.

Update vrijdag 21 oktober 2016 Inderdaad eind oktober … daar komen ze weer … de Kraanvogels. Door het aanhoudende hogedrukweer in Scandinavië (O-stroming) eind augustus en september, zijn de Kraanvogels een stuk vroeger dan normaal beginnen te verzamelen in het noorden van Duitsland. Rond 20 september waren daar al evenveel Kraanvogels aanwezig als dat je normaal mag verwachten ergens midden oktober. Er zou dan ook een vroegere doortocht richting het zuiden op stapel staan. Uiteindelijk is dit niet gebeurd en zijn de aantallen Kranen de voorbije weken gestaag blijven aangroeien. Op dit moment zijn er 93.800 geteld in de nabijheid van Berlijn (Rhin-Havelluch) en in Diepholzer zitten er 41.839 klaar. De Kraanvogels die vanuit Rhin-Havelluch migreren vliegen richting Lac du Der, passeren de Marburg regio en kunnen in het uiterste ZO van ons land (Gaume-streek) in beperkte mate waargenomen worden. De meesten passeren zuidelijker. De vogels die vanuit Diepholzer vertrekken die passeren onze Oostkantons en bij ideale omstandigheden (sterkere O tot ZO-wind) kan die golf meer naar het centrum doorkomen. Het zijn dus deze Kranen die we in het oog moeten houden. In de loop van de voorbije weken zijn er al zo’n 35.000 Kranen richting zuiden gevlogen. Op 16 oktober is er een eerste kleine golf vanuit Rhin-Havelluch vertrokken en zijn er een 27.900 de Marburgregio gepasseerd. Ondertussen zitten er op Lac du Der 27360 Kranen, in Arjuzanx 2308 en in Spanje zijn ook al de eerste grotere groepen Kraanvogels toegekomen.

We naderen eind oktober-begin november en dan migreren de Diepholzer-Kraanvogels in één, twee tot drie golven richting Lac du Der. De volgende dagen en weken gaan we jullie langs deze weg en langs onze mailinglijst op de hoogte houden en proberen we de aankomende golven te voorspellen en te melden. De liefhebbers kunnen zich dan tijdig richting het oosten verplaatsen om die massale en wonderbaarlijke doortocht mee te maken.

• Zoeken Zoeken

Choose region and language / Kies regio en taal

• Natuurberichten
• Muggenradar
• De Natuurkalender
• Essentaksterfte
• Tuintekentelling
• Over Nature Today

Warm februariweer veroorzaakt vroege piek in kraanvogeltrek

Donderdag 15 februari was een uitzonderlijk warme dag. Vanuit Zuid-Frankrijk werd met een stevige zuidenwind zachte lucht aangevoerd. Daardoor werd het in De Bilt die dag 15,5 graden, de warmste 15 februari ooit gemeten. Voor kraanvogels, die normaal gesproken rond begin maart hun migratiepiek hebben, gaf deze combinatie van ‘gunstige omstandigheden’ (rugwind en warmer weer) een trigger voor een zeer vroege migratiegolf. Iets wat de laatste jaren steeds vaker voorkomt.

Gevoelige vogels

Kraanvogels lijken bijzonder gevoelig voor klimaatverandering als het gaat om hun trekgedrag. Een studie uit Spanje laat zien dat elke graad opwarming in gemiddelde temperatuur zorgt voor een 11,6 dagen vroegere piek in de voorjaarstrek, veel meer dan bij andere trekvogels tot nu toe gevonden was. De belangrijkste oorzaak hiervoor is de beschikbaarheid van voldoende water om te drinken en te rusten. In hun overwinteringsgebieden in Spanje gebruiken kraanvogels ondiepe zoutlagunes om veilig te rusten en moeten ze in de omgeving zoet water vinden om te drinken. Door het opwarmende en opdrogende klimaat worden kraanvogels gedwongen om eerder te vertrekken als de watervoorraden opdrogen. Aan de andere kant hebben ze wel voldoende tijd nodig om reserves op te bouwen voor de lange reis naar het noorden, waardoor ze mogelijk in de knel komen in het kiezen tussen twee kwaden.

Kortere trek

Naast een vroeger vertrek in het voorjaar zien we ook dat steeds meer kraanvogels een kortere reis maken. Het milde winterweer op onze breedtegraad zorgt ervoor dat kraanvogels hun strategie aanpassen en steeds noordelijker overwinteren, in Frankrijk en zelfs in Noord Duitsland. Hierdoor is de gemiddelde reisafstand van kraanvogels in een periode van tien jaar bijna 1.400 kilometer korter geworden, van 2.041 kilometer in 1997 naar 677 kilometer in 2007. Maar niet alleen klimaatverandering draagt hieraan bij. Het positieve nieuws is dat herstel van veengebieden en het massaal cultiveren van mais in noordoost Duitsland gunstige omstandigheden bieden om de winter noordelijker door te brengen, dichterbij de broedgebieden.

Komt er nog een piek?

Er zijn dus meerdere redenen waarom kraanvogels steeds vroeger in het voorjaar naar het noorden trekken. De piek van vorige week lijken vooral kraanvogels te zijn geweest die in Frankrijk, dus dichterbij huis, de winter hebben doorgebracht. Het warme weer en de gunstige wind gaf deze kraanvogels het zetje om dit jaar extra vroeg te 'pieken'. Toch zijn nog lang niet alle kraanvogels gevlogen. Dit jaar staan de lagunes in de Spaanse overwinteringsgebieden nog goed vol, waardoor we nog wel een piek kunnen verwachten begin maart. Het voordeel is dat juist deze vogels vaker over Nederland vliegen dan de vroege trekkers. Voldoende kans dus om nog kraanvogels te zien trekken dit voorjaar. Houd de Kraanvogelradar daarom goed in de gaten!

Tekst: Koen de Koning, Earth Systems and Global Change Group, Wageningen University Foto's: Koen de Koning (leadfoto); Kraanvogelradar; José Vicente Ferrández

33 duizend liefhebbers van natuur krijgen het al GRATIS natuurnieuws per email van Nature Today! Topexperts delen hun kennis graag. Meld je ook aan

Laatste berichten

• Noodweer voor de grote parelmoervlinder 29-apr-2024
• Natuurjournaal 29 april 2024 29-apr-2024
• Worm uit Deltagebied is nieuw voor de wetenschap 28-apr-2024
• Symposium toont potentie van natuurdata voor ruimtelijk beleid aan 28-apr-2024
• Plant & insect: bostulp 28-apr-2024
• Natuurjournaal 28 april 2024 28-apr-2024
• FPNA wordt omgedoopt tot Aruba Conservation Foundation 27-apr-2024
• Druppelzwammen houden je van de straat! 27-apr-2024
• Grootste plantenstamboom ooit 27-apr-2024
• Natuurjournaal 27 april 2024 27-apr-2024
• Volgende week mogelijk massamigratie kraanvogels 14-okt-2023
• Volg de kraanvogeltrek live met de 'Kraanvogelradar' 14-okt-2022
• Toch zorgen na succesvol broedseizoen voor de kraanvogel 28-sep-2022
• Kraanvogels even heen en weer 29-jan-2016
• Nu kraanvogels kijken in het Fochteloërveen 6-aug-2013

© 2024 NatureToday - All rights reserved

• Trekkende kraanvogels volgen via een app

Met een soort 'buienradar' voor kraanvogels, probeert bioloog en wiskundige Koen de Koning de kans te vergroten dat je trekkende kraanvogels kunt zien. Uiteindelijk probeert hij een zogeheten 'digitale tweeling' van de natuur te maken, om onderzoek en bescherming te helpen.

Trek voorspellen

De app van De Koning maakt gebruik van waarnemingen die worden ingevoerd op de populaire site waarneming.nl. Met meldingen van kraanvogels slaat de app aan het rekenen: als je weet in welke richting de vogels vliegen en je weet hoe snel ze ongeveer vliegen, kan je voorspellen waar een groep die ergens is gemeld over X minuten of uren zal zijn. Die voorspelling verschijnt vervolgens als een rode 'wolk' op de kaart van Nederland.

foto: Kraanvogelradar - ©Koen de Koning

Kraanvogelradar - ©Koen de Koning

Digitale tweeling

De Koning heeft deze app gebouwd als een soort eerste vingeroefening voor een 'digitale tweeling' van de natuur. "Zo'n tweeling moet helpen om waarnemingen beter te begrijpen', zegt hij. "Vergelijk het met buienradar. Met een waarneming dat het bij jou in de achtertuin regent kan je niet zoveel. Je wilt bijvoorbeeld ook weten hoe lang het gaat regenen en of er nog meer buien aankomen. Daarvoor heb je meer waarnemingen nodig, bijvoorbeeld van de radar. Of in mijn geval: van andere kraanvogelwaarnemers. Stop je al die informatie in een wiskundig model, dan kan je daar veel meer conclusies aan verbinden."

foto: Koen de Koning - ©Rob Buiter

Koen de Koning - ©Rob Buiter

Digitale olifanten

De kraanvogel-app is leuk voor mensen die graag deze indrukwekkende vogels willen zien op hun jaarlijkse trek. "Het is onze versie van ' The Big Migration', van bijvoorbeeld de gnoes in Afrika. Maar voor mij was de kraanvogel vooral een makkelijk begin. De trek is redelijk voorspelbaar. Uiteindelijk hoop ik een vergelijkbare apps te bouwen voor olifanten. Door waarnemingen van olifanten te combineren, zou het mogelijk moeten zijn om ook meer grip te krijgen op de stroperij."

De huidige versie van de app is nog niet geschikt voor gebruik door het publiek. "Ik werk nu nog met een bètaversie, maar voor de najaarstrek hoop ik een publieksversie te hebben", aldus De Koning.

Kraanvogels

Download de npo radio 1-app.

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android .

Gerelateerd

Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Natuurtoezicht

Volg de kraanvogeltrek live met de ‘Kraanvogelradar’

Vogelaars opgelet! De komende weken staan in het teken van de kraanvogeltrek. Als de wind even goed staat kunnen er soms wel duizenden ‘kranen’ over ons land vliegen. Maar zelfs met die aantallen is het niet makkelijk om ze te zien. Daarom ontwikkelde Dr. Koen de Koning in samenwerking met Sensing Clues een app die werkt als ‘buienradar voor kraanvogels’. Zo wordt het spotten een stuk eenvoudiger.

>> lees verder …

• wire - kort nieuws
• nieuws 2024
• nieuws 2023
• nieuws 2021
• nieuws 2022
• job offers for scientists and engineers
• ☕ employers: publish a job offer
• hogeschoolen
• medisch onderzoek
• private universiteiten
• universiteiten

Volg de kraanvogeltrek live met de ’Kraanvogelradar’

Vogelaars opgelet! De komende weken staan in het teken van de kraanvogeltrek. Als de wind even goed staat kunnen er soms wel duizenden ’kranen’ over ons land vliegen. Maar zelfs met die aantallen is het niet makkelijk om ze te zien. Daarom ontwikkelde Dr. Koen de Koning in samenwerking met Sensing Clues een app die werkt als ’buienradar voor kraanvogels’. Zo wordt het spotten een stuk eenvoudiger.

De Kraanvogelradar , zoals De Koning het zelf noemt, laat op elk moment van de dag zien waar en wanneer je kraanvogels kunt zien overvliegen. Wel zo handig: zo weet je precies waar je naartoe moet om deze sierlijke vogels te bewonderen, of zelfs vanuit je luie stoel zien wanneer het goede moment is om omhoog te kijken.

Het idee is geboren vanuit een frustratie bij De Koning: altijd nét te laat om ze te zien, op de verkeerde plek gestaan, of juist te vroeg weer weggegaan. Deze frustraties zullen menig vogelaar bekend voorkomen. De bedoeling van deze zogenaamde ’digitale tweeling’ van de kraanvogeltrek is om vogelaars het leven makkelijker te maken. Maar ook om nieuwe inzichten te krijgen over de ecologie van deze bijzondere trekvogel.

Jij kunt meedoen

De app is voor iedereen beschikbaar. Je kunt daarmee zien waar de kraanvogels op dit moment vliegen, welke richting ze op vliegen en met welke snelheid. Maar je kunt ook bijdragen door jouw eigen kraanvogelwaarnemingen door te geven via Waarneming.nl. Geef even goed aan: de exacte locatie (van de kraanvogels, dus niet van jezelf), tijdstip van waarneming (op de minuut nauwkeurig), vliegrichting (bijvoorbeeld ’overvliegend zuidwest), en aantal vogels. Vervolgens berekent de app waar jouw kraanvogels naartoe vliegen, zodat andere vogelaars op de route geïnformeerd kunnen worden.

Het hoogtepunt van de kraanvogeltrek boven Nederland vindt normaal gesproken plaats rond eind oktober, begin november. De vogels komen dan uit de veengebieden rondom het Duitse Diepholz, waar ze wachten op de juiste omstandigheden om te vertrekken: noordoosten wind, de eerste nachtvorst en helder weer. Onder die omstandigheden trekt een groot deel van alle kraanvogels vaak in één dag over Nederland. Reden dus om de weersvoorspellingen goed in de gaten te houden.

De wetenschap achter de app

Hoewel de Kraanvogelradar een leuk online hulpmiddel is voor vogelliefhebbers, gaat het De Koning uiteindelijk meer om de wetenschap achter de app. Het ontwikkelen van zogenaamde ’digitale tweelingen’ van natuurfenomenen is iets compleet nieuws in de ecologie en de natuurbescherming. Om precies te kunnen voorspellen wat er op dit moment in de natuur speelt is veel data nodig, en wetenschappelijkeen expertkennis over deze fenomenen (zoals bijvoorbeeld de kraanvogeltrek). Vanuit zijn rol als onderzoeker bij de Wageningen University & Research onderzoekt De Koning welke kennis daar precies voor nodig is, wat voor data, en hoe het een en ander aan elkaar te knopen. Dit kan weer aanleiding geven tot meer wetenschappelijk onderzoek, om meer te weten de komen over de ecologie, of tot het meer gericht verzamelen van data, zodat we de natuur efficiënter kunnen monitoren. De komende jaren hoopt hij met deze inzichten nog veel meer digitale tweelingen te ontwikkelen, met als uiteindelijke doel deze technologie in te zetten om de natuur beter te beschermen.

Onderwijs & Opleidingen

Onderzoek & resultaten, waardecreatie & samenwerking.

• Wageningen University & Research
• Science Wire
• News from the Lab - news . myScience

Wetenschappen

Vacatureportaal

Evenementen

Jobmail & Meldingen

Trekkende kraanvogels volgen via een app

Kraanvogels

© foto: Rob Buiter

Met een soort 'buienradar' voor kraanvogels, probeert bioloog en wiskundige Koen de Koning de kans te vergroten dat je trekkende kraanvogels kunt zien. Uiteindelijk probeert hij een zogeheten 'digitale tweeling' van de natuur te maken, om onderzoek en bescherming te helpen.

Trek voorspellen

De app van De Koning maakt gebruik van waarnemingen die worden ingevoerd op de populaire site waarneming.nl. Met meldingen van kraanvogels slaat de app aan het rekenen: als je weet in welke richting de vogels vliegen en je weet hoe snel ze ongeveer vliegen, kan je voorspellen waar een groep die ergens is gemeld over X minuten of uren zal zijn. Die voorspelling verschijnt vervolgens als een rode 'wolk' op de kaart van Nederland.

'Kraanvogelradar'

© Koen de Koning

Digitale tweeling

De Koning heeft deze app gebouwd als een soort eerste vingeroefening voor een 'digitale tweeling' van de natuur. "Zo'n tweeling moet helpen om waarnemingen beter te begrijpen', zegt hij. "Vergelijk het met buienradar. Met een waarneming dat het bij jou in de achtertuin regent kan je niet zoveel. Je wilt bijvoorbeeld ook weten hoe lang het gaat regenen en of er nog meer buien aankomen. Daarvoor heb je meer waarnemingen nodig, bijvoorbeeld van de radar. Of in mijn geval: van andere kraanvogelwaarnemers. Stop je al die informatie in een wiskundig model, dan kan je daar veel meer conclusies aan verbinden."

Koen de Koning

© Rob Buiter

Digitale olifanten

De kraanvogel-app is leuk voor mensen die graag deze indrukwekkende vogels willen zien op hun jaarlijkse trek. "Het is onze versie van ' The Big Migration', van bijvoorbeeld de gnoes in Afrika. Maar voor mij was de kraanvogel vooral een makkelijk begin. De trek is redelijk voorspelbaar. Uiteindelijk hoop ik een vergelijkbare apps te bouwen voor olifanten. Door waarnemingen van olifanten te combineren, zou het mogelijk moeten zijn om ook meer grip te krijgen op de stroperij." 

De huidige versie van de app is nog niet geschikt voor gebruik door het publiek. "Ik werk nu nog met een bètaversie, maar voor de najaarstrek hoop ik een publieksversie te hebben", aldus De Koning.

onze spelregels.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.

• Alle artikels
• Natuur en bos
• Soortenbank

Europese kraanvogel

De kraanvogeltrek in het oosten van België is dé jaarlijkse hoogmis voor vogelspotters. Tijdens hun reis van het hoge noorden naar het Middellandse Zeegebied en weer terug passeren ze met z’n tienduizenden over onze Oostkantons. Soms komen de grote, majestueuze vogels even aan land om uit te rusten. In 2021 werden er voor het eerst twee kraanvogeljongen geboren in de Limburgse vallei van de Zwarte Beek. 

Herken de kraanvogel

Kraanvogels zijn elk jaar maar korte tijd in ons land te zien, tijdens de vogeltrek . Je kan hen bewonderen in het najaar (eind oktober/begin november) en het voorjaar (eind februari/begin maart). Op deze Facebookpagina kan je hun doorkomst opvolgen. Herkennen is niet zo moeilijk: 

• 95 tot 120 cm groot - groter dan de ooievaar ! 
• spanwijdte 180 - 220 cm van vleugelpunt tot vleugelpunt
• blauwgrijs lichaam 
• sterk bevederde, gedeeltelijk zwarte vleugels die in rust de indruk geven van een ‘opgepofte' staart 
• zwart-witte hals en hoofd, met rode (veerloze) vlek op het achterhoofd
• licht gekleurde snavel en zwarte poten 
• in de vlucht met gestrekte hals en poten , vaak in V-formatie maar niet altijd
• trompetterende roep

Op het menu

Het grootste deel van het jaar eet de kraanvogel hoofdzakelijk plantaardig materiaal, waaronder bijvoorbeeld eikels, maar ook oogstresten zoals maïs. In het broedseizoen voedt hij zich ook met insecten, amfibieën en zelfs kleine zoogdieren. Een echte omnivoor! Van ‘jagen’ kan je echter moeilijk spreken: de statige vogel wandelt rustig rond terwijl hij de grond afspeurt naar lekkers. 

Leefgebied van de kraanvogel

In ons land worden enkel trekkende kraanvogels gezien, vooral boven het oosten van het land. De duizenden tot tienduizenden vogels maken gebruik van de ‘westelijke kraanvogeltrekroute’ , één van de drie routes die dwars doorheen Europa leiden. 

Voor de start van hun trek verzamelen de vogels in het zuiden van Zweden - telkens aan dezelfde meren. Vandaar vliegen ze over Duitsland richting Oost-België , waar ze af en toe ook even uitrusten en ‘ bijtanken ’. Dat doen ze o.a. in de Hoge Venen en in de Semoisvallei. 

Dan gaat het richting Champagnestreek in Frankrijk, waar soms 80.000 vogels tegelijkertijd geteld worden aan het Lac du Der . Sommige vogels durven er zelfs een (zachte) winter lang verblijven, anderen zetten hun koers verder richting Middellandse Zee. De meerderheid overwintert in grote groepen in Extremadura in Spanje, sommigen vliegen verder naar Marokko. 

Wanneer de zon hun overwinterplek terug begint op te warmen, meestal halfweg februari, vliegen de kraanvogels terug richting voortplantingsgebied. Dat gaat meestal een pak sneller dan hun heenreis, omdat ze als eerste de beste plekjes willen bereiken. De broedgebieden van de kraanvogel strekken zich uit vanaf het noordoosten van Europa over Siberië tot in het noorden van China. In het zuiden reiken ze tot de Kaukasus en Turkije. In Nederland broedt een klein aantal kraanvogels in het uiterste noorden, op de grens tussen Friesland en Drenthe. In 2021 werden er voor het eerst ook in België twee kraanvogeljongen geboren, in de Vallei van de Zwarte Beek. De meest zuidelijke broedparen trekken niet weg om te overwinteren. 

Kraanvogels op hun overwinterplek

Kraanvogelliefde.

Kraanvogelkoppels blijven vaak hun leven lang bij elkaar, toch maken ze elkaar elk jaar opnieuw het hof met een spectaculaire balts. De slanke, maar imposante vogels ‘dansen’ luid roepend met elkaar om hun band te versterken en als voorbode op het liefdesspel. Ze slaan hun vleugels uit, maken pirouettes en springen metershoog in een adembenemend ballet. Heel soms kan je zelfs in ons land een baltsend paartje observeren, al is dat heel uitzonderlijk. In 2021 werden voor het eerst jongen gezien op Belgisch grondgebied. 

Kraanvogels maken hun nest op de grond of op een soort ‘eilandje’ in ondiep water, liefst in nat grasland, broekbossen of (hoog-)veengebied . Het is een indrukwekkend bouwwerk van takjes en blaadjes. Het vrouwtje legt meestal twee eieren die na een maand uitkomen. De kuikens zijn nestvlieders, dat wil zeggen dat ze vrijwel meteen mee op pad gaan met hun ouders. Dat is ook de periode waarin de ouders door de rui gaan en tijdelijk - net zoals hun kroost - niet kunnen vliegen. Na enkele weken zijn hun vleugelpennen weer volledig aangegroeid. 

Negen weken na de geboorte kunnen ook de jongen korte stukjes vliegen. Ze hebben dan nog even de tijd om hun skills op niveau te brengen voor de grote trek. Pas na 3 tot 6 jaar zijn de jongen zelf geslachtsrijp. Tot die tijd vliegen ze mee heen en weer en verkennen ze hun toekomstige broedgebied. 

Wist je dat de kraanvogel …

• op z’n kop een kale plek heeft? Het ziet eruit als een felrode vlek, maar van dichtbij is er geen veertje op te bespeuren. 
• aan 50 tot zelfs 90 km/u doorheen de lucht klieft tijdens de trek? 
• steeds vroeger richting broedgebieden vertrekt? Een rechtstreeks gevolg van de klimaatopwarming!

Frank Terstappen

Natuurstapenzo, de kans om kraanvogels te zien.....

Ze zijn: groot, hebben een lange nek en staan hoog op de poten. Adulte zijn grijs met een zwartwit koppatroon en een kale rode vlek op het achterhoofd. Juveniele hebben een egaal geelbruine kop en kortere staartveren. In het overwinteringsgebied voeden kraanvogels zich vooral met plantaardig materiaal, zoals mais, graan, aardappels en eikels. Ze broeden in open hoogvenen of moerassen waar ze, vooral de jongen, veel insecten eten en ander dierlijk materiaal.

Vanaf 2001 broeden er Kraanvogels in ons land. Het aantal broedparen is nog klein maar groeit langzaam. ( uit betrouwbare bron heb ik vernomen dat er afgelopen jaar 6 jonge zijn uitgevlogen) De meeste broedgevallen vonden plaats in het Fochteloërveen, waar in sommige jaren enkele paren nestelen. Ook in het Dwingelderveld is verschillende malen gebroed. De vestiging in Nederland valt samen met een sterke groei van de Duitse broedpopulatie, die zich in westelijke richting uitbreidt.

Kraanvogels worden vooral in de trektijd gezien. Ten oosten van de lijn Enschede-Eindhoven is het een normale doortrekker, ten westen daarvan aanmerkelijk schaarser. Betrekkelijk weinig Kraanvogels komen aan de grond, het meest nog in en rond hoogveengebieden waaronder de Peel en de Hammert. De voorjaarstrek valt tussen eind februari en eind maart, met begin maart soms massale doorkomst. De najaarstrek loopt van half oktober tot in december; massale trek blijft het ene jaar uit maar kan het andere jaar in november of zelfs begin december plaatsvinden. Of er boven ons land veel trek is, hangt in voor- en najaar af van de weersituatie: krachtige (zuid)oostenwinden tijdens de trek leveren sowieso meer Kraanvogels op. Ik vind de vogeltrek fascinerend zeker die grote kraanvogels zo massaal, individueel maar ook samenwerkend en dan dat geluid... Een groep doortrekkende Kraanvogels wordt vaak aangekondigd door de verdragende trompetterende roepen ‘krroe, krroe of krruie krroe’... Hoewel ze net als roofvogels, ook wel gebruikmaken van de thermiek, vliegen ze meestal in de V-formatie zoals we die kennen van ganzen en ze trekken ook s’ nachts. Zweden heeft de grootste broeddichtheid van kraanvogels in Europa. De trekroute is in grote lijnen: Vanuit Scandinavie , naar Zuid Zweden, Rugen in Noord-Duitsland, van daaruit trekt een gedeelte door richting Frankrijk, maar ook een groep gaat via west –Duitsland en maakt gebruik van het Mohr gebied tussen Vechta en Diepholz. Om vandaar dan bij gunstige omstandigheden door te vliegen via Frankrijk, Lac du Der de Chanteqock, naar noord Spanje waar ze net over de Pyreneeën nog even rusten om dan naar hun tijdelijke eind bestemming de kurkeiken Dehesa van Extremadura te vliegen. Mijn wens is het nog eens om daar de slaaptrek van de kraanvogels bij een mooie zonsondergang en tussen de bergen te fotograferen. Kraanvogels maken gebruik van traditionele overwinteringsplaatsen en vaste pleisterplaatsen.In Nederland kunnen ze dus tijdens de trek vooral in het zuidoosten van het land worden waargenomen.

Ook bij dit terugkerend herfstfenomeen wil ik, jaarlijks even bij zijn. Ik plan dan een weekend of dagje Diepholz (dit jaar in het weekend van 15 oktober) omdat daar een zogenaamde pleisterplaats is en de kraanvogeltrek fantastisch te observeren is. Het Rehdener Geestmoor is een beschermd hoogveengebied, waar de kraanvogels de mogelijkheid hebben om “met natte voeten” gezamenlijk te slapen. 2 maal daags kun je ze dan ook aan je voorbij zien trekken wanneer ze naar de foerageergebieden gaan tussen de dorpen Wagensveld, Rehden en Vechta, en of terugkeren natuurlijk. Het hele jaar door maar vooral in het broedgebied, voeren kraanvogels sierlijke dansen uit waarbij ze met gespreide vleugels en opgezette staart in de lucht springen, onderwijl luid trompetterend. Met een beetje geluk werkt het weer mee en heb je mooie zonsondergang of opkomst zodat je, je plaatjes die je in je hoofd hebt ook daadwerkelijk kunt maken.

Mocht je ook mee willen, ik ga in het weekend van 15-16 oktober, het programma staat op de site onder reizen en workshops. Neem snel contact op, wie het eerst komt het eerst....

• NatuurStapEnzo en de gevolgen van het corona-virus. 23-03-2020
• En nu naar buiten 01-03-2020
• Nu boekbaar: 7 daagse fotografiereis naar ongerept Bulgarije! 02-01-2020
• Terugblik op 2019, maar ook doelen stellen… 24-12-2019
• Voorbereiding Madagaskar reis 2019 05-10-2019
• Meer leukedingendoen 27-08-2019
• Mijn zwart wit denken... 03-02-2019
• Winterfotografie tips, of gaat die echte winter weer aan ons voorbij...? 24-12-2018
• Foto-expositie NatuurStapEnzo 06-12-2018
• De Heikikker 23-09-2018
• De Das ontmoeten, altijd spannend... 23-09-2018
• Op vogelreis met SNP 22-09-2018
• Ongerept Bulgarije, een onvergetelijke fotoreis en jij kunt mee... 10-08-2018
• Leidt stilstaan automatisch tot achteruitgang...? 04-11-2017
• In het Diakonessen ziekenhuis kun je nu ook mooie natuur bekijken.... 05-08-2017
• Macro fotografie 03-07-2017
• Op Texel beleef je de wadden! 16-04-2017
• Het gaat niet goed met de bekendste weidevogel, de Kievit: 28-02-2017
• Op naar het voorjaar, op naar Extremadura… 09-01-2017
• Even iets anders, “urbexen in Donders…” 27-11-2016
• Herfst paddenstoelentijd 23-10-2016
• Onze Indian Summer 29-09-2016
• De kans om Kraanvogels te zien.... 04-09-2016
• Bronst, bronst, bronst.... 11-08-2016
• De hoge zomer zon... 26-07-2016
• Op excursie in het Kromme Rijn gebied... 12-07-2016
• Uit de nieuwsbrief juni 2016: Kom mee naar buiten allemaal dan…? 23-06-2016
• Eekhoorn populairste zoogdier... 08-06-2016
• Grutto, grutto grutto… 30-05-2016
• Klein Hoefblad 30-05-2016
• Naar de velduilen 10-01-2016
• December 2015 en de natuur is ernstig in de war. 31-12-2015
• Even een pas op de plaats…. 31-10-2015
• Grijze zeehonden op Helgoland 29-09-2015
• Werken vanuit een vaste schuilhut 29-09-2015
• Oehps, achterstallig…. 26-08-2015

Designed by Tom van Hell .

• Ga naar de inhoud
• Kijk naar de meest recente programma's

Tienduizenden kraanvogels onderweg naar het noorden: "Als weer het toelaat, vliegen ze komende dagen ook over ons land"

Tienduizenden kraanvogels vliegen de komende dagen mogelijk over ons land, als de weersvoorspellingen het toelaten. Meer dan 80.000 kraanvogels staken gisteren de Pyreneeën al over.

Op beelden is te zien hoe gisteren tienduizenden kraanvogels de Pyreneeën overstaken. Met hun herkenbaar getrompetter verlieten de grote grijze vogels het Spaanse binnenland. Elk jaar rond deze periode trekken ze naar Noord-Europa om er te broeden.

BEKIJK - Omstaanders filmen de start van de massale uittocht in Sotonera en Gallocanta in Spanje. 

In hun lange tocht, trekken de vogels soms ook boven België. Er werd verwacht dat ze vandaag boven het oosten van ons land zouden trekken, maar het slechte weer strooit roet in het eten, zegt Gert Vandezande van Natuurpunt. 

De regenbuien in Noordoost-Frankrijk in combinatie met een noordwestenwind maken dat de vogels afbuigen naar het Oosten. "Ze trekken daardoor richting de Vogezen en zullen van daaruit over Duitsland vliegen."

Toch is er nog een beetje hoop om de trektocht ook in ons land te bewonderen. "Er zijn nog tienduizenden kraanvogels in het Franse departement Charente die het goede weer afwachten", zegt Vandezande. "Als het weer het toelaat, vliegen ze de komende dagen mogelijk nog boven ons land."

Zwarte Beek

De meeste broedplaatsen zijn in Scandinavië te vinden. In ons land is er één broedplek bekend. "In de vallei van de Zwarte Beek in Limburg heeft een broedpaar de voorbije twee jaar drie jongen grootgebracht", zegt Vandezande.

Date tussen Siberische kraanvogel uit Zutendaal met partner uit Teheran is een succes

Rond eind oktober en begin november trekken de kraanvogels opnieuw naar het Zuiden om er te overwinteren. "De meerderheid van de vogels die boven ons land trekt, komt van het Spaanse binnenland, bij Extremadura."

Je kunt de locatie van de kraanvogels volgen op facebookpagina van het European Crane Migration Network . 

Meest gelezen

Tiener vindt zeldzame lego-octopus op brits strand, 27 jaar nadat monstergolf container overboord had geslagen, bart de wever op verkiezingscongres n-va: "gedaan met besturen zonder vlaamse meerderheid, gedaan met hardwerkende vl..., doorbraak in 30 jaar oude cold case lichaam gevonden in sint-martens-latem, vermoedelijk van vrouw die in 1994 verdween, dief steelt kluis uit woonkamer in hoogstade terwijl gezin slaapt: "spaargeld van de kinderen zat erin", opnieuw incident met boeing: vliegtuig verliest noodglijbaan en moet noodlanding maken, 30 jaar zoeken en plots is er "bij toeval" een doorbraak: hoe uitzonderlijk is het dat zo'n oude verdwijningszaak nog..., voor u is ambitieus tijdens eerste verkiezingscongres: "we gaan voor 7 procent van de stemmen", wordt india het nieuwe china "het land neemt beproefde recepten over", belgisch echtpaar vermist op tenerife, waarom snurkers niet wakker worden van hun eigen gesnurk, maar hun bedpartners gelukkig wel.

Lezing de trek van de kraanvogels

Op dinsdag 8 november 2022 organiseert de Natuurvereniging IJsseldelta een lezing over de trek van de kraanvogels.

De locatie is Zandbergstraat 1P in 8271 VG IJsselmuiden ( ruimte bij speelzaal)

We beginnen om 19.30 uur , de zaal is open vanaf 19.00 uur.

Tijdens deze fotopresentatie volgen wij de Kraanvogels van hun broedgebied in (in dit geval) Polen, via beroemde verzamelplaatsen tijdens hun trek,  zoals de omgeving van Rügen (NO-Duitsland), de veengebieden bij Diepholz, het Lac du Der (NO-Frankrijk) tot aan hun wintergebied in Extremadura (Centraal Spanje). 

Deze presentatie toont evenzeer de typerende landschappen waar langs de trek plaats vindt.

Meer lezen zie  https://www.natuurfotovanderhart.nl/copy-of-ijsland-1

Tekst Natuurvereniging IJsseldelta Foto Herman van der Hart

een klein stukje over Herman

Mijn naam is Herman van der Hart en ik fotografeer de natuur in al zijn facetten al jarenlang. Mijn jeugd heb ik in  Nunspeet doorgebracht en daar begon mijn interesse voor de natuur, door dat we heel regelmatig de bossen in gingen op zoek naar wild. Die interesse ben ik op een bepaald moment gaan verbeelden d.m.v. natuurfotografie. Voor meer info over mij en mijn foto’s,  verwijs ik naar mijn website:  www.natuurfotovanderhart.nl  Lezing ” de vlucht van de Kraanvogels”: Kraanvogels spreken bij veel mensen tot de verbeelding. Het zijn de langste vogels van Europa en worden in veel culturen beschouwd als brenger van geluk.  Mijn presentatie is eigenlijk een overzicht van een natuurreis van noordoost naar zuidwest Europa. We volgen de Kraanvogels van hun broedgebied in Finland, naar de verzamelplekken in NO Duitsland tijdens de trek in de herfst en verder naar NO Frankrijk om tot slot aan te komen in hun wintervetblijf in centraal Spanje, met name Extremadura. Behalve Kraanvogels, zullen veel andere vogels , zoogdieren en landschappen de revue passeren tijdens deze trektocht. U kunt hierbij denken aan enkele grote roofdieren, als bruine beer, wolf en veelvraat, korhoenders in het noorden tot Spaanse keizerarend en Spaanse lynx in het zuiden. Ik hoop dat u zult genieten van deze presentatie!

De vereniging

• privacy beleid
• vertrouwens persoon

Met dank aan leden voor de foto’s

bevriend met

Laatste nieuws

Albanese's 'brotherly' Kokoda trek with Marape showed uncommon warmth at a time of frosty geopolitics elsewhere in the Pacific

Analysis Albanese's 'brotherly' Kokoda trek with Marape showed uncommon warmth at a time of frosty geopolitics elsewhere in the Pacific

It was an inauspicious start to Anthony Albanese's trip to Papua New Guinea. He arrived in Port Moresby and immediately prepared to head to the National Parliament, where PNG's Prime Minister James Marape was to officially welcome him to the country ahead of a formal bilateral meeting and a dinner function.

Protocol dictated Mr Marape would need to be there first so he could greet Mr Albanese on arrival. PNG's Foreign Minister Justin Tkatchenko, pre-positioned on the red carpet at the entrance to the National Parliament, gave Mr Marape a call.

"They are ready for you to come," he said, then paused while the voice at the other end spoke.

Mr Tkatchenko spoke again, "You have a one-on-one with him first, remember…?" continuing the conversation as he turned and walked back towards the building.

A short time later, an official came out to tell the waiting media there had been a short delay and Mr Marape would now be arriving 20 minutes later than initially expected.

It was the only hiccup — and a minor one at that — in an ambitious trip that would see two prime ministers spending days trekking in PNG's remote mountain jungles on the Kokoda Track, culminating in a dawn service for Anzac Day.

It was a big gamble, both logistically and physically, ostensibly to commemorate the Battle of Kokoda but ultimately to give a robust display of unity between the two countries. The intent was made clear from the outset in the words spoken at a dinner function before they left Port Moresby.

Mr Marape outlined his rationale for undertaking the walk. Aside from his Melanesian cultural compulsion to protect a guest on his land ("For our journey together, I chose to be your number one security guard!" he joked), he stated that Australia "is a country we can not take for granted" as "they have always stood with us".

He talked at length about the kinship between Australia and PNG, pointing to none other than the country's chief justice, Sir Gibuna Gibbs Salika, coming from a tribe of the Torres Strait islands.

"He's on this side and his tribe kinsmen and kinswomen are on the other side. It reflects on the closeness we have. We're not just brother and sister nations by name, but by kinship. We have Papua New Guineans who share blood with those who are Australians. The chief justice of our country reflects that class of Papua New Guineans."

Mr Marape expanded from the personal connections to the political: "We have many relationships elsewhere, east, west, north and also south, but there is no-one more closer to us than the Australian relationship. And in the midst of many relationships we have, you can rest assured that the security of our two nations' future is deeply anchored in our shared past."

His words are the stuff of dreams for the Australian government. In diplomacy, language is carefully calibrated to the millimetre. There is a clear gradation in the words chosen to describe relationships between countries and often deliberate ambiguity. So, to say no-one is closer to PNG than Australia, that Australia can't be taken for granted, and the two countries are brother and sister by kinship, is notable for how definitive it is.

It's not just the words, though. It's also about who hears them.

As Mr Marape described this kinship, he was addressing not just the Australian prime minister, but the broader audience at the dinner. The room was jam-packed with Australian and New Zealand diplomats and expats, crowded around tables adorned with napkins folded in the shape of birds of paradise. At a table near the front, China's ambassador in Port Moresby, Zeng Fanhua, was intently listening to the speeches. Just one day after China's Foreign Minister Wang Yi wrapped up a high-level visit to Port Moresby , Ambassador Zeng would be reporting back to Beijing this unambiguous, familial language of alliance between Australia and Beijing.

After the welcome in Port Moresby, the two prime ministers were helicoptered into Kokoda Village by the PNG Defence Force. After an elaborate sing-sing to welcome Mr Albanese, the two began the gruelling task of walking to the Isurava memorial site over two days. Up 17 kilometres of muddy, narrow track, in stifling humidity, they followed the path walked by Australian and Papuan infantry fighting back Japanese soldiers in World War II.

Throughout the days of arduous walking and the nights of recovery, there was an easy rapport between the two leaders. Mr Marape habitually welcomed his counterpart with a broad "My brother…" and wide open arms. In casual conversation, one would often pick up where the other left off, the train of thought continuing on the same track for both of them.

This was more than a natural easiness – it was the result of a concerted effort to spend more time talking on the phone and in each other's presence. Mr Albanese has described it as a decision to "tend" to the relationship, to deliberately choose to spend his limited time talking to – and walking with – the leader of PNG.

A personal rapport can take a long time to develop, something the relentless political cycle does not always allow. Between friendly nations, it's a bonus rather than a necessity. But the benefit is clear when you consider what can happen when there is little, or non-existent, personal connection at the highest levels.

Successive prime ministers have managed to gain little traction in the neighbouring Solomon Islands with Prime Minister Manasseh Sogavare. His reticence has frustrated Australia's efforts to draw Honiara closer to Canberra rather than Beijing.

The security pact signed between China and Solomon Islands in 2022 and subsequent policing deal in 2023 dismayed Australia's government and top bureaucrats, with some lamenting privately they had "lost" Honiara.

So the brotherly bearing of Mr Albanese and Mr Marape has been seen as a "win", removing uncertainty about a neighbour's thoughts and inclinations at a time when the power plays of China in the region is cause for concern.

Mr Marape has described his country as being a buffer for Australia due to its geographical place at the intersection of Asia and the Pacific. He sees Australia and PNG as natural allies, pointing out the shared language, culture and values of the two countries. By contrast, he views Asia as having different languages, cultures and values that make them neighbours, rather than family.

This is where Mr Albanese has his eye and where he is looking to history for guidance.

In February 1942, then-Labor prime minister John Curtin saw Singapore fall to invading Japanese soldiers. Four days later, Darwin was bombed. Australian troops deployed in the Middle East were sent to the Dutch East Indies, where UK prime minister Winston Churchill insisted they go to Burma to battle advancing Japanese troops there. Mr Curtin stared him down and insisted they return to Australia to defend their home, where many then fought in the territories of Papua and New Guinea – including the Kokoda Track.

Mr Curtin's decision was one the prime minister referenced several times as he slogged along the Kokoda Track. Most notably, he spoke about it as he concluded his trek at the Isurava battlefield, the site of a decisive battle in the counter-offensive against the Japanese advance.

"It's a reminder of the decision of John Curtin to bring Australian troops back to our own region to defend our own land. It was a tough decision, but it was the right decision at that time and it secured our future," he said.

Mr Albanese's references to the value of focusing on security matters close to home were not just an Anzac Day reflection. He drew a direct link between the actions of Mr Curtin to turn from a remote conflict in Europe to focus on an advancing threat in Asia, and today's circumstances. Conflict hotspots abound across Europe and the Middle East demanding Australia's attention, but the prime minister stressed the need for the nation's actions and deeds to be focused much closer to home.

Mr Albanese told the ABC he saw deep symbolism in his trek. "It sends a message to both countries, but also to the region, that we're in step. We are literally walking side-by-side into the future," he declared.

"What we are today is a construct of those who went before us," Mr Marape said of the Australians and Papuans who fought on the Kokoda Track and in doing so, created a lasting connection across the Torres Strait. But he may as well have been speaking about himself and Mr Albanese. The two men are making a concerted effort to know and understand each other today, in order to tie the future of the two countries together.

• X (formerly Twitter)

Related Stories

Albanese and png pm walk, talk and catch a breath together, as they climb kokoda track.

Papua New Guinea was 'blessed' with a visit by China just a day ago. Anthony Albanese is hot on their tail

• Federal Government
• Foreign Affairs
• Papua New Guinea
• World Politics